De beschikbaarheid van zoet water staat onder druk. Door een mogelijk tekort aan geschikt en voldoende water realiseren Vlaamse bedrijven zich dat ze hiermee slimmer moeten omgaan. Maar een slim waterbeheer, wat is dat precies? En vooral, hoe begin je hieraan als bedrijf? Dat kwam je te weten op het slotevent van het project Smart WaterUse.
Het project Smart WaterUse is een samenwerking tussen Flanders’ FOOD (de speerpuntcluster en innovatieplatform voor de agrovoedingsindustrie), Fevia Vlaanderen, Centexbel, De Blauwe Cluster, watercircle.be, VITO, UGent en Vlakwa, met de financiële steun van Vlaio. Het slotevent van het project vond plaats in Gent onder de titel ‘Wat doe jij om de kwaliteit en kwantiteit van jouw proceswater te waarborgen?’
Slim waterbeheer
Professor Patrick Willems (KU Leuven) wees op de noodzaak om in te zetten op een slim waterbeheer door de gevolgen van de klimaatverandering. “Vlaanderen is heel kwetsbaar voor droogte. In de landbouw wordt ingezet op een klimaatrobuust droogtebeheer door een doordachte bodembewerking, efficiënte irrigatie en droogteresistente gewassen. Daarnaast moet het wateraanbod worden geoptimaliseerd.” Een studie van VITO en Vlakwa uit 2019 toont aan dat de waterstress – de verhouding tussen opgenomen en totaal beschikbaar zoetwater – in Vlaanderen 56% bedraagt, waardoor de drempel van de kritieke waterschaarste (25%) ruim overschreden is.
Waterbarometer
De waterbarometer, een gratis onlinetool (zie www.waterbarometer.be) helpt bedrijven om hun eigen waterbeheer te optimaliseren en de mogelijkheden rond waterbesparing, -hergebruik en inzet van alternatieve waterbronnen te verkennen. Meer dan 40 bedrijven gingen al met deze tool aan de slag om hun waterrisico’s en opportuniteiten in kaart te brengen.
Textielbedrijf Liebaert Textiles (Deinze) en voedingsbedrijf SVZ Rijkevorsel – dat vooral rode vruchten tot sappen, confituur en andere afgeleiden verwerkt – werken al een tijdje met de waterbarometer. SVZ Rijkevorsel gebruikt deze tool om hun waterverbruik in kaart te brengen, maar ook als hulpmiddel om waterbeheer intern aan te kaarten. Je kan het instructiefilmpje op bovenstaande website bekijken en zelf met je bedrijf aan de slag gaan. Ondersteuning krijg je via interactieve sessies van de partners van het Smart WaterUse-project.
Waterscan
Sinds begin dit jaar biedt Vlaio een gratis waterscan aan voor kleine en middelgrote ondernemingen die minstens 500 m³ water per jaar verbruiken op vestigingsniveau. Een deskundige van een geselecteerd studiebureau zal het waterverbruik visualiseren en suggesties bieden voor waterbesparende maatregelen. Je bedrijf ontvangt een rapport met een gedetailleerde waterbalans en concrete suggesties voor waterbesparingen. Je kan kiezen tussen een eerstelijnswaterscan (gratis) en een uitgebreide waterscan (voor 80% gesubsidieerd). Meer info vind je op www.vlaio.be/nl/subsidies-financiering/waterscan.
Watermonitoring en innovatieve sensoren
Een eerste, belangrijke stap in een waterbesparend systeem is meten. Want meten is weten. Met de geanalyseerde data die sensoren meten kan je een slim waternetwerk aanleggen om je productieproces efficiënter te laten verlopen. Er zijn al enkele innovatieve sensoren op de markt. Zo bestaan er (weliswaar vrij dure) sensoren die stikstof meten. UGent ontwikkelde een nieuwe, betaalbare sensor om fosfaat te meten.
Samen waterwinst boeken
In het kader van de Blue Deal (een ambitieus programma dat via meer dan 70 acties de strijd tegen waterschaarste en droogte op het terrein aangaat) werd het traject Vlaanderen WaterProof opgestart om waterwinst te boeken. Dat kan door hemelwater beter vast te houden en te hergebruiken.
Met deze insteek wordt aan grootschalige demonstraties gewerkt op drie locaties: een bedrijventerrein in Tielt, in de fruitstreken van Haspengouw en het Hageland en rond de zandwinningsplassen in de Kempen.
Op het bedrijventerrein Tielt-Noord werken lokale bedrijven, landbouwers en overheden samen aan alternatieve waterbronnen en een aangename werkomgeving. Er werden 8 waterwinsten voor het terrein bepaald die de komende jaren worden gerealiseerd. Een viertal landbouwers probeert hier waterwinst te boeken.
Meer info vind je op www.vlaanderenwaterproof.be en www.waterwinst.be.
Bron: Boerenbond.
Workshop waterdelen op 31 maart
Hoe kunnen we steeds efficiënter omspringen met water? Hoe kunnen we ons weerbaarder maken tegen watertekorten? Samenwerken rond water kan hierbij helpen en biedt opportuniteiten. Denk maar aan water uitwisselen of samen een bufferbekken aanleggen. Maar hoe zet je zo’n samenwerking op? Wat komt daarbij kijken?
Op vrijdag 31 maart om 14 uur wordt in het kader van het Smart WaterUse-project een onlineworkshop georganiseerd waarbij bedrijven aan het woord komen die zo’n samenwerking opgezet hebben. Ze geven toelichting bij hun samenwerkingsproject, de praktische kant ervan en de afspraken die gemaakt zijn. Concreet krijg je getuigenissen vanuit twee projecten die steun krijgen binnen het subsidiekader Proeftuinen droogte:
• Slim water- en energienetwerk, waarbij twee glastuinbouwbedrijven en een vleesverwerkend bedrijf samenwerken om water en energie efficiënter in te zetten
• Samenwerkwater, waarbij een groentebedrijf en eierenproducent samen zorgen voor een bufferbekken waarin ze hun gezuiverd effluent en regenwater opslaan voor verder gebruik.
Daarna kan je vragen stellen en mee nadenken over hoe je dit soort projecten vooruit kan helpen. Hier kan je inschrijven voor de onlineworkshop.
