“Wat moet ik telen en waar kan ik ermee naartoe?”

Over lokale eiwitten wordt meer en meer gesproken, maar tussen praten en doen, liggen nog veel praktische bezwaren. Om daarop te kunnen inspelen, organiseerde Generation Food, waarvan ook Boerenbond deel uitmaakt, samen met de stad Gent een Dinner Hack: een brainstormsessie waar producenten, retailers, onderzoekers en consumenten samen op zoek gaan naar hét ultieme eiwitgewas voor onze contreien. Met 26 deelnemers bleek de interesse alvast heel groot.

Om de Dinner Hack vlot te laten verlopen, werken de deelnemers met een concrete vraagstelling: ‘Op een perceel van 3 ha net ten zuiden van Gent willen we eiwitrijke gewassen voor humane consumptie inzaaien: via welke (nieuwe) producten en/of diensten en via welke kanalen zou dit een rendabel verhaal kunnen worden voor elke schakel in de keten?’

gbg
hnh

“Op landbouwvlak doen veldboon en gele erwt het hier alvast gemakkelijker dan soja”, vertelt Nele Lauwers van Boerenbond. “Soja is tropisch, maar via veredeling wordt eraan gewerkt om soorten te bekomen die ook in ons klimaat goed groeien. Lost van het eiwitverhaal, zijn deze planten ook teelttechnisch interessant voor de landbouwer, met name op het vlak van teeltrotatie.”

“Ze capteren stikstof uit de lucht, waardoor je minder stikstof moet toevoegen aan de plant. Ook wortelen ze dieper, waardoor ze resistenter zijn naar droogte toe, weliswaar rekening houdend met de conditie van de bodem. Puur naar productie toe kunnen deze gewassen dus bijdragen aan een duurzame teeltrotatie en een betere bodemkwaliteit. Én ze spelen in op een marktvraag die er nu zeker is.”

De vraag van de boer

Geert De Rycke is landbouwer in het Gentse en wil op de Dinner Hack ontdekken waar er voor hem mogelijkheden liggen. “Ik heb een melkveebedrijf met 150 melkkoeien en 150 ha grond, bijna volledig gelegen in Zwijnaarde. Vandaag teel ik vooral aardappelen, mais, voederbieten, wintergerst en gras. Ik zit in de plaatselijke bedrijfsgilde en wij zijn een groep die zoekt naar samenwerking enerzijds en nieuwigheden anderzijds. Daartoe hebben wij Gentse Kweek opgericht. We merken vooral dat de kennis van deze teelten nu nog heel beperkt is en willen ontdekken wat mogelijk is.”

Ook Steven De Roo is landbouwer in Gent. Hij heeft al ervaring met veldbonen. “Ik heb 130 melkkoeien en start dit voorjaar met de omschakeling naar biologische landbouw. In dat kader heb ik nu al twee jaar ervaring met de mengteelt triticale-veldbonen voor de dieren. Ik ben nu aan het bekijken wat de mogelijkheden zijn voor humane consumptie. Welke hindernissen zijn er? Waar ontbreekt het ons nog aan kennis? En wat zijn de afzetmogelijkheden? We zijn er nog niet aan uit waar we het product kunnen afzetten en welk verdienmodel erachter zit. En ten slotte is het onze broodwinning, we moeten er iets aan over houden. De reden dat ik nu al experimenteer met veldbonen, is omdat die meer gebruikt worden in de biologische landbouw dus het past bij onze omschakeling.”

Wat met soja?

Tijdens de Dinner Hack wordt er gefocust op drie gewassen: veldboon, gele erwt en soja. Omdat vooral die laatste voor veel deelnemers vooral teelttechnisch nog een grote onbekende is, licht Jonas Aper van Protealis een en ander toe. “Lokale soja is in elk geval beloftevol. Het is een gewas met een van de hoogste eiwitgehaltes: 40%. Overigens is het ook een oliegewas, in die hoedanigheid is het vooral in Amerika bekend. Soja is in zijn huidige vorm niet zo interessant om te gebruiken, daarom moeten we altijd denken in verwerkingsstappen."

"Het is een industrieel gewas, er zal altijd een partner tussen zitten die het verwerkt tot voeding. Overigens kan je het ook niet rechtstreeks gebruiken als voeder op het bedrijf, en moet het bijvoorbeeld eerst getoast worden. Op dat vlak is soja minder gemakkelijk dan bijvoorbeeld mais. Het is wel een mooi rustgewas om mee in de rotatie te stoppen, omdat het stikstof nalevert aan het gewas dat erop volgt.”

“Het is onze broodwinning, we moeten er iets aan verdienen."

"Daardoor moet je dus minder bemesten, wat een groot voordeel oplevert. Een grote uitdaging bij soja is dat we voor ons land op zoek moeten naar vroeg afrijpende rassen. Die zijn er gelukkig, maar de opbrengst moet omhoog om het gewas rendabel te maken en een opbrengst te creëren die interessant is voor de boer."

"Bovendien halen we niet altijd het eiwitgehalte van 42% dat gevraagd wordt voor humane voeding, zo blijkt uit rassenproeven. Wel is overduidelijk dat het areaal soja aan het opschuiven is naar het noorden. We zien bijvoorbeeld dat deze teelt het laatste decennium veel meer wordt verbouwd in onder andere Elzas-Lotharingen en het zuiden van Duitsland.”

“In België is het areaal soja met zo’n 35 ha momenteel heel beperkt. Een van de grootste struikelblokken is vogelschade. Ook blijkt het moeilijk om herbiciden te laten erkennen. De biolandbouw toont aan dat mechanische onkruidbestrijding wel goed mogelijk is. Via veredeling werken wij aan opbrengstverhoging, maar helaas loopt dat proces niet snel.”

gbg
Wat kiezen?

Over naar de vraag van de dag dan. Welk gewas moet ik telen en hoe kan ik het in de markt zetten? In groepjes waarbij telkens deelnemers met een diverse achtergrond samen zaten, werd er druk met ideeën gegooid. Die kwamen allemaal terecht op een matrix waar ze tegen elkaar werden afgezet op het vlak van rentabiliteit enerzijds, en eenvoud van de verwerking anderzijds.

Sojaburgers en sojabloem passeerden de revue, net als lekkere gerechten met veldboon en gele erwt. Dé ultieme oplossing? Die hebben de dinner hackers niet gevonden, maar een stevige stap in de juiste richting alleszins wel. Wel een belangrijk inzicht: “De consument is vooral op zoek naar smaak. Een smaakvol product verkoopt vanzelf.”

“De consument is vooral op zoek naar smaak: een smaakvol product verkoopt vanzelf."

Stof tot nadenken dus, en dat is een van de hoofdredenen voor het succes van deze Dinner Hack. Nele Lauwers: “Een regionale keten is gemakkelijk uitgesproken, maar complex om uit te voeren. Landbouwers zien er kansen in, omdat er vraag is in de markt. Maar ze zien niet goed voor wie ze moeten produceren en of dat kan tegen een faire prijs. Vandaag konden we leren van de expertise van andere schakels in de keten. Maar ook omgekeerd: producenten van voedingsproducten zijn op zoek naar lokale input, maar ze kennen te weinig van de landbouw en begrijpen niet waarom landbouwers deze of gene keuze maken.”

“De uitkomst hier is vooral dat de diverse schakels elkaar hebben leren kennen en dat ze samen hebben kunnen nadenken over hoe die lokale keten eruit ziet. Als volgende stap zullen we alle geponeerde ideeën structureren en aanvullen. We koppelen terug naar de deelnemers en zullen dan een roadmap maken die de basis vormt voor de Gentse landbouwers die met eiwitrijke gewassen aan de slag willen gaan.”

Bron: Boerenbond.

Het resultaat van deze Dinner Hack werd samengevat in een roadmap, met een oplijsting van nuttige informatie voor wie wil starten met de productie van droog geoogste soja, veldboon of gele erwt voor menselijke consumptie.

Hieronder vind je de roadmap.

Aardbeien op  het veld

“Onze klanten kiezen voor smaak en versheid” + video

Boer in de kijker

Griet en Johan verkopen dagverse aardbeien op het veld

Al bijna dertig jaar telen Griet Van Olmen en echtgenoot Johan Vermeiren aardbeien ‘op het veld’. 

Read more about “Onze klanten kiezen voor smaak en versheid” + video
wsdq

“Gelukkig kunnen we in deze drukke periode op onze ouders rekenen” + video

wie is

Floris Verscheure heeft een fulltime job als opfokbegeleider bij Vepymo, hij heeft samen met zijn vriendin Delphine drie kinderen en bouwt ondertussen een nieuwe stal voor hun schapenhouderij in Torhout.

Read more about “Gelukkig kunnen we in deze drukke periode op onze ouders rekenen” + video

Minister Brouns gaat in op vraag Boerenbond om pragmatisch om te gaan met tussentijdse stikstofreductie

Stikstof

Minister werkt aan duidelijk kader met toepasbare praktijken en kondigt concrete acties aan

Vanuit Boerenbond herhaalden we onze vraag om te werken aan een ander en haalbaar stikstofdecreet.

Read more about Minister Brouns gaat in op vraag Boerenbond om pragmatisch om te gaan met de tussentijdse stikstofreductie tegen eind dit jaar
IDC

“We kozen voor het gemak van het dier en dat van ons”

Dossier

Deze week brengen we een in Boer&Tuinder uitgebreid dossier over vrijloopkraamstallen. We bezochten Francis Hanssens en Marleen Messely in Lendelede die hun oude kraamstallen zes jaar geleden vervingen door een systeem dat zowel henzelf als de zeugen maximaal comfort gaf. Het werden vrijloopkraamhokken. 

Read more about “We kozen voor het gemak van het dier en dat van ons”
Joris Snaet

De markt vraagt om rundvlees, kan de sector antwoorden?

Markt

Er zijn weinig redenen om aan te nemen dat de recente prijsstijgingen even snel zullen gaan als ze gekomen zijn. 

Read more about De markt vraagt om rundvlees, kan de sector antwoorden?

Grachtenkaart op de lange baan geschoven

Actua

Nieuwe einddatum is 30 november 2029

Read more about Grachtenkaart op de lange baan geschoven
bhhbh

Gezond boerenverstand gevraagd!

Opinie

In een recente studie wordt bemesting genoemd als de oorzaak voor meer hooikoorts. In de praktijk wordt er tijdig gemaaid of begraasd, nog voor het gras bloeit en dus pollen verspreidt. De studie veroorzaakte een terechte golf van verontwaardiging.

Read more about Gezond boerenverstand gevraagd!
Danny Massoels

"We brengen smaak en gezondheid samen in een fles"

wie is

Danny Massoels uit Nieuwerkerken is fruitteler in hart en nieren. Na een ongelukkige val met rugletsel als gevolg, veranderde zijn kijk op het leven. Zonder opvolger in het vizier, verkocht hij het grootste del van zijn gronden en ging hij een nieuwe uitdaging aan.

Read more about "We brengen smaak en gezondheid samen in een fles"
dfd

Eerste positief geval bij dier geïmporteerd uit Frankrijk

Op een rundveebedrijf in de provincie Luik is voor het eerst in België een dier positief getest op het EHD-virus.

Read more about Eerste positief geval bij dier geïmporteerd uit Frankrijk

Geef je reactie op MAP7

+ Hulpdocument

Zoals bekend loopt er vandaag een openbaar onderzoek over MAP 7 en het milieueffectenrapport (MER) van dit plan. Tot en met 16 mei 2025 kunnen er reacties ingestuurd worden.

Read more about Geef jij ook een reactie op het openbaar onderzoek MAP 7?
koolstoftool

Koolstoftool geeft landbouwers inzicht in koolstofopbouw

De Koolstoftool is een nieuwe toepassing binnen het bodempaspoort die de opbouw van organische koolstof op een landbouwperceel simuleert.

Read more about Koolstoftool geeft landbouwers inzicht in koolstofopbouw
bemesting

Bemestingsprognoses nu beschikbaar

Map7

Wil je weten hoeveel je mag bemesten op je percelen? Kijk dan nu de bemestingsprognose na. 

Read more about Bemestingsprognoses beschikbaar via het Mestbankloket
dcd

Verplicht digitaal gewasbeschermingsmiddelenregister vanaf 2026

Gewasbescherming

In afwachting van een aanpassing aan de Europese uitvoeringsverordening vraagt Boerenbond uitstel tot 1 januari 2030.

Read more about Verplicht digitaal gewasbeschermingsmiddelenregister vanaf 2026

Wacht niet met vaccineren tegen blauwtong

Dierziekten

De vaccinatiecampagne loopt. Volgens minister Clarinval gaven de producenten de garantie dat er voldoende dosissen beschikbaar zullen zijn om de runderen en schapen voor juni te vaccineren.

Read more about Wacht niet met vaccineren tegen blauwtong

Daarom hoor jij bij Boerenbond

Word lid

Als lid sta je bij Boerenbond op de eerste rij! Wij luisteren naar jouw noden en bieden je ondersteuning waar nodig. Sluit je vandaag nog aan en profiteer van vormingen en advies op maat. Dankzij exclusieve voordelen verdien je je lidgeld zo terug. 

Read more about Word lid
dfd

DGZ ziet varkensstapel verder afnemen

Vlaanderen telde in 2024 iets meer dan 4 mln vleesvarkensplaatsen. Ten opzichte van 2023 is dat een daling met 270.000..

Read more about DGZ ziet varkensstapel verder afnemen
BVM

Boeren voor morgen

Het resultaat van onze doorgedreven dialoog met landbouwers, stakeholders en burgers

Read more about Boeren voor morgen