Vooral autobanden zijn verantwoordelijk voor scherp bij rundvee
Traumatische reticuloperitonitis, of ook wel TRP of kortweg ‘het scherp’ genoemd, blijft bij een autopsie genoteerd staan als de op een na belangrijkste doodsoorzaak bij volwassen runderen.
Deze aandoening waarbij een scherp voorwerp dat in de netmaag terechtkomt en vandaaruit het diafragma, de lever of het hart kan aanprikken, is algemeen gekend. Over de precieze oorsprong van het scherpe voorwerp is er vaak veel onduidelijkheid. Veepeiler Rund ging in de autopsiezaal van DGZ op zoek naar de oorzaak van TRP bij runderen.
In de periode van 1 november 2021 tem 30 november 2022 inventariseerde Veepeiler bij 22 runderen met TRP als doodsoorzaak de precieze oorsprong van het scherpe voorwerp. In 71,4% van de gevallen was het scherp voorwerp een metaaldraad afkomstig van een versleten autoband.
Autobanden worden nog vaak gebruikt om silo’s af te dekken, maar wanneer deze verslijten, kunnen kleine stukken metaaldraad loskomen en in het voeder terechtkomen. De overige gevallen konden toegeschreven worden aan een scherp voorwerp zoals een nagel of kram. In het onderzoek van DGZ werden geen resten van vermalen blikjes teruggevonden.
Toch blijft het belangrijk om preventief te werk te gaan en voor het maaien de weide te controleren op eventueel zwerfvuil. Voorkomen is altijd beter dan genezen.
Metaaldraden van versleten autoband teruggevonden bij autopsie op runderen gestorven aan TRP.
Metaaldraad teruggevonden in het hart van een koe tijdens de autopsie.
Preventie blijft belangrijk
Gezien de ernst van de aandoening en de moeilijkheid om TRP tijdig te kunnen behandelen, is het uiterst belangrijk om preventief te werk te gaan. Verwijder versleten autobanden en overweeg alternatieven zoals zandzakken om de silo’s af te dekken. Controleer de omheining van de weide op loszittende metalen delen en plaats een magneet op de voedermengwagen.
Daarnaast kan je trachten om de koeien beter te wapenen tegen ‘het scherp’ door alle dieren ouder dan 1 jaar een magneet op te schieten. Door ervoor te zorgen dat er geen scherpe voorwerpen terecht kunnen komen in het voeder of op de weide, vermijd je dat versleten autobanden je dieren doden.
Bron: Jozefien Callens, dierenarts DGZ.
