“Evenwicht vinden tussen ecologisch en rendabel boeren” (+ video)
Tussen Gent centrum en Sint-Martens-Latem ligt het idyllische dorpje Afsnee. Dankzij het ondertussen beschermde dorpsgezicht passeerden er in de loop van de geschiedenis veel schilders en schrijvers zoals Constant Permeke en Cyriel Buysse. De vanaf nu voor ons bekendste inwoner van Afsnee is Steven De Roo van de Beelaerthoeve. Onder invloed van de stad Gent besliste hij enkele jaren geleden geleidelijk om te schakelen naar bio. Sindsdien experimenteert hij met verschillende nieuwe teelten. Tot nu toe een zoektocht met vallen en opstaan.
Toen Stevens vader in 1985 wou uitbreiden met een nieuwe melkveestal kon dat niet op de toenmalige locatie, zo’n 500 meter verder in de straat. Het bedrijf werd verplaatst naar de huidige locatie waar op dat moment de meter van de moeder van Steven woonde. “Ik ben hier dus eigenlijk nog maar de tweede generatie. In 2003 zijn we de samenuitbating gestart en in 2008 heb ik door de toen aflopende installatiepremie van de VLIF-regeling het bedrijf iets vroeger dan gepland volledig overgenomen. In 2009 werd een eerder al geplande nieuwe melkveestal gebouwd met melkrobot, maar helaas ging er technisch heel wat mis met de robot en hadden we daarbij ook nog eens E. coli-problemen. In 2013 heb ik een draaimelkstal in de plaats gebouwd. Ik melk sindsdien altijd alleen, en moet eerlijk toegeven dat ik fysieke klachten gewaar begin te worden. Daardoor heb ik tijdens de afgelopen editie van Agriflanders toch weer twee melkrobots gekocht. De technologie van nu verschilt dag en nacht van de melkrobot die we vroeger hadden.”
Maatschappelijke verwachtingen
De bedrijfszetel is eigendom, maar de 75 ha grond die gebruikt wordt, is allemaal pachtgrond, 50 ha daarvan pacht hij van OCMW Gent. “We merken dat Gent meer en meer wil sturen wat er met haar gronden gebeurt. Dit gaat de laatste jaren duidelijk in de richting van diversificatie, korte keten, CSA en bio. Door de nabijheid van de stad sta ik als landbouwer toch vrij dicht bij de maatschappij. We pikken zelf graag al eens een optreden mee en hebben veel vrienden buiten de landbouwsector. Dat zorgt voor een brede kijk en voeling met de kritische blik van mensen in de stad. Een viertal jaar geleden zijn we beginnen nadenken over de omschakeling naar bio, maar we merken ondertussen dat het niet van zelfsprekend is om onze 130 koeien van biovoer te voorzien. Momenteel is mijn ruwvoederpositie vrij goed, maar als ik extra bioruwvoeder van honderd kilometer verderop moet halen, is dat eerst al vrij duur en bovendien natuurlijk ecologisch erg bedenkelijk. Ons permanent grasland wordt nu wel volledig biologisch uitgebaat en is omgeschakeld naar kruidenrijk grasland. De eerste keer dat ik inzaaide in 2022 was dit niet gelukt, de klaver en kruiden waren niet te zien en dus hebben we er nog eens mais op geteeld. In het najaar van 2023 werd opnieuw ingezaaid, dan wel met succes. In 2024 konden we omschakelen en nu baten we 20 ha biologisch uit.”
Met vallen en opstaan
In de streek rond Gent wordt op een vrij goede zandgrond gewerkt, wat wel met zich meebrengt dat er in droge zomers vaak een vochttekort optreedt. Steven wil graag zijn regenwater zelf kunnen opvangen, maar krijgt van de stad Gent geen goedkeuring voor een opvangbassin omdat dit gezien wordt als extra verharding. De opbrengst van de mengteelten zoals triticale-veldbonen of gerst-erwten lijden duidelijk onder droogte of hitte. Terwijl grasklaver-luzerne of kruidenrijk grasland juist wel robuuster zijn onder deze omstandigheden. Toch blijft Steven volharden in zijn zoektocht. “We hebben grasklaver-luzerne staan en zijn ondertussen al vier jaar aan het experimenteren met triticale-veldbonen. Het eerste jaar waren we nog niet biogecertificeerd, maar werd er wel op biologische wijze geteeld. Er werd dus gezaaid met gangbaar zaad, maar we gebruikten geen gewasbeschermingsmiddelen. Dat gaf een opbrengst tussen 3,5 en 4,5 ton, wat zelfs met de bijkomende premie voor mij wat tegenviel. Najaar 2023 hebben we gerst met erwten geprobeerd. Dat stond heel mooi tot de kerstperiode, maar was plots op een paar dagen helemaal verdwenen. We dachten eerst aan vogelschade, waar we hier wel eens last van hebben. Achteraf gezien moet de boosdoener blijkbaar een bepaalde bodemschimmel geweest zijn waar veel mensen dat jaar last van hadden. Vervolgens maar opnieuw triticale-veldbonen geprobeerd, maar dit keer zijn de vogels er dan wel op los gegaan. Niet uit de grond gepikt, maar wel volledig afgepikt. Ik ben zeer benieuwd of de scheutjes die er nu nog staan in het voorjaar zullen herpakken of niet. Het interesseert me enorm, maar het blijft een echte zoektocht om de teelten goed geïmplementeerd te krijgen.”
Duurzaamheid is voor mij iets dat blijft duren en dat kan pas als de consument meestapt in dat verhaal.
Beperkte afzetmarkt
Biologisch en plantaardig wordt door stedelingen als het ideaalbeeld gezien, maar door de coronapandemie en de economische crisis blijven veel consumenten de voorbije jaren naar de goedkoopste producten in de supermarkt grijpen. “We volgen momenteel de onderzoeken van ILVO rond mogelijke humane consumptie op de voet. Daar wordt gekeken naar nierbonen, rode bonen, erwten, quinoa, soja, maar ook bijvoorbeeld naar echium dat vandaag nog niet zo bekend is. Ik heb er zelf gezonde interesse in en merk dat de vraag in Gent blijft groeien. Dat zorgt voor bijkomende mogelijkheden om aan winkels te leveren. Ik ben er persoonlijk van overtuigd dat landbouwers de komende jaren duurzamer en eventueel zelfs biologisch zullen werken als ze zeker zijn van een goeie afzetmarkt en de daar uit volgende rentabiliteit voor hun bedrijf. Eerst moet de consument dus overtuigd zijn van het product en het gevolg zal zijn dat de landbouwer de consument daar met zekerheid in zal volgen. Werken met gewasbeschermingsmiddelen gebeurt natuurlijk niet zomaar, het einddoel is om een kwaliteitsvol product aan de consument te kunnen afleveren en daar een correcte prijs voor te ontvangen.”
Lees alle artikels van het dossier eiwitrijke teelten:
Aalter, centrum van sterke merken voor langhoudbare zuivel
Geen sanering meer nodig voor afdruipzones asbest
Op vraag van Boerenbond om de regelgeving in die zin aan te passen, heeft minister Brouns daar ondertussen voor gezorgd.
Digitaal waterloket extra geopend
Op woensdag en vrijdag helpen wij je verder met al je watervragen

In dialoog geraak je verder
De landbouw zet dag in dag uit stappen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.

Welzijn? Daar heb ik toch geen tijd voor
Op 24 juni (Leietheater, Deinze) en 26 juni (CC De Werft, Geel) nodigen we je uit voor een avond over iets wat er vaak bij inschiet: jezelf. Geen zware kost, geen zweverig gedoe, wél herkenbare verhalen, een vleug humor en ruimte om eens (letterlijk) stil te staan. Op een manier die wérkt.
Volgende stap in vereenvoudiging GLB
De Europese Commissie beloofde begin dit jaar een aantal vereenvoudigingspakketten – de zogenaamde Omnibuspakketten. Woensdag kwam ze met een nieuw vereenvoudigingspakket voor het GLB, een nieuwe reeks vereenvoudigingen na het eerste pakket vorig jaar in navolging van de boerenprotesten.
