Een van de natste januarimaanden ooit... maar hoopvol voor het voorjaar

Akkers en weilanden staan onder water, het waterpeil in de waterlopen staat hoog, en ook de grondwaterstand staat hoog tot zeer hoog. In de eerste maand van dit nieuwe jaar viel zo’n 150 liter water per vierkante meter, dubbel zoveel dan normaal. Natuurlijk zijn er grote regionale verschillen in Vlaanderen. Ook het natste jaar ooit hebben we nog maar net achter de rug. Hoewel het nu nat is, kijkt Boerenbond wel hoopvol naar het voorjaar. “De velden liggen er nat bij maar we zijn ook nog maar eind januari. Er is dus nog tijd voor drogere weersomstandigheden die resulteren in betere veldomstandigheden.”

Volgens de weersvoorspellingen komt dat beter weer er vanaf dit weekend aan. De komende twee weken geven de weermodellen overwegend zonnig en droger weer, wat de situatie op het terrein ten goede komt.  

Omdat het weer onvoorspelbaar is, is het op dit moment nog te vroeg om voor teelten te zeggen wat de impact zal zijn. Toch moeten we de huidige situatie ook realistisch aanzien. Ja, het is op dit moment te nat om goed wintergroenten te kunnen oogsten en veldwerkzaamheden uit te voeren, maar de werkzaamheden vallen niet stil. Sommige fruitbomen staan in te natte grond waarbij pas later in het voorjaar zal duidelijk worden welke impact dit al dan niet heeft gehad. Wortels hebben nood aan zuurstof in de bodem, anders kan er een rottingsproces starten. Sommige gewassen zoals wintergraan hebben het momenteel wat zwaarder maar kunnen zich nog herpakken bij beter weer. Dit toont nog maar eens aan hoe cruciaal een goede waterhuishouding is, in de waterlopen en op de landbouwpercelen. In functie van het landbouwgebruik zouden we vlotter moeten kunnen sturen met de waterstanden, zodat we water kunnen vasthouden voor drogere periodes en moeten we water kunnen afvoeren om onze teelten en onze bodem gezonder te houden. 

De grootste problemen kunnen zich voordoen bij de vroege groenten, zoals de  vroege bloemkool en prei. Die worden normaal gezien binnen een tweetal weken ingezaaid,  Het is niet zeker of de landbouwers hun velden nu gaan kunnen klaarmaken, al is de situatie nog niet rampzalig. Dit gaat ook nog niet over de grote arealen. Van zodra het droger wordt, worden zandgronden snel droger dan de zwaardere bodems. Als het nu twee weken droog blijft, gaat Boerenbond ervan uit dat de landbouwers op de droogste percelen kunnen starten met de veldwerkzaamheden en op grasland kunnen starten met de bemestingen indien het gewas dit nodig heeft. De voorjaarswerkzaamheden voor andere teelten gaan elkaar dan opvolgen richting maart en april.