Makkelijker werken met Routeplanner melkvee
Melkveebedrijven worden geconfronteerd met toenemende prijzen voor aangekocht eiwit. De vraag stelt zich wat het economisch effect is om meer eiwit van eigen land te halen. Dit impliceert aanpassingen aan het rantsoen, wat op zijn beurt diverse aspecten van de bedrijfsvoering beïnvloedt. Projectpartners ILVO, Boerenbond, Inagro en Hooibeekhoeve ontwikkelen momenteel een online rekentool “Routeplanner Melkvee”, die het mogelijk maakt om diverse keuzeopties op individuele melkveebedrijven economisch te onderbouwen. In dit artikel wordt het potentieel van de tool getoond voor de analyse van het bedrijfseconomische effect van een hoger aandeel gras in het rantsoen en het toepassen van begrazing.
Als voorbeeld wordt een bedrijf beschouwd met 100 melkkoeien (en bijhorend jongvee) die gemiddeld 9000 liter melk per jaar produceren tegen een melkprijs van € 40/100 l. De melkkoeien krijgen een maisrijk rantsoen, bestaande uit 9,0 kg maiskuil en 5,5 kg voordroogkuil, aangevuld met 7,7 kg krachtvoer per dag. Het krachtvoer omvat zowel het krachtvoer als de krachtvoerachtigen. De teeltkosten voor gras en mais worden gelijk verondersteld (€ 1250/ha/jaar), maar de opbrengsten verschillen, namelijk 10 ton DS/ha voor gras en 15 ton DS/ha voor mais.
Impact hoger aandeel gras op het bedrijf
Het rantsoen van de melkkoeien wordt aangepast naar 7,2 kg maiskuil en 7,2 kg graskuil, aangevuld met 7,3 kg krachtvoer per dag. Door het toenemende aandeel gras in het rantsoen, is er minder behoefte aan eiwitrijk krachtvoer en wordt dit vervangen door evenwichtig krachtvoer. Beide rantsoenen zijn geoptimaliseerd naar eenzelfde nutritionele behoefte en eenzelfde melkgift.
Uit de simulatie blijkt dat de ruwvoerkost stijgt omdat de opbrengst per hectare gras lager ligt dan die van mais en dus meer areaal nodig is voor ruwvoerteelt (Tabel 1). Bovendien is meer arbeid nodig wanneer het aantal hectare grasland toeneemt. Daartegenover staat dat de totale krachtvoerkost (ton/jaar) daalt doordat minder eiwitrijk krachtvoer gevoederd wordt in een grasrijk rantsoen.
Voor het voorbeeldbederijf blijkt het saldo licht toe te nemen ten gevolge van een omschakeling naar een grasrijk rantsoen.
| Maïsrijk rantsoen | Grasrijk rantsoen | Grasrijk rantsoen + beweiding | |
| Totaal ontvangsten melkveetak (€/jaar) | 391.787 | 391.787 | 391.787 |
| Kost ruwvoerteelt (€/j) | 65.684 | 67.726 | 65.764 |
| Kost krachtvoer (€/j) | 86.740 | 82.527 | 82.527 |
| Totaal variabele kost melkveetak (€/j) | 274.407 | 272.235 | 270.272 |
| Saldo (€/j) | 117.380 | 119.552 | 121.515 |
| Saldo, incl. kost eigen arbeid (€/j) | 33.345 | 34.635 | 34.481 |
| Benodigde oppervlakte (ha) | 52,55 | 54,18 | 55,81 |
| Grasland (ha) | 26,65 | 32,20 | 23,83 |
| Snijmais (ha) | 25,90 | 21,98 | 21,98 |
| Beweiding (ha) | 0 | 0 | 10 |
| Benodigde arbeid (u/j) | 4.943 | 4.995 | 5.120 |
Tabel 1. Vergelijking maïsrijk rantsoen, grasrijk rantsoen en grasrijk rantsoen met beweiding.
Beweiding
Wanneer wordt gekozen voor beweiding (10 dieren per ha gedurende 150d), zien we dat de totale kost voor ruwvoerteelt daalt. Dit komt doordat de teeltkosten per hectare voor weiland lager zijn dan voor maailand. Bemerk wel dat extra areaal nodig is voor beweiding. Hier moet per bedrijf bekeken worden of voldoende areaal aanwezig is. Daarnaast vereist beweiding ook extra arbeid, die moet worden opgevangen door eigen of externe arbeid.
Conclusie
Uit bovenstaande simulaties blijkt dat voor het beschouwde bedrijf omschakelen naar een rantsoen met een hoger aandeel gras geen grote impact heeft op de economische prestaties. Uit het voorbeeld blijkt een klein positief effect van ongeveer 2.000 euro in de saldo-berekening. Er moet echter rekening gehouden worden met een grotere arbeidsbehoefte en het extra areaal dat nodig is. De impact van een omschakeling zal per bedrijf anders zijn en kan bedrijfsspecifiek bepaald worden met de Routeplanner Melkvee.
De overweging richting een grasrijk rantsoen kan mede worden beïnvloed door de expertise in graslandbeheer en gevoeligheid voor risico's zoals variabele weersomstandigheden. Beweiding kan een optie zijn, gezien de huidige wetgeving met betrekking tot stikstofemissies (PAS).
Bron: Jan Verhaeghe, Ilse Louwagie, Patrick Meulemeester, Nick Rutten
Over Routeplanner melkvee
In de Routeplanner Melkvee tool kunnen teeltopbrengsten, teeltkosten en kosten van het krachtvoer afzonderlijk ingegeven worden. Om uitgebalanceerde rantsoenen te bepalen werd de ILVO Rantsoentool gebruikt, waarbij VEM, DVE en OEB zo goed mogelijk gelijk werden gehouden, alsook VEMmelk en DVEmelk. In bovenstaande simulatie werden krachtvoer en krachtvoerachtigen gebundeld. In de Routeplanner Melkvee kan per diercategorie afzonderlijk het ruwvoer en krachtvoer aangepast worden. Voor de simulatie werd enkel het rantsoen van de melkkoeien aangepast. Daarnaast werd de optie beweiding opengezet. De Routeplanner Melkvee verdeelt het aanwezige areaal volgens de rantsoenbehoefte van de dieren en dit volgens de economisch meest interessante situatie.
Oproep melkveehouders
Bovenstaande simulaties zijn gebeurd met een voorbeeldbedrijf. Economisch aangewezen opties zijn echter sterk bedrijfsafhankelijk en hangen ook af van de marktomstandigheden.
Wenst u na te gaan welke aanpassingen ervoor kunnen zorgen dat uw bedrijf economisch beter presteert of wat het effect is van een veranderende marktprijs op uw saldo? De projectpartners zijn op zoek naar geïnteresseerde melkveebedrijven die met een specifieke vraag zitten over de toekomst van hun melkveebedrijf waarbij de tool Routeplanner Melkvee een meerwaarde kan zijn. Deze doorrekening zouden ons ook helpen om de laatste aanpassingen aan de tool te valideren.
“Onze klanten kiezen voor smaak en versheid” + video
Griet en Johan verkopen dagverse aardbeien op het veld
Al bijna dertig jaar telen Griet Van Olmen en echtgenoot Johan Vermeiren aardbeien ‘op het veld’.
“Gelukkig kunnen we in deze drukke periode op onze ouders rekenen” + video
Floris Verscheure heeft een fulltime job als opfokbegeleider bij Vepymo, hij heeft samen met zijn vriendin Delphine drie kinderen en bouwt ondertussen een nieuwe stal voor hun schapenhouderij in Torhout.
Minister Brouns gaat in op vraag Boerenbond om pragmatisch om te gaan met tussentijdse stikstofreductie
Minister werkt aan duidelijk kader met toepasbare praktijken en kondigt concrete acties aan
Geef je reactie op MAP7
+ Hulpdocument
Zoals bekend loopt er vandaag een openbaar onderzoek over MAP 7 en het milieueffectenrapport (MER) van dit plan. Tot en met 16 mei 2025 kunnen er reacties ingestuurd worden.
De markt vraagt om rundvlees, kan de sector antwoorden?
Er zijn weinig redenen om aan te nemen dat de recente prijsstijgingen even snel zullen gaan als ze gekomen zijn.
Grachtenkaart op de lange baan geschoven
Nieuwe einddatum is 30 november 2029
Gezond boerenverstand gevraagd!
In een recente studie wordt bemesting genoemd als de oorzaak voor meer hooikoorts. In de praktijk wordt er tijdig gemaaid of begraasd, nog voor het gras bloeit en dus pollen verspreidt. De studie veroorzaakte een terechte golf van verontwaardiging.
"We brengen smaak en gezondheid samen in een fles"
Danny Massoels uit Nieuwerkerken is fruitteler in hart en nieren. Na een ongelukkige val met rugletsel als gevolg, veranderde zijn kijk op het leven. Zonder opvolger in het vizier, verkocht hij het grootste del van zijn gronden en ging hij een nieuwe uitdaging aan.
“We kozen voor het gemak van het dier en dat van ons”
Deze week brengen we een in Boer&Tuinder uitgebreid dossier over vrijloopkraamstallen. We bezochten Francis Hanssens en Marleen Messely in Lendelede die hun oude kraamstallen zes jaar geleden vervingen door een systeem dat zowel henzelf als de zeugen maximaal comfort gaf. Het werden vrijloopkraamhokken.
Eerste positief geval bij dier geïmporteerd uit Frankrijk
Op een rundveebedrijf in de provincie Luik is voor het eerst in België een dier positief getest op het EHD-virus.
Koolstoftool geeft landbouwers inzicht in koolstofopbouw
De Koolstoftool is een nieuwe toepassing binnen het bodempaspoort die de opbouw van organische koolstof op een landbouwperceel simuleert.
Bemestingsprognoses nu beschikbaar
Wil je weten hoeveel je mag bemesten op je percelen? Kijk dan nu de bemestingsprognose na.
Verplicht digitaal gewasbeschermingsmiddelenregister vanaf 2026
In afwachting van een aanpassing aan de Europese uitvoeringsverordening vraagt Boerenbond uitstel tot 1 januari 2030.
Wacht niet met vaccineren tegen blauwtong
De vaccinatiecampagne loopt. Volgens minister Clarinval gaven de producenten de garantie dat er voldoende dosissen beschikbaar zullen zijn om de runderen en schapen voor juni te vaccineren.
Daarom hoor jij bij Boerenbond
Als lid sta je bij Boerenbond op de eerste rij! Wij luisteren naar jouw noden en bieden je ondersteuning waar nodig. Sluit je vandaag nog aan en profiteer van vormingen en advies op maat. Dankzij exclusieve voordelen verdien je je lidgeld zo terug.
DGZ ziet varkensstapel verder afnemen
Vlaanderen telde in 2024 iets meer dan 4 mln vleesvarkensplaatsen. Ten opzichte van 2023 is dat een daling met 270.000..
