Generation Food: ondernemers voeden de toekomst
In het stadhuis van Leuven vond op 9 oktober de tweejaarlijkse Generation Food Summit plaats. Het centrale thema was ‘Aan tafel! Ondernemers voeden de toekomst’. Insteek waren enkele belangrijke vragen, zoals wat we kunnen leren uit het verleden, hoe ultrabewerkt voedsel wordt geconsumeerd en welke rol ondernemerschap kan spelen om gezonde en duurzame voeding toegankelijk te maken.
Generation Food is een initiatief van Boerenbond, Proef, Rikolto, KU Leuven, UCLL, EIT Food en de stad Leuven. Het is een beweging die vanuit ondernemerschap stappen zet naar duurzaam en gezond voedsel voor iedereen. De Leuvense schepen van Handel en aardappelteler Johan Geleyns zei in zijn verwelkoming dat “voeding niet alleen ecologisch, maar ook economisch duurzaam moet zijn”. Simon Storms van het departement Landbouw en Visserij wees erop dat Generation Food als een van de 12 projecten in het kader van de Vlaamse Voedselstrategie een financiële duw in de rug kreeg. Volgens Nele Lauwers, consulent Nieuwe verdienmodellen bij Boerenbond, wil Generation Food stilaan op eigen benen staan.
Vers koken uit de beerput
Foodarcheloog Jeroen Van Vaerenbergh laat zich inspireren door wat onze voorouders hebben achtergelaten in de grond, in gebouwen, op schilderijen … “Ik kook vers uit de beerput”, wist hij meteen iedereen te boeien. Jeroen kijkt in de afvalputten van onze grootouders en kookt met ingrediënten van vroeger. Zo biedt hij inspiratie met eeuwenoude smaken voor innovatieve ondernemers van vandaag. Een mooi voorbeeld hiervan is de paradijskorrel, een zaadje uit West-Afrika met een peperachtige smaak, dat eeuwenlang gebruikt werd als specerij en in beerputten in de Zwinregio werd teruggevonden. Doordat de smaak ook iets fruit- en nootachtigs heeft, zijn producenten en chefs er weg van. Zo maakte een lokale slager er een heerlijke droge worst mee.
Stad als positieve katalysator
In het debat ‘De stad als positieve katalysator’ vertelden Evert Thys (stad Leuven) en Zara De Meyer (stad Antwerpen) over de kansen en uitdagingen die lokale ondernemers ervaren. “Als stad moeten we stimuleren op een neutrale manier en duurzaam ondernemen pushen”, zei Evert. “Zo willen we de jeugd in Leuven stimuleren om meer herbruikbare bakjes te gebruiken. Het partnership met Generation Food is hierbij heel belangrijk.” Volgens Zara De Meyer staan de acties van de stad Antwerpen nog in de kinderschoenen. “We zoeken nog naar concrete samenwerkingen om het behapbaar te maken.”
Thibault Geerardyn van Rikolto legde uit dat zijn organisatie vooral bruggen wil bouwen tussen diverse actoren in de stad, elk vanuit zijn sterkte. Leuven is hierbij een mooi voorbeeld, met de samenwerking tussen de stad, Rikolto en Boerenbond. “Een integrale aanpak rond voeding is nodig. Armoede is daarbij de rode draad, want er zijn veel uitdagingen rond sociaal welzijn”, aldus Thibault. Michael Cloet van de jonge, hippe Bar Stan in Leuven vertelde hoe hij de liefde voor drank en eten zo goed en ethisch mogelijk tracht te bewaren.
Te veel ultrabewerkt voedsel
Volgens journalist Eva Kestemont (ex-Knack Weekend), auteur van het boek Verbeterd recept, bestaat een derde van wat we dagelijks eten uit ultrabewerkt voedsel. “Ook brood, groentespreads, fruitsnacks … bevatten ingrediënten die additieven bevatten”, zei ze. Wetenschappelijk onderzoek linkt ultrabewerkt eten en drinken steeds overtuigender aan ernstige gezondheidsproblemen, van hart- en vaatziekten tot mentale stoornissen. “Tegelijk biedt ultrabewerkt voedsel een fantastisch aanknopingspunt om erover na te denken. Sowieso moeten we het minder consumeren. Minder, maar beter. Dus moeten we erover praten en producenten niet aan hun lot overlaten.”
Verbinden in veranderend voedsellandschap
Pieter Verhelst, lid van het Hoofdbestuur van Boerenbond, bracht een positief verhaal. Hij stelde dat onze Vlaamse boeren en tuinders er nog steeds veel zin in hebben om elke dag verse producten aan te leveren. “Dat voedsel zal ook betaalbaar zijn. We willen werken aan onze productiviteit én eco-efficiëntie, zo gevarieerd, duurzaam mogelijk. En we willen onze rol opnemen in de eiwitshift, met grondstoffen van hier. Boeren voelen als eerste de gevolgen van de klimaatverandering. We willen die mee een halt toeroepen en onze ecologische impact zo klein mogelijk maken, onder meer door te tonen dat landbouw en natuur kunnen samenwerken en we kunnen bijdragen aan de biodiversiteit.”
Pieter stelde wel dat de boer zijn boterham moet kunnen blijven verdienen. “We hebben nieuwe, jonge boeren nodig en moeten dus blijven zoeken naar nieuwe verdienmodellen. De boer moet mensen kunnen ontmoeten. Dus moeten we ontmoetingsmomenten zoals Dag van de Landbouw, waarbij hij veel waardering krijgt van de consument, blijven organiseren. Zo zullen boer en burger elkaar terugvinden, wat zal bijdragen aan het welzijn van de boer. Als Generation Food ons een duw in de rug kan geven, gaan we er sneller geraken.”
Inzetten op rol als facilitator
Tot slot wees Jolien Schelstraete, sinds juni business developer bij Generation Food, op de rol als facilitator van haar organisatie. “We zijn pre-incubator en willen innovatie en samenwerking stimuleren. We dragen diversiteit hoog in het vaandel en willen samen bouwen aan een duurzame voedseltoekomst. We willen ook inzetten op onze bekendheid, door onze werking meer commercieel te gaan uitvoeren. Dat kan onder meer via onze masterclasses, dinner hacks en makeathons.”
