vcvcv

Tractorregistraties nog altijd hoog in 2022, lager dan vorig jaar

6 april 2023

De registratie van landbouwtrekkers daalde in 2022 met 8,7% ten opzichte van 2021. Dat blijkt uit cijfers van CEMA.

Volgens cijfers van de nationale autoriteiten werden in 2022 in totaal iets minder dan 215.000 tractoren geregistreerd in de volledige Europese Unie. Van deze registraties waren 59.300 tractoren 37kW (50 pk) en lager en 155.700 waren 38kW en hoger.

CEMA, die de Europese landbouwmachinesector vertegenwoordigt, stelt dat 165.200 van deze voertuigenlandbouwtrekkers zijn. De rest bestaat uit een verscheidenheid aan voertuigen die soms worden geclassificeerd als tractoren, onder meer quads, zij-aan-zij voertuigen, verreikers en sommige andere soorten rollend materieel. De registraties van landbouwtrekkers daalden met 8,7% ten opzichte van 2021, het beste jaar voor Europese tractorregistraties in vele jaren.

Anders dan in 2021 was het jaartotaal voor 2022 het hoogste sinds 2017, toen de aantallen werden verhoogd voorafgaand aan wijzigingen in de regelgeving die vanaf begin 2018 werden ingevoerd.  Het aantal geregistreerde machines in elke maand van het jaar was lager dan een jaar eerder. In elke maand lagen de registraties echter dichtbij of boven het gemiddelde voor de tijd van het jaar in de voorgaande drie jaar.

dcdc
Productievertragingen en gasreductieplannen

Het aantal in Europa geregistreerde tractoren in 2022 zou ongetwijfeld nog hoger zijn geweest als wereldwijde toeleveringsketens niet voortdurend werden verstoord. Deze zijn voornamelijk te wijten aan de langetermijnimpact van de Covid-19-pandemie, maar zijn verergerd na de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022.  Deze verstoringen hebben geleid tot zowel knelpunten in de levering van grondstoffen en componenten aan fabrikanten als prijsstijgingen voor diezelfde goederen.

Hoewel de impact van vertragingen in de loop van het jaar geleidelijk afnam, in combinatie met de aanhoudende sterke vraag van klanten, betekende de verstoring dat de levertijden voor tractoren aanzienlijk langer bleven dan normaal.

Begin 2023 komen de orderboeken van bedrijven nog altijd overeen met een productieperiode van meer dan zes maanden; voor de pandemie was tussen de twee en drie maanden meer typisch. De voorraad van dealers is in de meeste Europese landen ook lager dan normaal.

Tractorfabrikanten hebben ook negatieve gevolgen gehad van de hoge energie- en brandstofprijzen in 2022.  Dat heeft onvermijdelijk geleid tot een stijging van de prijzen voor landbouwmachines, waaronder tractoren.

dfd
Vraag naar landbouwwerktuigen blijft robuust

Ondanks de uitdagingen binnen de toeleveringsketens blijft de vraag naar tractoren en andere landbouwmachines in Europa robuust. Dat is geholpen door de sterke landbouwprijzen. Hoewel de prijzen zijn gedaald door de oorlog in Oekraïne, blijven de meeste landbouwgrondstoffen duurder dan in eerdere jaren.

Volgens de wereldwijde voedselprijsindex die elke maand wordt gepubliceerd door de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (VN FAO), bereikten de prijzen in het voorjaar van 2022 ongekende niveaus, met name voor plantaardige oliën en granen, waarvoor Oekraïne een belangrijke producent is. Sterke gewassen elders hebben het wereldwijde voedselsysteem echter geholpen zich aan te passen en hebben de prijzen laten dalen.

Hoewel het hoge niveau van de prijzen van landbouwgrondstoffen wordt toegejuicht, hebben landbouwers ook een vergelijkbare prijsstijging ervaren voor enkele belangrijke inputs, zoals brandstof, kunstmest en diervoeder. Aangezien de prijzen waarschijnlijk nog enige tijd volatiel zullen blijven, is de toekomst van de landbouwinkomens hoogst onzeker.

Hoewel het vraagbeeld over het algemeen positief bleef, werd het beïnvloed door de extreme weersomstandigheden in 2022. Het grootste deel van het continent kende een hittegolf en droge omstandigheden tijdens de zomer, maar de situatie was ernstiger in delen van Zuid-Europa.

De droogte heeft hier een aanzienlijke invloed gehad de gewassen en zal ongetwijfeld een effect hebben gehad op de vraag naar tractoren en andere landbouwmachines, met name in Italië, Spanje en Portugal.

Registraties voor krachtige tractoren groeien

Het grootste deel van de daling van de registraties van landbouwtrekkers tussen 2021 en 2022 was voor machines onder de 97 kW (130 pk).  Onder dit niveau was het aantal geregistreerde machines 15,2% minder dan in 2021.

Voor krachtigere landbouwtrekkers daarentegen lag het jaartotaal 3,7% hoger dan het jaar ervoor. Dat betekende dat deze grotere machines in 2022 39% van de Europese registraties uitmaakten, vergeleken met 35% in 2021.

Gezien de hierboven genoemde uitdagingen met toeleveringsketens, weerspiegelen de gerapporteerde veranderingen voor verschillende vermogensbanden mogelijk niet nauwkeurig de vraag naar verschillende huurtypen tractoren.

bggb
vfv
Aanzienlijke verschillen in Europa per land

De registraties van landbouwtrekkers daalden in elk van de zeven grootste Europese markten in 2022, maar ze waren nog altijd  goed voor bijna driekwart van de tractoren die in Europa werden geregistreerd.

De twee grootste markten voor landbouwtrekkers in Europa blijven Frankrijk en Duitsland, waarbij deze twee landen goed zijn voor bijna 40% van alle tractoren die in 2022 in Europa zijn geregistreerd. De registraties in deze twee landen daalden met respectievelijk 1% en 11%.

Italië, Polen en Spanje (heel hoge registraties in 2021), registreerden nog snellere dalingen in 2022. Sommige landen, vooral in Oost-Europa en Scandinavië, registreerden wel meer landbouwtractoren dan het jaar ervoor.

Bij het beoordelen van de registratienummers in heel Europa merkten economische experts van nationale CEMA-verenigingen verder op:

  • In Duitsland overschreed het registratiecijfer voor tractoren opnieuw de 30.000 mark. Hoewel er sprake was van een daling van 11,9% ten opzichte van het voorgaande jaar, is het resultaat nog altijd  opmerkelijk als we de markt onder de loep nemen.  De markt voor grote tractoren (ruim 150 pk) steeg immers met 2,9%. Net als voorgaande jaren daalden de marktsegmenten voor kleinere tractoren (-31,9% voor machines onder de 50 pk).   De marktontwikkeling volgde in de loop van 2022 consequent de seizoensinvloeden en de trend van het voorgaande jaar (2021), zij het op een iets lager niveau. Tijdens het jaar was de sterkste verkoopmaand in het voorjaar (net als in de afgelopen drie jaar) maart.
  • In Frankrijk stabiliseerden de registraties van nieuwe tractoren zich in 2022, vergeleken met 2021, op 35.577 eenheden. Deze goede prestatie is vooral te danken aan de toename van registraties van standaardtrekkers (25.071 eenheden, +2%) en straddle tractoren (576 eenheden, +47%). Aan de andere kant daalden de voorschriften voor groene ruimtetrekkers en wijngaard- en boomgaardtractoren, met respectievelijk 8% en 14%. Registraties werden dit jaar verstoord door leveringsproblemen.
  • In Italië laten de gegevens over de registraties een krimp zien voor alle belangrijke categorieën voertuigen. Tractoren daalden met 17,1%, met 20.217 geregistreerde eenheden. De daling van de verkoop was vooral te zien bij machines met een middelhoog en middelhoog vermogen, met name het segment van 56 tot 75 kW dat met een totaal van 4.354 geregistreerde eenheden met 43,7% daalde ten opzichte van 2022. N-pijltrekkers daalden meer dan standaardtrekkers, maar de stijging van het voorgaande jaar was hoger voor smal (40%) dan standaard (34%). Dalingen werden ook opgetekend voor maaidorsers (-9,7%) en voor verreikers (-21,2%). De marktkrimp kan deels als een ‘technische’ daling worden beschouwd na de buitengewone trend in 2021 (+35,9% voor tractoren, +29,8% voor maaidorsers en maar liefst +56% voor verreikers). Het is echter ook te wijten aan de bekende leveringsproblemen en hoge grondstofprijzen. In 2022 bleef de vraag naar landbouwtechnologie op een hoog niveau, onder meer profiterend van openbare stimuleringsinstrumenten voor de aankoop van machines.
  • In het Verenigd Koninkrijk lagen de registraties van landbouwtrekkers van meer dan 50 pk (37 kW) in 2022 weer in de buurt van 12.000, wat tegenwoordig de benchmark lijkt te zijn, aangezien vijf van de afgelopen zes jaar registraties binnen een paar honderd van dat niveau hebben gezien. Het jaarlijkse cijfer was 4% lager dan in 2021, maar de totalen voor beide jaren zouden hoger zijn geweest zonder   verstoringen van toeleveringsketens. Als bestellingen voor tractoren zich hadden vertaald in registraties in hetzelfde tempo als normaal, hadden we misschien verwacht dat er in de loop van de twee jaar nog eens 4.000 machines zouden worden geregistreerd; veel daarvan zitten mogelijk nog in de pijplijn. Het beeld was vergelijkbaar voor andere soorten landbouwmachines. De leveringen waren gemiddeld ongeveer 6% lager dan in 2021 en ongeveer 2% onder het vijfjarig gemiddelde, zij het met een reeks trends voor verschillende soorten. Uit een enquête blijkt echter dat de achterstand van uitstaande orders eind 2022 iets meer waard was dan een jaar eerder en bijna twee keer zoveel als het gemiddelde voor het einde van het jaar in eerdere jaren. 
  • De tractormarkt in Spanje daalde in 2022 met 14,5% (9.242 eenheden wanneer rupsbanden en andere voertuigen met typegoedkeuring van een tractor zijn uitgesloten). Wat de gebruikelijke vraagdrijvers betreft, heeft de positieve trend van gewas- en dierlijke outputprijzen bijgedragen aan het voorkomen van een ramp met het landbouwinkomen na een droogte die bijna elke regio en elk gewas heeft getroffen. Niettemin hebben de stijgende prijzen van meststoffen en energie geleid tot een uiteindelijke daling van de investeringen door de boeren. In 2022 hebben ook andere bestuurders invloed gehad op de vraag naar tractoren, zoals de beschikbaarheid van eenheden en stijgende productprijzen, maar in Spanje de uitvoering van een subsidieplan dat gericht is op het bevorderen van precisielandbouwtechnologieën in mei 2022 heeft een stap in de neerwaartse trend van de markt veroorzaakt, toen boeren besloten om subsidies aan te vragen voor een totaal van meer dan 120 miljoen euro (toen het oorspronkelijke budget w als 29 miljoen). De meeste van die boeren wachten nog altijd op de mogelijke goedkeuring van hun aanvragen en de markt wordt duidelijk negatief beïnvloed door de daaruit voortvloeiende vertragingen.
  • In Polen was vanaf begin 2022 duidelijk dat dit een slechtere periode zou worden. Als het gaat om tractorregistraties, eindigde het jaar met een resultaat dat meer dan 17% slechter was dan het voorgaande jaar. Er moet echter aan worden herinnerd dat 2021, ondanks de pandemie, relatief goed was voor de industrie. In totaal werden meer dan 14.000 tractoren geregistreerd. Eerder werd een vergelijkbaar resultaat voor het laatst geregistreerd in 2014. Het registratieniveau van 2022, dat 11.727 landbouwtrekkers is, is dus nog altijd een redelijk goed resultaat. De crisis die het land treft, klopt ook op de deur van de industrie van de landbouwmachines en -apparatuur. Ondernemers noteren voor de periodes daarna een veel kleiner aantal orders voor machines. Er is een groot vraagteken over de toekomst, dat te zien is in onderzoek uitgevoerd door de Poolse Kamer van Koophandel van Landbouwmachines en -faciliteiten in oktober en november 2022.
  • In ons land bereikten de registraties van landbouwtrekkers een totaal van 3081 eenheden, wat 11% minder is dan het recordjaar 2021 (Bron Fedagrim). De markt voor machines tot 50 pk daalde tussen januari en juli 2022 met 16%, vergeleken met dezelfde periode in 2021. Goede verkopen in het najaar hielpen echter om de daling te beperken, wat de daling van 6% in dit marktsegment verklaart. Voor trekkers onder de 50 pk waren er in januari 2022 59% meer trekkers geregistreerd dan in januari 2021, deels verklaard door tractoren die in het najaar van 2021 zijn geleverd. Die scherpe daling plaatst het cijfer van 2022 net onder dat van 2020.
  • De Oostenrijkse tractormarkt, die op een hoog niveau blijft, daalde met 14,4% ten opzichte van het recordjaar 2021, maar lag nog altijd ongeveer 21% boven het pre-Covid-jaar 2019. Bijzonder opmerkelijk is de bezettingsgraad van de productiecapaciteit, die met 6,4% steeg en op een recordniveau lag. Problemen met de toeleveringsketen en de daaruit voortvloeiende uitdagingen op het gebied van de beschikbaarheid van onderdelen bleven bedrijven teisteren. Inflatie, volatiele    energiekosten en de oorlog in Oekraïne wegen opnieuw op de prijzen van toeleveranciers en grondstoffen en drukken de bedrijfsresultaten. Het doorberekenen van de precaire kostensituatie aan klanten is niet of slechts in beperkte mate mogelijk.
  • In Turkije werden volgens het laatste rapport voor 2022 in totaal 66.943 tractoren verkocht, vergeleken met 64.070 verkochte in 2021, wat neerkomt op een stijging van 4,5%. Van de Turkse vermogenssegmenten waren 50 pk en meer aangedreven tractoren goed voor het grootste aandeel met ongeveer 95% van het totaal van vorig jaar. Naast de normale vraag heeft de bezorgdheid dat de prijzen zullen stijgen in een omgeving waar de hoge inflatie voortduurt, ook invloed gehad op de aankoopbeslissingen voor tractoren. Een andere factor die de vraag heeft aangewakkerd, zijn de rentetarieven op landbouwleningen, die extreem laag worden gehouden in vergelijking met het huidige inflatieniveau. Deze factoren hebben natuurlijk een aanzienlijke invloed op de vraag. Terwijl de vraag in opwaartse richting was, verhinderden problemen aan de aanbodzijde dat het aanbod volledig aan de vraag kon voldoen.
Vestigingsklimaat blijft begin 2023 op een goed niveau

De algemene index van het ondernemingsklimaat voor de landbouwmachine-industrie in Europa heeft zijn eerste significante opwaartse trend gestopt sinds de scherpe dalingen na het begin van de oorlog in Oekraïne, maar het blijft op een relatief goed niveau. In maart daalde de index van 36 naar 24 punten (op een schaal van -100 naar +100).

De daling werd vooral veroorzaakt door een minder gunstige beoordeling van de huidige bedrijfssituatie. Een op de vijf bedrijven meldt dat zijn bedrijf niet goed draait, maar twee keer zoveel bedrijven zijn nog steeds goed of zeer goed. Vooral bedrijven in Frankrijk zijn pessimistischer over hun huidige bedrijfssituatie.

In lijn met de meer kritieke situatie verwacht 40% van de ondervraagde Europese bedrijven een daling van de orders in de komende zes maanden, terwijl slechts 16% verdere stijgingen voorziet. Slechts 15% van de ondervraagde bedrijven verwacht echter een omzetdaling, terwijl een duidelijke meerderheid van 85% groei of op zijn minst een stabiele trend blijft voorspellen.

De regionale uitsplitsing aan de marktzijde geeft aan dat sommige van de grote markten zoals Duitsland, Frankrijk en Italië, wat momentum verliezen. De vertegenwoordigers van de Europese industrie kijken niettemin met vertrouwen uit naar het volledige jaar 2023: de deelnemers aan de enquête verwachten dat de omzet van hun bedrijf gemiddeld met 5% zal stijgen.

Opgelet: het totale aantal registraties kan andere soorten voertuigen omvatten, zoals verreikers en ATV's.  Bovendien kan het voor bepaalde landen enkele tweedehands registraties bevatten. Dit is nog steeds de beste dataset waarover CEMA beschikt, afkomstig van nationale autoriteiten.

Bron: CEMA.

dfdd