De regen van afgelopen weken laat zich sterk voelen op terrein. West-Vlaanderen wordt geconfronteerd met zware overstromingen maar ook in de rest van Vlaanderen is er op verschillende plaatsen wateroverlast.

De velden zijn zo verzadigd dat werkzaamheden niet meer mogelijk zijn hoewel verschillende najaarsteelten nog moeten geoogst worden. Ook voor de komende uren worden op een aantal plaatsen grote neerslaghoeveelheden voorspeld. Je kan de actuele wateromstandigheden hier volgen.

Hieronder sommen we op waar je mee moet rekening houden bij wateroverlast.

Meld de schade bij het rampenfonds

We raden aan om het nodige bewijsmateriaal te verzamelen (vb. foto’s, leveringsbonnen, …) om de schade te kunnen staven. De schademelding wordt bij voorkeur ingediend via het e-loket van het Vlaams Rampenfonds. Je kan ook dit aanvraagformulier downloaden. Dit document dient bezorgd te worden aan het Vlaams Rampenfonds via rampenfonds@vlaanderen.be of op het adres van het Vlaams Rampenfonds, vermeld in het formulier.

De schade moet door de getroffene zelf gemeld worden en dit binnen zestig dagen na het schadelijke weersverschijnsel.  Concreet wil men de gemeenten ontlasten en vraagt men dat de land- en tuinbouwers de schadebedragen zelf inschatten en rechtstreeks melden. Die melding is essentieel opdat de Vlaamse Overheid een erkenning van een ramp kan doen.

Let wel: de meldingen gelden niet als een aanvraag tot vergoeding van schade. Een effectief aanvraagdossier kan pas ingediend worden als de ramp erkend is.
Om de individuele schade op bedrijfsniveau te kunnen staven, is dus nog steeds een verslag van de schattingscommissie of een verslag van een privé expert of een eigen gedetailleerd schadeverslag noodzakelijk!

Overmacht mestwetgeving

In het kader van de Mestwetgeving en de equivalente maatregelen communiceerde de Mestbank het volgende: “Wateroverlast maakt het voor getroffen landbouwers die deze maatregel aanvroegen echter onmogelijk om de granen of het vlas (tijdig) in te zaaien. Die landbouwers hoeven de aanvraag van de maatregel niet in te trekken. De Mestbank houdt bij de evaluatie van het gerealiseerde doelareaal vanggewassen rekening met deze situatie van overmacht.”

Boerenbond vroeg aan de Mestbank te verduidelijken hoe de evaluatie gebeurt in de niet-overstroomde percelen. Je verzamelt dus best wel het nodige materiaal voor bewijs in functie van overmacht.

Ondergelopen mestkelders

Wat betreft de risico’s die gepaard gaan met mestkelders en mestopslagen is het van belang om in de mate van het mogelijke verontreiniging van de leefomgeving te vermijden of zo veel als mogelijk te beperken. In geval van een accidentele verontreiniging (bv overlopen mestkelder) moet altijd de bevoegde toezichthouder geïnformeerd worden. Voor klasse 1-bedrijven is dit de afdeling Handhaving van het departement Omgeving, voor klasse 2- en 3-bedrijven is dit de gemeente. Op deze manier kunnen de toezichthouders evalueren of er maatregelen nodig zijn om een herhaling te vermijden.

Nut van een schattingsverslag of verslag van een expert

1. De melding van je schade is niet enkel relevant voor de Vlaamse overheid die op basis van alle verzamelde data gaat oordelen of een ramp al dan niet kan worden erkend. Bij een te laag aangiftebedrag op Vlaams niveau bestaat de kans dat er geen ramp erkend wordt. Hier is dus de eerste reden om je schade zeker aan te geven.
2. Een tweede reden is de mestwetgeving om overmacht aan te tonen voor de nitraatresidumetingen en de equivalente maatregelen (inzaaien wintergranen en vlas).
3. Een derde reden is de fiscus die een oorzaak kan zoeken voor een dalende opbrengst ten opzichte van je productieareaal. Dit is zowel relevant voor landbouwers die gebruik maken van het fiscaal landbouwforfait alsook voor landbouwers die gebruik maken van een fiscale boekhouding. De bewijsstukken die je nu verzamelt, zijn hierbij cruciaal.
4. Een vierde reden is je afnemer waarbij je mogelijk contractuele afspraken niet kan nakomen.

Wat met contracten?

De extreme weersomstandigheden hebben ook een impact op de mogelijkheid om onze gewassen te leveren. Bij aardappelen, industriegroenten, witloofwortelen en suikerbieten zijn er meestal contractuele afspraken betreffende de levering. Indien je het product niet kan oogsten en daardoor ook niet op het afgesproken tijdstip kan leveren neem je best zo snel mogelijk contact op met je afnemer. Vanaf dit jaar is er een aangepaste wetgeving van kracht waarbij imprevisie is opgenomen. Dit gaat over onvoorziene en uitzonderlijke omstandigheden die het nakomen van een contract sterk bezwaren of onmogelijk maken. Dat is in deze situatie zeker het geval is.

Bij aardappelen zijn er ook een aantal bepalingen opgenomen in de gedragscode voor het opmaken van contracten in de aardappelsector van Belpotato.be. Bij aardappelen speelt niet alleen het niet kunnen rooien een rol maar ook mogelijke problemen in de bewaring kunnen een impact hebben op de mogelijkheid om het contract na te leven. Wanneer duidelijk is dat je niet zal kunnen leveren op het voorziene tijdstip of dat je in het ergste geval totaal niet kan leveren dan neem je hierover best zo snel mogelijk contact op met je afnemer. In onderling overleg kunnen dan afspraken gemaakt worden. De uitzonderlijke situatie is ook besproken op het bestuursorgaan van Belpotato.be, het is belangrijk ook deze communicatie goed te volgen. De gedragscode kan je hier nalezen.

Erven, gebouwen en stallen

In een aantal regio’s is de wateroverlast zo groot dat ook erven, gebouwen en stallen onder water komen. In deze crisissituatie hou je best rekening met een aantal belangrijk aandachtspunten: Lees meer

FAVV

Boerenbond nam ook contact op met het FAVV om de nodige maatregelen te nemen naar aanleiding van deze wateroverlast. Het FAVV liet weten dat de beslissingen en instructie die werden genomen tijdens de wateroverlast in 2021 uitzonderlijk en tijdelijk ook van toepassing zijn op de huidige situatie. Lees meer

Bron: Boerenbond.