Weyts krijgt licht op groen voor eigen dierenartsenkorps

24 juli 2023

Met het ministerieel akkoord over de Vlaamse Codex Dierenwelzijn, het gebundelde decreet dat nog naar het Vlaamse parlement moet gaan, heeft bevoegd Minister Weyts licht op groen gekregen voor zijn eigen korps “dierenartsen met opdracht”.

Er zijn echter nog veel onduidelijkheden over de taken en bevoegdheden voor deze zelfstandige dierenartsen. Boerenbond hoopt alvast dat daarover nog het nodige overleg volgt. Ook de kwaliteitssystemen spelen hun rol in het dierenwelzijn op de bedrijven, en moeten verder ondersteund worden.

De Vlaamse Codex dierenwelzijn werd begin deze legislatuur aangekondigd als vooral een bundeling en verduidelijking van de reeds bestaande wetten en besluiten. Sinds de zesde staatshervorming is dierenwelzijn immers een regionale bevoegdheid en zijn de regels omtrent dierenwelzijn een kluwen van oude federale wetgeving en gewestelijke aanpassingen. De Waalse regio heeft al sinds 2018 zijn “Code wallon du Bien-être animal”; het Brusselse gewest werkt eraan.

Dierenwelzijnswetgeving wordt voornamelijk op Europees niveau bepaald. Deze Europese regelgeving wordt momenteel volledig opnieuw tegen het licht gehouden. De Europese Commissie heeft het ambitieus plan om verstrengde regels en richtlijnen nog voor dit jaareinde afgeklopt te hebben. Centraal in de Europese wetgeving staat de erkenning van dieren als gevoelige wezens zoals vastgelegd in het Verdrag van Lissabon van 2009. Zowel het Europese parlement en de Europese Commissie staan vierkant achter deze nieuwe te ontwikkelen dierenwelzijnswetgeving, maar geven ook aan dat alles staat en valt met handhaving. Minister Weyts wil daarom decretaal verankeren via de nieuwe Codex Dierenwelzijn dat zelfstandige dierenartsen ook ingezet kunnen worden in de controle op landbouwbedrijven.

Dierenartsen ingezet in slachthuizen

Sinds 2020 zet Weyts zelfstandige dierenartsen met opdracht (DMO-DWZ) in voor de controle op dierenwelzijn in slachthuizen (en op het transport daarnaartoe). De bevoegdheden en contracten voor het werk van deze dierenartsen, waren bijna exacte kopieën van de contracten tussen het Voedselagentschap en zijn dierenarts-keurders in de slachthuizen. Ondertussen zijn een vijftigtal DMO-DWZ aan de slag in de slachthuizen en hebben de controles (en het boetebeleid) een positief effect. Er worden steeds minder niet-transportwaardige dieren aangeboden.

Uitbreiding van bevoegdheden DMO-DWZ

De nieuwe Codex geeft ruimte voor het aanwerven van meer zelfstandige dierenartsen en deze dierenartsen met opdracht de taak van de controle bij erkende inrichtingen (handelaars, verzamelcentra, grensinspectieposten maar ook landbouwbedrijven) toe te wijzen. Hoe dit juridisch zal kloppen, moet nog duidelijk worden. Beëdigde ambtenaren van de dienst Dierenwelzijn en politie zijn bevoegd om  plaatsen waar dieren zijn en dus landbouwbedrijven te betreden. Zelfstandige dierenartsen vooralsnog niet.

Bovendien moet er rekening gehouden worden met de veiligheid van dierenarts, boer en dier bij deze taken. En hoe zit het met eventuele belangenconflicten? Kan een dierenarts deze opdracht combineren met zijn job van praktijkdierenarts, in dezelfde of in een andere regio? Welke opleidingen en expertise zijn vereist? Wat zijn de beroepsprocedures? Nog veel openstaande vragen dus…

Vlaams Dierenwelzijnsfonds

Om deze controles op landbouwbedrijven uit te voeren, moet budget voorzien worden vanuit het Vlaams Dierenwelzijnsfonds. Evenals alle andere controles. Het Fonds zal o.a. ook dienen om overvolle asielen te ondersteunen, onderzoeksprojecten te subsidiëren en voorlichtingscampagnes te organiseren. Weyts rekent daarom op boetes en retributies om het Fonds te spijzen, en hoopt op een legaat af en toe.

Landbouwbedrijven zouden moeten bijdragen aan dit Vlaams Dierenwelzijnsfonds, maar over hoe, wat, hoeveel is geen duidelijkheid. Boerenbond vraagt hierin een ernstig debat. Momenteel is er al aandacht en controle op dierenwelzijnsregels op de bedrijven, via de kwaliteitssystemen. Ook het Vlaams dierenwelzijnslabel moet zijn rol kunnen spelen.

Bron: Boerenbond.