Op de agenda van de sectorvakgroep Akkerbouw

Sociale conditionaliteit in het GLB

Om Europese steun te genieten moet je als landbouwbedrijf aan heel wat randvoorwaarden voldoen. Sectorvakgroep Akkerbouw ziet hier een evolutie die niet langer wenselijk is, zeker nu we vaststellen dat meer landbouwers afhaken voor wat het GLB te bieden heeft. We zien een dalend aantal beheerovereenkomsten, iets wat we drie jaar geleden voorspeld hebben door de veel te strenge eisen. Het is jammer dat de overheid niet eerst luistert naar de sector. Nu blijkt dat er toch bijsturingen nodig zijn, had men beter van in het begin goed naar de landbouwsector geluisterd. Ook nieuw in het GLB is dat de landbouwer (met een vorm van personeel) erop moet toezien dat verschillende Europese richtlijnen inzake arbeidsvoorwaarden en veiligheid en preventie op het werk correct worden nageleefd. De bevoegde overheid is hier het Agentschap Landbouw en Zeevisserij, maar voor deze specifieke eisen doen zij een beroep op de vaststellingen van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (WASO). Afhankelijk van de inbreuk op de wetgeving kan een percentage van de GLB-steun worden ingehouden, naast de sanctie die je opgelegd krijgt door de FOD WASO. Sectorvakgroep Akkerbouw begrijpt dat er correct moet worden omgegaan met personeel, maar betreurt zeer sterk dat daar een dubbele sanctionering aan gekoppeld wordt. Komende weken wordt er verder overleg gepleegd met alle betrokkenen om de praktische toepassingen verder te concretiseren. 

Nood aan zekerheid over gewasbeschermingsmiddelen

Steeds meer gewasbeschermingsmiddelen verdwijnen van de Europese of de Belgische markt, terwijl er in andere werelddelen meer mogelijkheden zijn. Dit zorgt voor een ongelijk speelveld. Onze vakgroepleden willen ook meer aandacht voor mens en leefmilieu, maar met de huidige spuittechnieken zouden we toch meer actieve stoffen een erkenning moeten kunnen behouden. De universiteit van Leuven deed in zijn Metaforumstudie een duidelijk statement over gewasbeschermingsmiddelen. Indien we het gebruik en risico van chemische gewasbeschermingsmiddelen met 50% reduceren, zoals voorgesteld door Europese Commissie, zou dit neerkomen op een gemiddeld opbrengstverlies van 12% in Europa. Om hetzelfde niveau van productie te behouden zou dit beteken dat we in Europa 11 miljoen ha meer land nodig hebben. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen verminderen heeft dus als kostprijs een verlies aan biodiversiteit en meer broeikasgasuitstoot. Met dit in het achterhoofd vraagt sectorvakgroep Akkerbouw om verder te werken aan een beleid waarin terug meer actieve stoffen een erkenning kunnen krijgen in Europa en België. We moeten politici en de maatschappij opnieuw kennis bijbrengen over het nut van gewasbescherming, want nu worden deze producten steeds in een slecht daglicht geplaatst. We vragen om geen actieve stoffen meer te schrappen zolang er geen alternatieven zijn. 

Risicobeheer 

We maken ons grote zorgen over het toenemend risicobeheer op akkerbouwbedrijven. Het landbouwrampenfonds is helaas afgeschaft en de brede weersverzekering die soelaas moest brengen, blijft steken op een te beperkte deelnemingsgraad. Toch vinden we het als sector belangrijk dat voor kapitaalsintensieve teelten de mogelijkheid blijft bestaan dat teelten betaalbaar verzekerbaar blijven. Als bedrijf kijken we tegen heel wat risico’s aan, dat is deels eigen aan het ondernemerschap, maar deels moeten we op sectorniveau nadenken hoe we de risico’s voor de individuele boer kunnen beperken. We onderscheiden volgende soorten risico’s: productrisico’s, prijs- of marktrisico’s, institutionele risico’s, financiële risico’s en aansprakelijkheidsrisico’s. Sectorvakgroep Akkerbouw zal komende periode goed opvolgen welk beleid Europa zal uitzetten voor zijn GLB na 2027. We verwachten dat er meer aandacht zal zijn voor risicobeheer, maar het VLIF als duurzaamheidsinvesteringsfonds mogen we daarvoor zeker niet opgeven.