Op de eerste rij: 14 oktober 2021

13 oktober 2021

Uit de toespraak tijdens de Nazomerontmoeting op 12 oktober

Naar goede gewoonte maken we na de zomer de balans op van het voorbije productiejaar met de bekendmaking van de jaarresultaten. Laat me beginnen met het goede nieuws. Omzetgewijs laat de sector corona achter zich en ronden we terug af op de kaap van 6 miljard euro. Daarmee sluiten we opnieuw aan bij de omzet precorona van 2019. De sector mag globaal dan wel een vrij goed omzetcijfer neerzetten, maar jullie weten het ook: omzetcijfers tonen slechts de helft van het plaatje. De andere helft zijn immers de kosten. Exponentieel stijgende kosten zetten dit jaar de marges zwaar onder druk en doen bij velen van onze leden de cijfers rood kleuren. Volatiele markten, stijgende kosten en onzekere weersomstandigheden vertalen zich in sterk schommelende rentabiliteitsbarometers. Je kan een uitgebreid verslag van de cijfers van de verschillende sectoren lezen op de pagina’s hiernaast.

Boerenbond wil boeren en tuinders helpen om hun bedrijf weerbaarder te maken. Niet enkel door het ondersteunen van brancheorganisaties, zoals er nu ook eentje zal komen voor de varkenssector, maar ook door het maken van een robuustheidsoefening. In de komende maanden gaan we de uitkomst van die oefening vertalen in een tool voor onze leden. Met een paar gerichte vragen moet zo’n tool de gebruiker leiden naar de voor zijn situatie geschikte oplossingsrichtingen. 

Want ondernemerschap is belangrijker dan ooit. En dan is de vraag: wat baat het om binnen het landbouwbeleid – zeer terecht – in te zetten op het aanscherpen en het stimuleren van het ondernemerschap als dat ondernemerschap vanuit het omgevingsbeleid wordt ondergraven, waarbij geen enkele rekening gehouden wordt met de realiteit op het terrein en  zonder dat er echt overleg wordt uitgerold. Kijk maar naar het MAP of naar de uitrol van de nationale en landschapsparken. Het maakt dat elk draagvlak verdwijnt als sneeuw voor de zon. Ook de aanpak van het stikstofdossier ondermijnt elk ondernemerschap in de sector. De vergunningverlening in de landbouw zit op slot. Deze impasse leidt intussen tot menselijke drama’s op het terrein en kraakt alle innovatie in onze sector. En ja, we staan voor immense uitdagingen in dit dossier en de stikstofemissie vanuit onze sector moet nog verder omlaag, maar dat wil toch niet zeggen dat de sector geen recht heeft op perspectief? Ik schreef het vorige week al in Boer&Tuinder naar aanleiding van het applaus voor het Arcelor Mittal-project: willen we in dit dossier oprecht een oplossing waarbij er ook voor onze boeren in de toekomst nog ruimte is in Vlaanderen of gaan we voor een Vlaanderen dat uiteindelijk multinationals en staalfabrieken boven eigen duurzame voedselvoorziening verkiest? 

De boodschap is duidelijk: we hebben dringend nood aan een nieuw kader dat investeert en ruimte biedt voor een innovatieve en toekomstgerichte land- en tuinbouwsector in Vlaanderen. En neen, dat gaat niet over groot, groter, grootst. Dat gaat wel over ruimte geven aan onze boeren en tuinders om te ondernemen, nieuwe opportuniteiten te kunnen benutten, nieuwe verdien- en samenwerkingsmodellen te kunnen exploreren, zich voluit te kunnen inschakelen in de grote uitdagingen van vandaag zoals het klimaat waar wij met onze meest klimaatvriendelijke landbouw ter wereld een deel van de oplossing kunnen zijn, denken we maar aan carbon farming … Wij willen gaan voor goed, beter, best – want dat is waar onze boeren en tuinders sterk in zijn, maar we rekenen daarvoor op een overheidskader en een beleid dat ruimte geeft. 

Onze boeren en tuinders maken moeilijke tijden mee. En toch blijven wij geloven in onze sector. Net in deze moeilijke momenten en tijden zijn wij er als organisatie voor onze leden. Meer dan ooit zijn we klaar om hen te ondersteunen en hun belangen te verdedigen. Niet met oneliners, maar wel met onderbouwde en gedragen standpunten waarmee we de stem vertolken van onze 16.000 leden-boeren en -tuinders. Want zij zijn het waard om voor te vechten; zij verdienen waardering en respect voor de vele taken die zij hier in Vlaanderen opnemen. Deze waardering krijgen ze trouwens ook van zovele Vlamingen. Ik roep dan ook elke beleidsmaker op, vanuit zijn of haar bevoegdheid, beslissingen te nemen die perspectief geven. Investeer en stimuleer sterk en toekomstgericht ondernemerschap in onze sector. Het is nog niet te laat, maar wel meer dan hoogdringend. 

Wat baat het om vanuit het landbouwbeleid in te zetten op ondernemerschap als dat vanuit het omgevingsbeleid wordt ondergraven?

Sonja De Becker

Voorzitter Boerenbond