Wie werd er nu werkelijk bevrijd op Liberation Day?

De naoorlogse wereldorde die de Verenigde Staten – zowel politiek als economisch – op poten heeft gezet, was de voornaamste bron van hun en onze welvaart gedurende de voorbije decennia. Met een tabelletje, waarvan de juistheid en relevantie hoogst twijfelachtig zijn, zette Donald Trump dit de voorbije week allemaal op zijn kop. De gevolgen zijn niet te onderschatten en zorgen vandaag al voor bloedrode beurzen en wereldwijde onzekerheid. Maar wat betekent dit voor onze landbouw? Van onze volledige Vlaamse agrifood-export gaat (slechts) 2,5% naar de VS. We kijken dan vooral naar diepvriesgroenten (86 miljoen euro) en aardappelbereidingen (200 miljoen euro). Als we kijken naar de totale EU-export naar de VS gaat het om 13% agrovoeding. Al is het voorbarig om nu reeds een precieze impact in te schatten. We zullen vooral moeten afwachten wat de bijkomende druk betekent op producten die een andere bestemming zullen moeten vinden doordat ze niet langer de weg naar de Verenigde Staten vinden en handelsstromen die zich zullen verleggen. 

We moeten ook afwachten wat de mogelijke gevolgen zijn van tegenmaatregelen die Europa eventueel zou nemen op Amerikaanse producten zoals sojabonen, gewasbeschermingsmiddelen en landbouwmachines. Het komt erop aan om niet halsoverkop terug te slaan en op die manier in een heilloze handelsoorlog te verzanden. Maar het antwoord is ook niet het overhaast afsluiten van nieuwe vrijhandelsakkoorden.

Europa zal nu met slimme en gerichte maatregelen moeten komen, waarmee we onze eigen landbouwsector en eigen bedrijven niet treffen. Het is essentieel om onze eigen Vlamingen en Europeanen te beschermen en te verzekeren van een eigen en sterke voedselproductie. De enige juiste keuze is dan ook een sterk Europa, dat op eigen benen kan staan en zo onafhankelijk mogelijk is van andere landen. Vanuit die sterke positie kan Europa sterke handelsakkoorden maken. 

Het is aan de EU om zowel op politiek als economisch vlak nieuwe bondgenoten te zoeken, en daarbij is handel een katalysator. Maar, denkend aan het Mercosur-akkoord, moeten handelsakkoorden eerlijk zijn, handel vrijer maken maar ook maatschappelijke keuzes respecteren rond gezonde, veilige en duurzame voeding. 

Men mag onze eigen strategische voedselproductie niet onredelijk onder druk zetten en men moet onze afhankelijkheid van strategische grondstoffen verkleinen. Voor ons is het dan ook belangrijk dat alle beleidsniveaus ervoor zorgen dat de competitiviteit van onze eigen bedrijven versterkt wordt. Door administratieve vereenvoudiging en vlottere vergunningenverlening, maar ook door een gelijk speelveld te behouden. Door ons minder afhankelijk te maken van strategische buitenlandse producten, zoals bijvoorbeeld kunstmest, door onze landbouwers alle kansen te geven om nog meer circulair te worden door Renure en derogatie. Maar ook door land- en tuinbouwers te zien als producenten van lokale groene energie.

Het is nu het moment om de juiste beslissingen te nemen. Beslissingen die onze Europese bedrijven, en zeker de land- en tuinbouwbedrijven, helpen in plaats van ze nog meer bijkomende regeldruk op te leggen.

Beste beleidsmakers, make Europe great again. Maar dan op een verstandige manier!