Consumentenblik op lokaal, plantaardig eiwit
Lokaal geteeld, duurzaam geproduceerd en boordevol voedingswaarde. Plantaardige eiwitgewassen van Vlaamse bodem lijken het perfecte antwoord op de trends van vandaag. Sommige consumenten willen minder vlees eten, zoeken milieuvriendelijke alternatieven en kiezen steeds vaker voor voeding met een sterk herkomstverhaal. Voor marketeers een droomscenario – met lupine, veldbonen en gele erwten als veelbelovende spelers. Waarom blijft de grote doorbraak dan uit? We zoeken antwoorden in consumentenonderzoek van projecten Cropdiva en Een boon voor Leuven.
De vraag naar plantaardig eiwit groeit. Onderzoek toont aan dat een groot deel van de consumenten bewust kiest voor minder vlees. De redenen daarvoor lopen uiteen. Zo worden plantaardige eiwitbronnen door sommigen als milieuvriendelijker gezien ten opzichte van hun dierlijke equivalenten. Lokaal geteelde gewassen hebben het bijkomende voordeel dat ze minder afhankelijk zijn van import en daarom een lagere ecologische voetafdruk hebben in vergelijking met bijvoorbeeld soja. Gezondheid speelt ook een rol, want naast eiwitten bevatten deze gewassen volop vezels, een troef die steeds vaker op de radar van de consument verschijnt.
Nog niet op ieders bord
Toch vliegen producten op basis van plantaardig eiwit nog niet massaal over de toonbank. De prijs blijft een struikelblok. Hoewel een groeiende groep aangeeft extra te willen betalen voor lokale en duurzame producten, verwacht de gemiddelde klant dat ze niet duurder zijn dan dierlijke alternatieven. Daarnaast maakt een aantal consumenten zich zorgen om de verteerbaarheid en een aantal natuurlijke stoffen die in de planten aanwezig zijn, zoals lectine en fytinezuur. Ook smaak en textuur kunnen drempels zijn. Veldbonen hebben een aardachtige smaak en lupine wordt wel eens als bitter omschreven. De voedingsindustrie zet daarom in op innovatieve verwerkingstechnieken zoals fermentatie en extrusie om smaak en textuur van lokale eiwitten te verfijnen.
Geen naam, geen faam
Nog een belangrijke reden waarom consumenten niet storm lopen voor producten op basis van lokale eiwitten: velen kennen de gewassen simpelweg niet. Voor boeren zijn veldbonen dan wel een vertrouwde eiwitbron in veevoeder, maar de gemiddelde consument kent het gewas niet als menselijk voedingsmiddel – terwijl het wel boordevol eiwitten en voedingsstoffen zit. Lupine geniet in Zuid-Europa dan weer enige bekendheid. Het wordt er gegeten als snack of verwerkt in onder andere brood. In andere landen, waaronder ook België, blijft het gewas onder de radar. Gele erwt blijkt vandaag de beste papieren te hebben: het wordt verwerkt in plantaardige drinks, pasta’s en vleesvervangers en heeft een milde smaak, wat de acceptatie vergroot. Bovendien bevat het geen allergenen, waardoor de afzetmarkt breder is. Als we lokaal geteeld eiwit een duwtje in de rug willen geven, moeten we dus eerst zorgen dat consumenten deze gewassen leren kennen. Uiteindelijk kiezen mensen niet alleen op basis van gezondheidsvoordelen, maar ook voor wat vertrouwd aanvoelt.
Zien eten doet eten
De Vlaming zit nog met heel wat vragen als het gaat over lokale, plantaardige eiwitten. Hoe smaken ze? Hoe moet je ze bereiden? Willen we ervoor zorgen dat producten op basis van deze teelten sneller in onze winkelkar belanden, dan moeten we de kennis van de Vlaming versterken. De voedingsindustrie speelt hier al op in met verschillende innovatieve producten en slimme marketing. In ‘Een boon voor Leuven’ werden bijvoorbeeld producten ontwikkeld zoals een chocospread en een kroket op basis van gele erwt, maar ook ontbijtgranen op basis van lupine. Zulke initiatieven helpen consumenten op een laagdrempelige manier kennis te maken met deze gewassen. Ook bekende chefs en influencers kunnen een rol spelen bij het inspireren van consumenten. Uit onderzoek binnen het Cropdiva-project blijkt immers dat Europese consumenten het meest geneigd zijn om iets nieuws te proberen op basis van aanbevelingen van vrienden of sociale media.
Zichtbaar in het schap
Dan rest er nog een laatste vraag. Waar kan een overtuigde consument vandaag terecht voor lokaal geteelde eiwitten? Beschikbaarheid is eveneens een bepalende factor in welke gewassen uiteindelijk echt zullen doorbreken. Supermarkten blijven voor de meeste mensen de belangrijkste plek om boodschappen te doen, en dus moeten de producten zowel daar in de schappen als thuis in de menu’s beter zichtbaar worden. Toch liggen de kansen niet enkel bij de grote spelers. Regionale ketens, ambachtelijke producenten en hoevewinkels kunnen als voortrekkers fungeren. Door een selectie producten op basis van lokale eiwitgewassen aan te bieden, maken zij consumenten op een laagdrempelige manier vertrouwd met deze ingrediënten. Zo kunnen ze mee het pad effenen naar een breder draagvlak voor eiwitten van eigen bodem.
Slimme keuzes voor de boer
Dat lokaal geteelde peulvruchten aan populariteit winnen, staat buiten kijf. Wil je als landbouwer inspelen op deze trend, dan is dat geen oninteressante keuze. Maar er is wel een doordachte aanpak nodig. Maak strategische keuzes in zowel je teelt als de verkoop ervan. Korte keten en nichemarkten kunnen je helpen om betere prijzen te realiseren, zodat je de kosten kan drukken zonder aan marge in te boeten. Als je lokaal eiwit aanbiedt in je hoevewinkel, vergeet dan niet de kracht van marketing. Het verhaal achter je product – van teelt tot verwerking – is een belangrijk verkoopargument voor je consument. Laat zien hoe jouw product bijdraagt aan een duurzame toekomst en geef je klant handige tips over hoe hij het kan gebruiken of bereiden. Je creëert zo niet alleen letterlijk waarde voor jezelf, maar draagt ook bij aan een gevarieerde eiwitconsumptie bij voor de Vlaamse bevolking!
Bron: Jolien Deroost, medewerker communicatie
Wil je nog meer weten over de keten van veld tot bord voor eiwitrijke gewassen? Het project Een boon voor Leuven publiceerde recent zijn slotbrochure. Je vindt ze op www.boerenbond.be/projecten/een-boon-voor-leuven.
“Ik probeer onze sector altijd positief in de kijker te zetten”
Filip Devlieghere schakelde een kleine twintig jaar geleden de tomatenserres van zijn ouders in Veldegem om voor de kweek van kleinfruit: frambozen, rode bessen, stekelbessen en blauwe bessen.
Landbouwers plaatsen stuwen tegen droogte
Door 53 stuwen te plaatsen wordt meer hemelwater opgehouden en eventueel vertraagd afgevoerd.
Laat de landbouw- en voedselzekerheid van de EU niet als een kaarthuis in elkaar zakken! (+video)
Dinsdag werden in een 20-tal EU-lidstaten symbolische flitsacties georganiseerd, met als hoogtepunt een centrale mobilisatie die gezamenlijk werd georganiseerd door Boerenbond, FWA en Copa-Cogeca in Brussel.
Volg alle droogtenieuws op de voet
Tips en informatie bundelen we in dit online dossier. Voor de meest actuele informatie over droogte en de droogtemaatregelen, kan je hier terecht.
Uitstel voor PV-verplichting tot 2026
Omdat de Vlaamse regering in 2023 wilde inzetten op de productie van hernieuwbare energie via zonnepanelen (PV-installaties), werd er een PV-verplichting in het leven geroepen voor grote elektriciteitsafnemers.
Aalter, centrum van sterke merken voor langhoudbare zuivel
Geen sanering meer nodig voor afdruipzones asbest
Op vraag van Boerenbond om de regelgeving in die zin aan te passen, heeft minister Brouns daar ondertussen voor gezorgd.
Digitaal waterloket extra geopend
Op woensdag en vrijdag helpen wij je verder met al je watervragen
In dialoog geraak je verder
De landbouw zet dag in dag uit stappen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.
Welzijn? Daar heb ik toch geen tijd voor
Op 24 juni (Leietheater, Deinze) en 26 juni (CC De Werft, Geel) nodigen we je uit voor een avond over iets wat er vaak bij inschiet: jezelf. Geen zware kost, geen zweverig gedoe, wél herkenbare verhalen, een vleug humor en ruimte om eens (letterlijk) stil te staan. Op een manier die wérkt.
Aantal VLIF-toekenningen voor overnemers en starters verdubbeld
Steeds meer jonge landbouwers zetten de stap naar een eigen landbouwbedrijf.
Verzamelaanvraag wijzigen kan tot 31 mei
De uiterste wijzigingsdatum voor de verzamelaanvraag, 31 mei, komt eraan. Tot en met deze datum kan je de verzamelaanvraag wijzigen zonder gevolg, in zoverre er nog geen controle of melding van een controle heeft plaatsgevonden.
Volgende stap in vereenvoudiging GLB
De Europese Commissie beloofde begin dit jaar een aantal vereenvoudigingspakketten – de zogenaamde Omnibuspakketten. Woensdag kwam ze met een nieuw vereenvoudigingspakket voor het GLB, een nieuwe reeks vereenvoudigingen na het eerste pakket vorig jaar in navolging van de boerenprotesten.
Bestuivers hebben cruciale rol in de landbouw
Vlotte voorjaarswerkzaamheden, gevolgen droogte moeten blijken
Daarom hoor jij bij Boerenbond
Als lid sta je bij Boerenbond op de eerste rij! Wij luisteren naar jouw noden en bieden je ondersteuning waar nodig. Sluit je vandaag nog aan en profiteer van vormingen en advies op maat. Dankzij exclusieve voordelen verdien je je lidgeld zo terug.
IBR-bestrijdingsprogramma gewijzigd
Minister Clarinval heeft twee belangrijke wijzigingen aan het IBR-bestrijdingsprogramma aangebracht. Zo zullen veehouders langer mogen vaccineren en het afvoeren van runderen van bedrijven met insleep wordt strikt gereguleerd.
