Op de eerste rij, 15 november 2024

Zekerheid zoeken in de onzekerheid 

Wordt het Trump of Biden? Dat leek dit jaar de vraag te worden. Deze zomer werd dat: ‘Wordt het Trump of Harris?’ Na een kiescampagne, die dikwijls meer gênante momenten dan inhoudelijke debatten opleverde, mag Trump uiteindelijk terug naar het Witte Huis. Een nieuwe bestorming van het Capitool blijft de Verenigde Staten dit keer bespaard. 

Uiteraard hebben wij hier in Europa deze presidentsverkiezingen met bijzondere aandacht gevolgd. De Verenigde Staten zijn een van de belangrijkste handelspartners van de Europese Unie. Het is de tweede grootste afzetmarkt, na het Verenigd Koninkrijk, voor agri-food vanuit de EU. Bovenaan de EU-exportlijst staan wijn, dranken en graan- en meelproducten. Vanuit België voorzien we vooral in de uitvoer van zuivel, rund- en varkensvlees en groenten. We importeren met de Europese Unie ook heel wat agri-foodgoederen uit de VS zoals oliehoudende zaden en eiwitgewassen zoals soja, fruit en noten en dranken.

Uiteraard kan een nieuwe politieke situatie in Amerika een invloed hebben op onze land- en tuinbouw. Een wijziging van de geheven importtarieven kunnen wegen op de prijzen van onze landbouwproducten. Het level playing field dat er momenteel tussen Europese en Amerikaanse producten is, kan in de war geraken wanneer men in de Verenigde Staten de komende jaren minder de focus zal leggen op groene, duurzame investeringen. Op dit moment kunnen we echter enkel in hypotheses spreken. De komende weken en jaren zullen uitwijzen welke richting het uitgaat en wat dit voor onze boeren betekent. 

Ongeacht wat er in de Verenigde Staten gebeurt, moet Europa in actie schieten. De president van Amerika moet het beleid in de Europese Unie niet maken, dat moeten onze Europese beleidsmakers zelf doen. Onze Europese Unie zal in de toekomst meer moeten uitgaan van haar eigen kracht om onze land- en tuinbouwers, maar ook bedrijven en Europeanen, een toekomst te geven. Ze zal werk moeten maken van een beleid dat ambitieus maar haalbaar is en onze bedrijven de nodige hefbomen geeft om de doelstellingen daadwerkelijk te realiseren. Een beleid dat onze eigen land- en tuinbouw, bedrijven en inwoners versterkt en niet wegconcurreert tegenover anderen in de wereld.

Maandag 11 november herdachten we het einde van de Eerste Wereldoorlog. Een moment om – meer dan ooit – te beseffen dat vrede niet vanzelfsprekend is. Als we de uitspraken van de nieuwe Amerikaanse president beluisteren, zullen we voor onze veiligheid dieper in de geldbuidel moeten tasten. De NAVO vraagt een defensiebudget van 2% van het BBP van elke individuele lidstaat. We moeten erover waken dat de stijging in de defensie-uitgaven de druk die op de andere Europese en nationale budgetten terechtkomt, niet ten koste laat gaan van strategische sectoren waaronder ook de land- en tuinbouw. Het GLB bedraagt momenteel 1% van het gecombineerd bruto binnenlands product (BBP) in de EU.

11 november is trouwens ook een goed moment om te beseffen dat we drie keer per dag moeten eten en dat dat in een onstabiele wereld niet altijd vanzelfsprekend is. Laat ons daarbij niet vergeten dat onze landbouwers cruciaal zijn om ons en de wereld dagelijks te voorzien van lekker en vers eten. Zij kunnen dat maar doen als zij zelf ook een toekomstperspectief hebben.