fvvf

Wereldwaterdag: lokaal voedsel kopen helpt je water te besparen

23 maart 2023

Vandaag woensdag 22 maart is het Wereldwaterdag. Het ideale moment om stil te staan bij hoe kostbaar water is en hoe we er bewuster mee kunnen omspringen. Zo kan je water besparen door betere keuzes te maken in de supermarkt, want Vlaamse landbouwers gaan erg duurzaam om met water.

Al sinds 1992 roepen de Verenigde Naties 22 maart uit tot Wereldwaterdag. Dit jaar wordt er specifiek gefocust op het versnellen van oplossingen voor de wereldwijde waterproblematiek en het gebrek aan sanitair. Dat is ook een van de zes Sustainable Development Goals (SDG’s) die in 2015 door de Verenigde Naties werden vastgelegd. Een doelstelling die momenteel nog veraf lijkt, want wereldwijd hebben miljarden mensen geen toegang tot veilige water- en sanitaire voorzieningen.

fvfv
Hoeveel drinkt landbouw? 

Water is de bron van alle leven. Mensen, maar ook planten en dieren hebben voldoende en gezond water nodig om te kunnen leven en groeien. Omdat er grote verschillen zijn in de berekeningsmethoden voor watergebruik, is het onmogelijk om cijfers over mondiaal of Europees watergebruik in landbouw te vergelijken met Vlaanderen. Wat wel duidelijk blijkt uit cijfers van de Vlaamse overheid, is dat landbouw bij ons maar verantwoordelijk is voor 9% van het totale waterverbruik. Industrie en de huishoudens zijn met 39% en 34% de grootste verbruikers in Vlaanderen. Hierin zijn grond- leiding-, oppervlakte- en opgevangen hemelwater meegerekend. 

Slim besparen

Vlaamse landbouwers zijn absoluut sterk bezig op vlak van waterbesparing. Een heel gamma aan innovatieve technieken, ondersteuning door de overheid, maar vooral ook gezond boerenverstand helpt daarbij. Uit een bevraging van het Departement Landbouw en Visserij uit 2020 blijkt dat ongeveer 62% van de Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven regenwater opvangt, goed voor een capaciteit van 717 000 m³. Bij herbouw of verbouwing is regenwateropvang sinds 2014 verplicht. Maar ook het biologisch zuiveren van afvalwater via een vijver met infiltratie in de bodem is een vaak voorkomende techniek om water te besparen, net als stallen of machines reinigen met water onder hoge druk. 

dfd
Waterscan op de boerderij

Maar het kan altijd nog beter. Daarom stimuleert Boerenbond haar leden om gebruik te maken van een waterscan. Deze bekijkt via vijf aspecten welke oplossingen er op een landbouwbedrijf zijn om het waterverbruik verder te doen dalen of het wateraanbod te vergroten. Maar ook vermijden dat hoogwaardig water wordt gebruikt voor laagwaardige toepassingen is een van de aandachtspunten.

dfd
Veeteelt de grote slokop?

Een vaak gehoorde stelling is dat veeteelt een grote slokop is wat watergebruik betreft. Het cijfer dat er 3100 liter water nodig is om een steak te produceren doet dan wel eens de ronde. Maar hier is nuancering erg belangrijk. Zo gaat dit over een mondiaal gemiddelde, waarbij onze Belgische Witblauw-ras veel beter scoort. Daarnaast moet je weten dat in dit cijfer ook de regen wordt meegeteld die op de weides valt waarin koeien grazen, en dat is maar liefst 90 procent van het totale waterverbruik voor rundvlees. Als we naar de Vlaamse cijfers kijken wordt duidelijk dat veeteeltbedrijven bij ons verantwoordelijk zijn voor 38 procent van het waterverbruik in de landbouw, terwijl de groenteteelt een aandeel van 19 procent heeft of omgerekend zo’n 13 miljoen kubieke meter water.

Minder én beter? 

Maar misschien nog belangrijker dan kwantiteit is waterkwaliteit. Uit het Mestrapport van de VLM blijkt dat bijna 80% van de MAP-meetpunten in orde zijn met de Europese nitraatnorm. Dat toont dat er de voorbije jaren een positieve trend is in de gemeten nitraatconcentraties. Maar er is nog werk aan de winkel. Zo sloten de landbouw- en milieuorganisaties begin maart een akkoord voor een nieuw Mestactieplan, waarin haalbare inspanningen gevraagd worden van de landbouwsector om waterkwaliteit verder te verbeteren. 

Bron: Boerenbond.

vgv
ggb
Landbouwers zetten in op duurzaam waterbeheer
Watergebruik in de land- en tuinbouw
bb

Hoe onze boeren dat doen? Door innovatie en vooral: gezond boerenverstand.