Minder administratieve lasten en regeldruk
Administratieve vereenvoudiging loopt als een rode draad door het Vlaams regeerakkoord 2024-2029. Het ambitieniveau is hoog en mikt op een fundamentele cultuuromslag binnen de Vlaamse overheid: vereenvoudiging van bestaande regelgeving en vermijden van nieuwe overregulering. Dat kunnen we alleen maar toejuichen. Alleen is deze ambitie niet nieuw.
Onze land- en tuinbouwers worden geconfronteerd met een lasagne aan administratieve verplichtingen en na te leven regels, vanuit diverse beleidsdomeinen en verschillende beleidsniveaus. Voor familiale bedrijven wegen de verschillende administratieve lasten dan ook zwaar door. Dat Vlaanderen stappen wil zetten om dit probleem in kaart te brengen en openstaat voor oplossingen, kan dan ook enkel worden ondersteund.
De ambitie is echter niet nieuw. Ook in eerdere beleidsdocumenten zoals het vorige Vlaamse regeerakkoord en het Relanceplan Vlaamse Veerkracht kwam deze doelstelling reeds aan bod. Administratieve vereenvoudiging was ook een van de speerpunten van het Landbouwakkoord (voorjaar 2024). Mede dankzij de inspanningen van Boerenbond werden er toen afspraken gemaakt over het verminderen van administratieve lasten in het GLB en het mestbeleid. Deze afspraken werden inmiddels in regelgeving omgezet.
Landbouwakkoord:eerste stap in goede richting
In eerste instantie werd in het Landbouwakkoord afgesproken dat de Europese versoepelingen in het GLB zouden worden omgezet in Vlaamse regelgeving. De vereenvoudigingen hebben vooral betrekking op de zogenaamde conditionaliteiten, dat zijn de voorwaarden waaraan landbouwers moeten voldoen om van Europese steun te kunnen genieten. De verplichting tot 4% niet-productief areaal werd omgezet naar een vrijwillige maatregel. Ook op het vlak van gewasrotatie (GLMC 7) wordt er vanaf dit jaar versoepeld: zo zal een landbouwer ook voldoen aan de norm gewasrotatie als hij aan gewasdiversificatie doet. De conditionaliteit om op 80% van het bouwland een minimale bodembedekking te voorzien (GLMC 6) blijft behouden, maar werd vanaf het najaar van 2024 wel vereenvoudigd, na specifieke vragen van Boerenbond. Ook de bewijslast voor het bekomen van subsidies voor ecoregelingen werd versoepeld.
In het Landbouwakkoord werd tevens de kalenderlandbouw in het mestbeleid aangepakt. In het nieuwe mestdecreet is sinds dit jaar opgenomen dat een afwijking van veertien dagen voor de in het mestdecreet opgenomen data kan worden toegestaan, in functie van de weersomstandigheden.
Ook werden de disproportionele boetes door een aanpassing van het mestdecreet aangepakt en is nu vereist dat bij kleinere overtredingen een waarschuwing moet worden verstuurd vooraleer tot beboeting wordt overgegaan. Ook werden de termijnen waarbinnen kunstmest moet worden aangegeven in het kunstmestregister versoepeld.
Vlaams project Regelrecht
Ondanks eerder vermelde aanpassingen is er nog veel werk aan de winkel om de administratieve lasten en de regels waarmee de land- en tuinbouwers worden geconfronteerd verder af te bouwen. De Vlaamse regering lanceerde recentelijk het project Regelrecht waarbij verder zal worden ingezet op administratieve vereenvoudiging en het verminderen van regeldruk. Naast een centrale werkgroep worden er ook vijf thematische werkgroepen opgericht. Boerenbond zetelt in de thematische werkgroep ‘bedrijven’. Het is positief dat met het project Regelrecht administratieve vereenvoudiging en afbouw van regeldruk opnieuw onder de aandacht wordt gebracht. In onze sector zijn er tal van registratieverplichtingen die zouden kunnen worden afgebouwd, vereenvoudigd of op een andere wijze kunnen worden doorgevoerd. Dubbele en onnodige vormen van registratie zouden moeten worden vermeden. Ook onnodige inspanningen of overbodige kosten voor het verzamelen van bewijsmateriaal zijn te vermijden: het is niet de bedoeling dat land- en tuinbouwers systematisch hulp zouden moeten inschakelen om te kunnen voldoen aan complexe regelgeving. Verder zijn er op het vlak van vergunningverlening grote stappen te zetten. Kleinere technische verbeteringen of aanpassingen aan stallen of op bedrijfsniveau zouden moeten kunnen zonder het doorlopen van een heel vergunningstraject. Ook de realisatie van pocketvergisters, waterbassins, mestopslag, batterijen voor opslag van hernieuwbare energie, schuilstallen voor dieren op de weide, vul- en spoelplaatsen ... vragen bijzondere aandacht. Dit is voor ons een inherent onderdeel van de gehele oefening.
In het kader van het project Regelrecht verzamelt Boerenbond momenteel concrete voorstellen inzake administratieve vereenvoudiging en het verminderen van regeldruk. Daartoe lanceerden we ook een meldpunt waar onze leden permanent voorstellen kunnen aanleveren. Het meldpunt is een zeer waardevol instrument om zaken bevestigd te zien of om nieuwe inzichten te verwerven. Heel wat reacties hebben betrekking op het GLB (bijsturing van controlevereisten van ecoregelingen, dubbele sanctionering via het GLB ...), waterbeleid (melding en registraties van watercaptaties, bijkomende verplichtingen inzake grondwaterwinningen), mestbeleid (stalregister, register van diervoeder, deadline van bemestingsplan, geldigheidstermijn van de burenregeling voor mesttransport ...), afvalbeleid (administratieve lasten voor de inzet van aardbeisubstraat als grondstof, complexe grondstoffenverklaringen ...).
Heb jij nog concrete voorstellen? Bezorg ze ons zeker via www.boerenbond.be/administratieve -vereenvoudiging.
Europese initiatieven
Op Europees niveau werkt men intussen ook verder aan vereenvoudiging. Via de omnibuspakketten tracht men bestaande regelgeving bij te schaven en te vereenvoudigen. Denk aan de duurzaamheidsrapportageverplichtingen voor bedrijven, maar ook aan het GLB. Voor het GLB wordt deze week een nieuw pakket verwacht, dat zowel in de conditionaliteit als in de rest van de maatregelen vereenvoudigingen voorstelt. Dit is een belangrijke stap voor ons, zeker gezien we weten dat ook het nieuwe GLB in opmaak is en dat het geen revolutie, maar verdere evolutie zal betekenen. Boerenbond blijft vragen om de conditionaliteit af te bouwen – zoals de sociale conditionaliteit en de verplichtingen op bijvoorbeeld veengronden en bufferstroken, de regeldruk te verlagen en deze in vrijwillige en stimulerende maatregelen om te zetten.
Toch is ook hier nog werk aan de winkel. Zo zijn we niet akkoord met de Europese uitvoeringsverordening voor een digitaal gewasbeschermingsmiddelenregister. Wij zien geen meerwaarde in het digitaliseren van de huidige registers die nu ook al beschikbaar en opvraagbaar zijn door de bevoegde autoriteit. Daarnaast neemt de administratieve last toe door bijkomende eisen toe te voegen aan het register. Al deze bijkomende eisen moeten weer worden geschrapt en in het kader van de administratieve vereenvoudiging verwachten we dat Vlaanderen en België ook hier initiatief nemen. Concreet gaat het over het terug schrappen van de EPPO-codes en de BBCH-monografie. Ook de begintijd registreren van een bespuiting gaat veel te ver. In afwachting van een aanpassing aan de Europese uitvoeringsverordening 2023/564 vragen wij uitstel tot 1 januari 2030. Boerenbond is wel tevreden dat de verplichting weggevallen is om deze digitale registers verplicht te centraliseren bij de overheid. Daarnaast vragen wij ook de schrapping van het biocidenregister.
Federaal niveau
Ook in het federale regeerakkoord 2025-2029 is als doelstelling opgenomen dat werk wordt gemaakt van een stevige administratieve vereenvoudiging voor ondernemers en dat er maatregelen worden genomen in het belang van hun competitiviteit. Vicepremier en minister van Begroting Vincent Van Peteghem is belast met deze opdracht. Ook op federaal vlak zal dus werk worden gemaakt van administratieve vereenvoudiging.
Conclusie
Het is positief dat op de verschillende beleidsniveaus (Europees, federaal en Vlaams) en in verschillende beleidsdomeinen de komende tijd werk wordt gemaakt van administratieve vereenvoudiging. Dit zou echter een blijvend aandachtspunt moeten worden. Ook zou het aangewezen zijn dat elke overheid regelmatig evalueert welke regelgeving kan worden geschrapt of kan worden vereenvoudigd alvorens nieuwe regelgeving uit te vaardigen. Op zijn beurt kan dit zorgen voor een vereenvoudiging van het overheidsapparaat.
Politieke niveaus moeten samenwerken
Het is duidelijk dat er een vereenvoudigingsproject is opgestart op verschillende niveaus, maar toch moet de uitvoering ook juist en doortastend gebeuren en moeten de verschillende beleidsniveaus samenwerken. Eerst moeten we bekijken wat overbodig of disproportioneel is, of zelfs averechts werkt. Die maatregelen en verplichtingen veroorzaken ongewenste (administratieve) regeldruk en moeten dus geschrapt worden. Daarna moet men bekijken hoe we administratief kunnen vereenvoudigen wat overblijft. Ons Boerenbond-meldpunt geeft ons vanuit stal, woonkamer en veld het overzicht dat we nodig hebben. Dat gaat van de drempels om overheidsberichten te lezen, tot de disproportionele druk die GLB-conditionaliteiten en de vergunningenverleningsprocessen veroorzaken. We nemen deze punten mee op elk niveau om een mentaliteitswijziging te bekomen. Hoe moeilijk ook, de resultaten zullen zich op het niveau van de boer moeten laten voelen.

Volg de droogtetoestand
Tijdelijke captatieverboden
Bij waterschaarste is er nood aan een solide waterbeleid, maar landbouwers moeten toegang hebben tot voldoende water.
Tractorcontroles: zo ben je in orde
Naar aanleiding van een aantal tractorcontroles door de verkeerspolitie brengen we enkele aandachtspunten in kaart.

Telers voorzien van onafhankelijk advies
TelersAdviesCOöperatie TACO zorgt ondertussen al meer dan 15 jaar voor betrouwbare, individuele begeleiding en ondersteuning. Zonder commerciële belangen, maar wel op maat van de teler en het veld.
PAS-referentietool operationeel
Achter de schermen probeert Boerenbond, in samenwerking met onder andere SBB, zoveel mogelijk inzicht te krijgen in de werking van de tool zodat we jullie correct kunnen informeren en bijstaan.
Jef Malfliet is nieuwe voorzitter van KLJ

Voortschrijdend inzicht
Boeren moeten te allen tijde prioritair toegang blijven hebben tot voldoende water.
Geef je reactie op MAP7
+ Hulpdocument
Tot en met 16 mei loopt er een openbaar onderzoek over MAP 7 en het milieueffectenrapport (MER) van dit plan. Heb je nog een reactie? Stuur ze in.

Van strikt beschermd naar beschermd
Verwachte impact in Vlaanderen is beperkt
Preventieve maatregelen tegen wolven blijven belangrijk. Boerenbond verwacht dat het protocol realistischer wordt bekeken.

Grachtenkaart op de lange baan geschoven
De grachtenkaart op basis van artificiële intelligentie heeft een nieuwe einddatum voor lokale besturen: 30 november 2029.