Op tour met varkenshouders - deel 1
Lead: Minder emissies en efficiënter energiegebruik in de varkensstal: ontdek de voordelen van het koeldeksysteem.
Met de huidige stikstofproblematiek is de nood aan innovatieve maatregelen voor het inperken van ammoniak- en methaanemissies hoog. Met het project ‘RAMBO’ willen we snel haalbare oplossingen aanreiken. In een derde ‘Tour de Boer’ maakten we kennis met het koeldeksysteem in een drachtstal en twee voedermaatregelen voor vleesvarkens. In dit artikel lees je alles over de werking, voor -en nadelen en het emissiereductiepootentieel van het koeldeksysteem.
Koeldeksysteem in drachtstal
We namen zo’n 31 varkenshouders, adviseurs en onderzoekers uit Vlaanderen en Nederland mee naar het bedrijf van Eddy en Brecht D’Heygere. In Ingooigem hebben ze een gesloten varkensbedrijf met 350 zeugen en 1700 vleesvarkens. Bij de uitbreiding van hun zeugenstal kozen ze ervoor om de mest onder de drachtige zeugen te koelen met het koeldeksysteem. Dit systeem werd in 2012 ingebouwd in de mestkelder van de drachtstal. De stal bestaat uit zeugenboxen met losloop. Onder de boxen ligt een volle vloer het losloopgedeelte werd uitgevoerd met roostervloer en het koeldeksysteem in de mestkelder. In de vleesvarkensstal wordt een biologische luchtwasser gebruikt.
Hoe werkt het?
- Het koeldeksysteem bestaat uit een drijvende constructie van evenwijdige lamellen, geplaatst in de mestkelder onder het roostergedeelte.
- Koud water circuleert in een gesloten circuit door de lamellen en neemt de warmte uit de mest op.
- De warmte wordt via een warmtewisselaar overgebracht naar een tweede gesloten watercircuit, dat verbonden is met een warmtepomp.
- De circuits zijn strikt gescheiden om te voorkomen dat ammoniak naar de warmtepomp kan sijpelen.
- De warmtepomp verhoogt de opgenomen warmte naar een bruikbare temperatuur van 40-45°C.
- De opgewaardeerde warmte kan in een buffervat worden opgeslagen en gebruikt worden voor bijvoorbeeld vloerverwarming bij biggen.
- De mesttemperatuur wordt teruggebracht van circa 18°C naar minder dan 15°C.
- Om de ammoniakemissiereductie van 47% te behalen, mag de mesttemperatuur niet boven de 15°C uitkomen.
- De mesttemperatuur wordt automatisch gelogd om de juiste werking van het systeem te garanderen.
Close-up van lamellen van koeldeksysteem
Evenwijdige lamellen van koeldeksysteem in mestkelder onder de rooster (bij installatie)
Verduidelijking van lucht- en waterstromen in lamellen van het koeldeksysteem door Eddy D’Heygere.
Aandachtspunten
- Meerwerk bij mestmixen: om korstvorming te vermijden, moet de mest regelmatig worden gemixt met een smalle mestmixer tussen de lamellen. Door de positie van de lamellen vraagt dit extra werk.
- Geschiktheid mestsoorten:
o Het systeem werkt goed bij dunnere mest van drachtige zeugen, maar is minder geschikt voor vleesvarkens of kraamhokken.
o Vleesvarkensmest is dikker en moeilijker te mixen, terwijl kraamhokken vaak niet continu in gebruik zijn, wat het rendement verlaagt. - Mestniveau: een niveau van 40-50 cm mest is vereist om de lamellenconstructie drijvend te houden en vast slibben te voorkomen.
- Beperking bij temperatuurverlaging: de mest kan beter niet dieper gekoeld worden dan 15°C, omdat dit de efficiëntie van de warmtepomp verlaagt en het elektriciteitsverbruik verhoogt.
- Seizoensafhankelijke warmtebehoefte:
o In de winter is vaak meer warmte nodig dan de mest kan aanleveren, waardoor aanvullende warmtebronnen nodig zijn.
o In de zomer is de vraag naar warmte lager, maar zelfs dan blijft een deel nodig, bijvoorbeeld voor de biggen.
Uitleg bij de technische ruimte in de gang van de stallen.
Warmtewisselaar voor luchtwasser in vleesvarkensstal.
Beoordeling door veehouders
Ongeveer 13% van de aanwezige veehouders overweegt een koeldeksysteem (binnen het jaar) toe te passen op zijn/haar bedrijf.
Belangrijkste voordelen:
- makkelijke implementatie
- warmterecuperatie
Belangrijkste nadelen:
- beperkte emissiereductie (<50% bij drachtige zeugen)
- Technisch enkel interessant bij drachtige zeugen
- de complexiteit van de techniek
- de noodzaak om de mest te mixen
Een groot aantal veehouders gaf aan dat deze techniek niet inpasbaar is in hun huidige stal.
Onze experten
Laat de landbouw- en voedselzekerheid van de EU niet als een kaarthuis in elkaar zakken! (+video)
Vandaag werden in een 20-tal EU-lidstaten symbolische flitsacties georganiseerd, met als hoogtepunt een centrale mobilisatie die gezamenlijk werd georganiseerd door Boerenbond, FWA en Copa-Cogeca in Brussel.
Volg alle droogtenieuws op de voet
Tips en informatie bundelen we in dit online dossier. Voor de meest actuele informatie over droogte en de droogtemaatregelen, kan je hier terecht.
Uitstel voor PV-verplichting tot 2026
Omdat de Vlaamse regering in 2023 wilde inzetten op de productie van hernieuwbare energie via zonnepanelen (PV-installaties), werd er een PV-verplichting in het leven geroepen voor grote elektriciteitsafnemers.
“Met ons eigen slachthuis kan de keten niet korter zijn”
De familie Martens kiest voluit voor de korte keten en zet al jaren in op duurzaamheid en welzijn. Tien jaar geleden openden ze hun hoevewinkel Mattes en twee jaar geleden kwam daar een eigen microslachthuis bij.
Digitaal waterloket extra geopend
Op woensdag en vrijdag helpen wij je verder met al je watervragen
Geen sanering meer nodig voor afdruipzones asbest
Op vraag van Boerenbond om de regelgeving in die zin aan te passen, heeft minister Brouns daar ondertussen voor gezorgd.
Om voedsel te produceren heb je water nodig!
Boeren moeten te allen tijde prioritair toegang blijven hebben tot voldoende water.
Welzijn? Daar heb ik toch geen tijd voor
Op 24 juni (Leietheater, Deinze) en 26 juni (CC De Werft, Geel) nodigen we je uit voor een avond over iets wat er vaak bij inschiet: jezelf. Geen zware kost, geen zweverig gedoe, wél herkenbare verhalen, een vleug humor en ruimte om eens (letterlijk) stil te staan. Op een manier die wérkt.
Minder administratieve lasten en regeldruk
Onze land- en tuinbouwers worden geconfronteerd met een lasagne aan administratieve verplichtingen en na te leven regels, vanuit diverse beleidsdomeinen en verschillende beleidsniveaus.
Aantal VLIF-toekenningen voor overnemers en starters verdubbeld
Steeds meer jonge landbouwers zetten de stap naar een eigen landbouwbedrijf.
“Starten in de korte keten doe je niet lichtzinnig”
Volgende stap in vereenvoudiging GLB
De Europese Commissie beloofde begin dit jaar een aantal vereenvoudigingspakketten – de zogenaamde Omnibuspakketten. Woensdag kwam ze met een nieuw vereenvoudigingspakket voor het GLB, een nieuwe reeks vereenvoudigingen na het eerste pakket vorig jaar in navolging van de boerenprotesten.
Vlotte voorjaarswerkzaamheden, gevolgen droogte moeten blijken
Daarom hoor jij bij Boerenbond
Als lid sta je bij Boerenbond op de eerste rij! Wij luisteren naar jouw noden en bieden je ondersteuning waar nodig. Sluit je vandaag nog aan en profiteer van vormingen en advies op maat. Dankzij exclusieve voordelen verdien je je lidgeld zo terug.
