“We doen op zich niets nieuws, maar wel zo veel mogelijk zelf”

De heuvelrug van Wijtschate was tijdens de Eerste Wereldoorlog een strategisch te veroveren plaats voor de Duitse bezetter. Vanaf die heuvelrug kan je de volledige regio namelijk voortreffelijk observeren. De velden die ze van daaruit controleerden, zijn vandaag de dag onder andere de velden van onze ‘Boer in de kijker’ Bram Dauchy. Tegenwoordig moet je gelukkig geen oorlog meer voeren om de velden van Wijtschate te kunnen bewonderen. Dat kan evengoed thuis vanuit je eigen zetel door de serie ‘Eigen kweek’ nog eens opnieuw te bekijken.

De ouders van Bram waren de vijfde generatie, en wie weet waren ze zelfs de inspiratie voor de titel van de televisieserie die in Wijtschate werd gefilmd. Hun persoonlijke ‘eigen kweek’ om Bram in de schoolvakanties in zijn tienerjaren te kunnen bezighouden, bestond uit prei, venkel, bloemkool en koolrabi, aangevuld met dubbeldoelkoeien en West-Vlaams rood. In 2010 namen Bram en Sigrid het bedrijf over en werd er volledig gefocust op melkvee, aardappelen en grove groenten. Er zijn op het bedrijf zo’n 70 koeien met bijbehorend jongvee en daarvoor wordt 50 ha ruwvoedergewassen gezet. Daarnaast worden wortelen, rode- en wittekool gekweekt voor de industrie, maar de grootste tak met meer dan de helft van de totale oppervlakte gaat naar de aardappelen. Het grootste deel van ervan wordt zo’n 150 km verder in Frankrijk geteeld. 

Extra neventak met mest

Als extra neventak hebben ze sinds een tiental jaar nog een hygiënisatiebedrijf dat mestoverschotten hygiëniseert en exporteert. “We halen in de ruime Westhoek-regio mestoverschotten van collega’s op en moeten die minstens een uur boven de 70 graden hygiëniseren om Europees te mogen uitvoeren. Door de mest lange tijd op temperatuur te brengen worden alle ziekteverwekkers en onkruidzaden geneutraliseerd. Wij voeren in ons geval enkel uit naar Frankrijk. Dat is vooral gekomen omdat we in 2011 een potstal met stro hebben gezet en we daar veel van ons stro aankopen. Onze Franse collega-landbouwer daar had graag wat van onze stalmest in ruil gewild, terwijl we toen nog meer vleesvee hadden en eigenlijk grond te kort hadden voor onze mestafzet. Zo is die neventak gestart tot wat het nu dus in uitgebreidere versie is geworden.”

Wat je zelf doet, doe je beter

Wat de aardappelen betreft, doen ze alles zelf. Alles, van het poten tot leveren aan de fabriek, gebeurt in eigen beheer. De koeien worden met de robot gemolken, de voordroog wordt zelf geperst en gewikkeld, mais wordt zelf gezaaid en – vrij uitzonderlijk – ook de wortelen worden zelf gezaaid. “Op zich hebben we enkel het zaaien van de bieten, het rooien van de wortelen en de mais en tarwe hakselen waarvoor we een loonwerker inschakelen. Dat zorgt er natuurlijk voor dat we een vrij uitgebreid machinepark hebben, maar dat was een bewuste keuze. We waren op een punt gekomen waar de beslissing moest vallen om externe arbeid in te schakelen en dus alles op de groenten te zetten, of om ons te specialiseren in bepaalde takken en alles zo veel mogelijk te automatiseren. We hebben voor het laatste gekozen en vandaag zijn we blij met die keuze. We kunnen het jaar rond alles zelf draaiend houden. Enkel in de drukste periodes springt er al eens iemand bij. Gelukkig helpen mijn vader en moeder ook nog altijd een handje.”

Jonge boeren, levende grond

Nog voor de overname van Bram en Sigrid werd er al overgeschakeld op ploegloos boeren. In 2007 zette Brams vader al de eerste stappen door op enkele percelen te experimenteren. Na het tweede jaar werd de ploeg volledig aan de kant gezet. “Dat was aanvankelijk om tijd en energie te besparen in een gesplitst voorjaar waarin hij sommige percelen niet had kunnen ploegen. Na dat eerste jaar heeft hij dat op dezelfde percelen opnieuw herhaald en merkte hij niet echt veel verschil met ze wel te ploegen. Waarom zou je er dan extra kosten, tijd en energie insteken? Een erosieploeg kost sowieso veel minder dan een gewone ploeg en je kan er bovendien nog je rotoreg achter hangen tijdens dezelfde werkgang. Pas op, de eerste jaren was het wel wat zoeken en was er extra onkruiddruk, maar als je weet dat onkruid sowieso toch zo’n acht jaar in de grond kan bewaren, haal je uiteindelijk toch tweejaarlijks opnieuw hetzelfde onkruid boven als je ploegt. Naar verloop van tijd zagen we toch duidelijk de eigenschappen van onze grond veranderen. In onze zandleemstreek merkten we zeker de verkruimelbaarheid, maar ook de waterdoorlaatbaarheid duidelijk toenemen. Het koolstofgetal ging in de analyses de hoogte in en we zien jaarlijks dat we altijd maar minder bewerkingen moeten doen om alles zaaiklaar te leggen. Ik ben trouwens aangesloten bij een bodemgroep van Inagro, waarvoor we dit jaar één van de tien bodempioniers zijn.”

Rondrijden op zondag

Jaarlijks gaat het gezin sowieso kermis vieren in het dorp en Bram is in zijn vrije tijd bestuurslid van de plaatselijke afdeling van Landelijke Gilden. “Ik vind dat zelf een leuke en zinvolle vrijetijdsbesteding, maar voor mij zijn de aardappelen in Frankrijk mijn echte hobby. We doen wel eens een daguitstap met de kinderen, maar ik heb persoonlijk niet meteen behoefte om grote, verre reizen te maken. Ik rijd graag met de koersfiets, ik heb er zelfs een staan, maar die wordt tegenwoordig maar zelden gebruikt. Op zondagochtend zou dat lukken, maar dan rust ik liever al eens wat of ga ik met de auto een toertje doen om te kijken wat er op de velden groeit. Ik zou uren kunnen rondrijden om eens aan de andere kant van het land of zelfs in Frankrijk te gaan kijken wat er op de velden staat en hoe het allemaal groeit. Als landbouwer ben je sowieso constant met de natuur bezig en daar kan ik eigenlijk nog het meest van genieten. Ik denk dat er weinig collega-landbouwers me daarin zullen tegenspreken, maar het groeiseizoen zien passeren, blijft voor mij het mooiste dat er is.”