gbg

Buurtstroom van boer en burger: Radio Halnet?

In het project ‘Buurtstroom van boer en burger’ onderzoeken we wat nodig is om lokaal opgewekte en opgeslagen elektriciteit optimaal te gebruiken tussen lokale producenten en gebruikers. Dit bevat 2 delen, een eerste dat de eisen nagaat van metingen om het tweede deel wat de marktwerking is optimaal te laten werken.

fv

Bij energie-delen is het van belang dat de energie binnen eenzelfde kwartier kan uitgewisseld worden. Dus de productie en het verbruik moeten samen gebeuren binnen deze 15 minuten. Dit betekent dan ook dat we de elektriciteitsmeters best elke minuut uitlezen zodat eventuele beslissingen over het gebruik nog effect kunnen hebben binnen dit kwartier.

Gegevens in real-time ter beschikking

Gezien de digitale meters van Fluvius (in Vlaanderen verantwoordelijk voor de elektriciteitsverdeling, de meters en de meter uitlezingen) deze informatie niet zo snel beschikbaar kunnen maken (duurt 1 tot 3 dagen) moet een eigen meetsysteem dit beter kunnen.

De keuze van dit meetsysteem moet dus rekening houden met de lokale omstandigheden (afstanden en verschillende types van meters), het moet eenvoudig te installeren zijn en het dient elke minuut de gegevens ter beschikking te kunnen stellen (real-time).

Vooreerst is er de afstand van enkele kilometers. Dit maakt dat er zeker draadloos moet kunnen gemeten worden. Daarnaast zijn er diverse elektriciteitsmeters – de industriële tele-gelezen (de meeste grotere installaties op 3 fazen), de oude (terugdraaiende) tellers en de nieuwere digitale meters. Al deze gegevens dienen gesynchroniseerd verwerkt te worden. En – last but not least – het mag niet teveel kosten. Dit betekent dat de installatie (deels) vooral door eigen mensen moet kunnen gebeuren.

"We onderzoeken wat nodig is om lokaal opgewekte en opgeslagen elektriciteit optimaal te gebruiken."

Meetlocaties

Het gekozen meetsysteem omvat nieuwe – bijkomende – elektriciteitsmeters die bij de hoofdmeter van Fluvius geplaatst worden. Die zijn uitgerust met een radiomodule om de gegevens te kunnen doorsturen. Bijkomend is een klein toestel ontwikkeld dat op de nieuwere digitale meters kan aangesloten worden en wat – na vrijgave van de meter door de eigenaar – ook deze gegevens elke minuut kan doorsturen via die vrije band van radiogolven. Deze laatste meter is ontwikkeld via een master thesis en een stage met KULeuven/Thomas More Geel maar kan voor verdere uitrol vervangen worden door een combinatie van toestelletjes die in de handel verkrijgbaar zijn.

fvf

Door gebruik te maken van radiogolven (vrije band bij 866MHz) kunnen nu elektriciteitsmeters van Hal doorgestuurd worden naar de ontvangers (gateways). Een daarvan is beter gekend als ‘radio Halnet’.

Die krijgt van alle nieuw geïnstalleerde meters een radiosignaal met daarin de standen van de elektriciteitsmeters via een protocol dat ‘LoRA – Long Range’ genoemd wordt. Hierbij worden radiogolven (866MHz) gebruikt. Er is een nationale dekking van Proximus voor dit netwerk maar er hier is gekozen voor eigen ‘gateways’. Zulk een gateway met een grote antenne is van ver te zien en is lokaal bekend als ‘radio Halnet’.

Deze ontvangers verzamelen die waarden en sturen ze door naar een databank waar de gegevens gesynchroniseerd worden met andere informatie. Hierbij zijn de weersvoorspellingen en de elektriciteitsprijzen wel het belangrijkst. Op deze databank worden dan algoritmen losgelaten die voorspellingen gaan doen van verbruiken en opbrengsten.

gb
Algemene architectuur van het meetnetwerk

Deze gegevens worden direct beschikbaar voor deze die toegang hebben via speciale ‘dashboards’. Afhankelijk van het doel kunnen hierop - naast de actuele en historische verbruiken = specifieke informatie gezet worden. Bijvoorbeeld kan getoond worden hoeveel energie iemand op het net gezet heeft en hoeveel hiervan door iemand uit de buurt opgenomen is.

Door dit nieuwe meetsysteem kan men dus ogenblikkelijk effecten zien van ingrepen in het verbruik. Men kan dit ook automatiseren zodat men bijvoorbeeld meer elektriciteit kan kopen wanneer deze goedkoper is. Bij de invoering van het capaciteitstarief kan men ook binnen het kwartier iets doen om de pieken te beperken.

Naast het uitlezen laat dit netwerk ook toe om bepaalde toestellen van op afstand te kunnen bedienen.

Door gebruik te maken van slimme algoritmen kunnen meerdere toestellen op mekaar afgesteld worden om zowel pieken te vermijden als om de goedkoopste momenten te kiezen om elektriciteit te gaan verbruiken. Door nog bijkomende metingen van de netfrequentie kan met ook bv batterijen gaan inzetten om het net stabiel te houden door de schokken op te vangen. Hiervoor kunnen vergoedingen verkregen worden.

Door de officiële meter van Fluvius te vergelijken met de zelf geplaatste meter kan een mogelijk fout bij plaatsing of configuratie gevonden worden (data verificatie).

bgb
gbg