Op de eerste rij: 28 oktober 2021

Op 1 november moet de wettelijke beteugeling van oneerlijke handelspraktijken in werking treden, zo werd intussen meer dan twee jaar geleden Europees beslist. Al zal dat in België nog even op zich laten wachten. De Kamer buigt zich deze week nog in tweede lezing over de tekst en maakt zich daarna op om het wetsvoorstel definitief aan te nemen. Het belang van deze wet over oneerlijke handelspraktijken kan niet onderschat worden. Ondanks goedbedoelde gedragscodes zijn oneerlijke handelspraktijken hardnekkig én moeilijk aan te klagen. Een minimale wettelijke bescherming was dan ook een must. Misschien wel het belangrijkste element uit deze hele wetgeving is het feit dat contracten niet meer eenzijdig kunnen worden gewijzigd. Evident, zou je zo zeggen, maar de praktijk is anders. We rekenen erop dat dit verbod ook zal gelden voor de afspraken die interprofessioneel gemaakt worden binnen bijvoorbeeld brancheorganisaties zoals MilkBE, Belpotato.be en binnenkort de brancheorganisatie varkens, en doorvertaald worden in onderliggende contracten.

België opteert op dit moment helaas voor een weinig versterkte omzetting van de Europese richtlijn. We hadden op meer gerekend. Hoewel de wet een kader schept voor duidelijke afspraken rond promotie stelt ze bijvoorbeeld geen paal en perk aan onredelijke promoties. Daarnaast biedt de wet maar gedeeltelijke bescherming en levert zo maar half werk. De redenering hierachter is dat de groten het onderling wel kunnen uitvechten. Maar als twee olifanten vechten, wordt het gras vertrappeld. Duitsland en Frankrijk gingen hier wél verder. We vragen dan ook een snelle eerste evaluatie waarbij de Belgische omzetting beter afgestemd wordt qua scope en inhoud op die in de buurlanden, zodat er ook daar een gelijk speelveld is. Want oneerlijk is oneerlijk, altijd en overal.

In de aanloop naar de VN-klimaatconferentie dit weekend in Glasgow houdt ook de Vlaamse regering deze week een ‘klimaatzitting’. Het Vlaams Klimaatpanel kwam daarbij met een advies dat de voorbije dagen in de media kwam. De Vlaamse klimaatexperten bepleiten daarin onder meer een drastische afbouw van de veestapel om de broeikasgasuitstoot te beperken.

Wetende dat het aandeel van de Vlaamse veehouderij in de totale Vlaamse broeikasgasuitstoot slechts 6% is, kan de veehouderij natuurlijk nooit het Vlaamse klimaatprobleem oplossen. Maar ons steentje willen we zeker bijdragen, mits hier op een open manier het gesprek over wordt aangegaan en er een degelijke wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor de te nemen maatregelen. En daar rammelt het net! Er zijn serieuze vraagtekens te plaatsen bij de wetenschappelijke onderbouwing van het advies van de klimaatexperten dat blijkbaar gebaseerd is op een (niet gepubliceerde!) studie van professor Wannes Keulemans van de KU Leuven.

Ander – wél degelijk onderbouwd – recent gepubliceerd onderzoek van de KU Leuven bewijst dat onze veehouders de laatste jaren op klimaatvlak juist de nodige én mooie resultaten boekten. Zo daalde de koolstofvoetafdruk van een liter melk tussen 2000 en 2019 met maar liefst 30% en de koolstofvoetafdruk van Vlaams varkensvlees tussen 2009 en 2018 met 8%. Volgens FAO zijn we met de huidige cijfers bij de besten van de wereld, iets wat kan tellen in het mondiale klimaatprobleem. Voor het klimaat is vlees van hier dus beduidend beter!

Laten we dus in plaats van een willekeurige afbouw van de Vlaamse veestapel naar voren te schuiven (volgens de klimaatexperten zelfs van pluimvee dat nochtans helemaal geen directe broeikasgassen produceert …), nog meer inzetten op het reduceren van emissies van de aanwezige dieren met bijvoorbeeld voermaatregelen. Daarvoor moet het werk van het Convenant Etherische Emissies worden verdergezet en moeten landbouwers die maatregelen nemen hiervoor worden beloond. Omdat methaan een korte levensduur heeft, hebben dergelijke maatregelen een direct positief effect op het klimaat, iets wat ook het IPCC in zijn meest recente rapport beschreef, maar in de huidige klimaatboekhouding nog niet wordt verrekend.

Als het onze overheden dus echt menens is met het klimaat, moeten ze erop toezien dat het vlees dat hier in de winkels ligt, vlees van hier is – dat behoort immers tot het meest klimaatvriendelijke vlees ter wereld!