Kijk niet alleen naar landbouw om doelstellingen te halen

Voor syndicale dossiers kijken we vaak naar wat er in onze buurlanden gebeurt. Afgelopen week kwam er nieuws vanuit Nederland. Een Nederlandse rechtbank veroordeelde de Nederlandse overheid voor het niet uitvoeren van de eigen in wetgeving verankerde stikstofdoelen. De rechtbank in Den Haag eist dat de regering de doelen die ze voor zichzelf heeft gesteld, om tegen 2030 niet langer meer dan 50% van de Natura 2000-gebieden te overbelasten met stikstof, moet halen en verbindt daaraan een dwangsom van 10 miljoen euro. Vormt dit een precedent voor Vlaanderen? Niet helemaal, want in Vlaanderen is er al langer een beleid om de stikstofuitstoot te doen dalen. 

Weliswaar is dat een beleid waar wij niet mee akkoord gaan. Daarom heeft Boerenbond afgelopen zomer een procedure tegen dit stikstofdecreet aangespannen bij het Grondwettelijk Hof. We deden dit omdat we vinden dat landbouw, industrie en mobiliteit op gelijke voet moeten worden behandeld om de stikstofreductiedoelen te behalen. Het gebruik van andere drempelwaarden voor landbouw en de impactscores waarbij landbouwbedrijven veel sneller een passende beoordeling dienen op te maken, is het meest gekende voorbeeld van niet-gelijke behandeling. Het stikstofdecreet treft de landbouwsector in vergelijking met andere sectoren disproportioneel zeer zwaar en bovendien is het decreet onvoldoende wetenschappelijk en juridisch onderbouwd. Wij pleiten dan ook al geruime tijd voor een beleid dat op een andere leest is geschoeid. We blijven pleiten voor een ander emissiereductiebeleid dat alle ondernemers in Vlaanderen kansen biedt en dat wél rechtszekerheid en ontwikkelingskansen voorziet. Daar moet onze Vlaamse regering nu mee aan de slag gaan.

Niet alleen in het stikstofdebat wordt landbouw geviseerd, ook inzake de waterkwaliteit kijkt men vaak naar de landbouw. Al is landbouw niet de enige verantwoordelijke voor de staat van het oppervlaktewater. Vorige week berichtte Het Laatste Nieuws nog dat 250.000 gebouwen hun afvalwater ongefilterd in de natuur lozen. Ook dit afvalwater heeft een invloed op de kwaliteit van het oppervlaktewater. In sommige meetpunten is het halen van de opgestelde doelstellingen door alleen naar landbouw te wijzen, niet mogelijk, onder meer omwille van nitraatrijke bronnen en de invloed van afvalwater. Wij vragen dan ook dat er spoedig werk wordt gemaakt van een evaluatie van de MAP-meetpunten zoals ook afgesproken in het akkoord van maart 2023 tussen landbouw- en milieuorganisaties. Die evaluatie moet ervoor zorgen dat de inspanningen van de landbouw correct ingeschat worden en dat invloed van andere bronnen op de meetpunten vermeden worden.

Land- en tuinbouwers doen grote inspanningen om hun steentje bij te dragen om stappen vooruit te zetten op het vlak van milieu en klimaat. Men moet niet één sector naar voren schuiven om een probleem op te lossen, maar wel met een brede blik duidelijkheid scheppen in de actoren die invloed hebben in een bepaald dossier. Met al die actoren samen moet er aan de slag gegaan worden om op een gelijke, evenredige, efficiënte en doeltreffende manier de vooropgestelde doelstellingen te behalen.