“De koeien doen aan topsport, wij aan precisiewerk”

In het Limburgse Neeroeteren runt de familie Van den Hout een indrukwekkend melkveebedrijf met 900 melkkoeien en 600 stuks jongvee, verdeeld over drie locaties. Sinds 1983 groeide het bedrijf onder leiding van Kees en Hanny Van den Hout van 23 naar 900 koeien. Daarnaast beheren ze 200 ha mais en 100 ha gras, allemaal in eigen beheer. Zonen Bart en Rudy stapten vijftien jaar geleden mee in het bedrijf. Van het begin investeren ze volop in technologie om de efficiëntie, het welzijn en de klimaatimpact te verbeteren. 

Dagelijks wordt er drie keer gemolken in een 40-stands buitenmelker-carrousel van GEA. “Elke melkbeurt duurt zo’n vijf uur, en neemt dus heel wat tijd in beslag. Daarvoor hebben we vijf vaste medewerkers, regelmatig aangevuld met stagiairs uit België, Italië, Nederland en Frankrijk. Voor het veldwerk doen we ook een beroep op zelfstandigen”, steekt Bart van wal.
In 2021 installeerde het bedrijf twee chemische luchtwassers op hun luchtdichte stallen om de ammoniakemissie met minstens 45% te verminderen. De luchtwassers worden aangestuurd op basis van temperatuur, luchtvochtigheid en CO₂-niveaus, wat zorgt voor een stabiel stalklimaat. Om het bedrijf van groene energie te voorzien, legde de familie Van den hout alvast één stal vol met zonnepanelen. Extra zonnepanelen staan nog op de planning.
Bart maakt zich zorgen over de voortdurende veranderingen in de wetgeving en het gebrek aan erkenning voor inspanningen van de landbouw: “Wij zijn op het vlak van klimaat de beste van de klas, en deden daar grote investeringen voor, maar dat wordt niet beloond. Onze melk wordt daardoor niet meer waard. Als ik zie hoe het vijftien jaar geleden was, en hoe het vandaag is … Ik weet niet of ik nog zou beginnen met boeren.” Toch straalt hij gedrevenheid en trots uit.
Duidelijke taakverdeling
De familie Van den hout werkt goed en gestructureerd samen, met een duidelijke rolverdeling. “Mijn broer Rudy staat altijd tussen de koeien. Mama zorgt voor de kalveren, en papa en ik doen het management en het veldwerk”, vertelt Bart. “Ik doe het management van de dieren. Daarvoor gebruik ik alle gegevens die via de meetapparatuur binnenkomen. Elke ochtend om 6 uur maak ik een lijstje met koeien die bepaalde zorgen nodig hebben. Dat lijstje stuur ik via Whatsapp door naar mijn broer en die vinkt het lijstje in de loop van de dag af. Zo stuur ik ook gestructureerde lijstjes naar de whatsappgroepen met de melkers en de medewerkers op het veld. Op die manier houd ik overzicht en verloopt alles gestructureerd.”
 

Luchtdichte stallen
“In 2019 wilden we uitbreiden, maar kregen we een PAS-brief. We moesten bij uitbreiding onder de 5% extra uitstoot blijven. Met luchtwassers en emissiearme roosters hebben we dat percentage 4,99% kunnen houden. Anders was uitbreiding onmogelijk geweest.”
De luchtwassers – twee in totaal – werden begin 2021 geïnstalleerd. Eén stal werd volledig aangepast naar de luchtwasser, de andere werd speciaal gebouwd op het systeem. “Onze stal is luchtdicht. Langs de achterkant komt frisse lucht binnen via een geautomatiseerd gordijn. De luchtwasser zuigt met behulp van ventilatoren aan de voorkant van de stal de lucht af en zuivert die op basis van gemeten temperatuur, luchtvochtigheid en CO₂. Het systeem koelt zelfs tot drie graden bij warme temperaturen.” Het gaat om een chemisch luchtwassysteem, erkend voor 45% reductie. “In de praktijk halen we ruim 80% reductie”, vertelt Bart. 
Slimme technologie
Op een bedrijf van deze schaal is technologie onmisbaar. Elke koe draagt een Smaxtec-bolus die temperatuur, herkauwen en activiteit meet. “We kunnen een uierontsteking zien aankomen vóór ze uitbreekt. Dat maakt een wereld van verschil.”
Voorts helpt het GEA CattleEye-systeem om kort op de bal te spelen. Camera’s boven de loopgang analyseren het looppatroon van de koeien. “Het systeem geeft een rompscore: 1 is perfect, 100 is kreupel. Zo weten we meteen welke koeien we moeten bekappen. Het herkent zelfs koeien die te vet of te mager zijn.”
Ook uierontstekingen volgt de familie nauwgezet op. Ze doen zelf bacteriologisch onderzoek. “Zo verminderden we ons antibioticagebruik met 40%. We behandelen nu veel gerichter.”
Daarnaast wordt ook het rantsoen onder de loep genomen. “Op onze mengwagen zit een NIR-sensor die het drogestofgehalte meet. Alles draait om details, en die details maken dat onze koeien topsporters zijn. Management, omgeving, gezondheid, voeding … Alles moet kloppen.
Weekstructuren
“Hoewel de weekplanning elke week ongeveer hetzelfde is, stoten we elke dag op nieuwe uitdagingen. We plannen onze activiteiten op vaste weekdagen. Zo zetten we bijvoorbeeld op woensdag steeds de koeien droog en kappen we ook de klauwen. Een vaste structuur heb je op zo’n groot bedrijf als dat van ons echt nodig, anders loopt er snel iets mis. In het weekend proberen we zo weinig mogelijk te plannen, want er moet ook ruimte zijn voor vrije tijd. Ik fotografeer bijvoorbeeld regelmatig een huwelijk in het weekend, en mijn vader brengt graag tijd door met zijn paarden. Een goede werk-privébalans vinden we heel belangrijk.”