Ruimtepact Limburg vormt beleidskader voor landbouw
Het ontwerp-Ruimtepact 2040 en het ontwerp-plan-MER liggen ter inzage tijdens het openbaar onderzoek dat nog loopt tot 17 mei. Het ontwerp-beleidsplan bestaat uit een strategische visie en drie beleidskaders. De strategische visie bevat een ruimtelijke visie voor Limburg in 2040 en de ambities en doelen die de provincie daarbij nastreeft. De beleidskaders geven thematisch aan hoe de provincie die ambities in de praktijk zet voor het wonen in stads- en dorpskernen, de openruimteschakels en de economische ruimte. Het ontwerp-plan-MER brengt de milieueffecten in kaart.
Provinciale strategische landbouwgemeenten
Binnen het beleidskader economie is er een landbouwluik. Landbouw werd vroeger in het Ruimtelijk Structuurplan Limburg omschreven als een belangrijke economische pijler die in grote delen van de provincie structuurbepalend is en dus ruimtelijk moet worden ondersteund. Dat blijft ook vandaag zo, aldus het Ruimtepact Limburg. De provincie selecteerde 23 provinciale strategische landbouwgemeenten (Bocholt, Bree, Hamont-Achel, Kinrooi, Maaseik, Oudsbergen, Peer, Alken, Bilzen, Borgloon, Gingelom, Halen, Heers, Herk-de-Stad, Herstappe, Hoeselt, Kortessem, Nieuwerkerken, Riemst, Sint-Truiden, Tongeren, Wellen en Voeren) De provinciale strategische landbouwgemeenten zijn gemeenten waar de landbouwfunctie de ruimtelijke en economische drager is. De gemeenten met minstens 40% geregistreerde oppervlakte landbouwgebruik ten opzichte van de totale oppervlakte kwamen hiervoor in aanmerking.
De provincie wenst in de provinciale strategische landbouwgemeenten een strengere regeling rond zonevreemde activiteiten in de bestemming agrarisch landbouwgebied. Vrijgekomen landbouwareaal (gebouwen en gronden) wordt prioritair ingezet voor landbouwactiviteiten. Indien gebouwen niet meer kunnen dienen voor een agrarische functie is slopen en ontharden van de site aan de orde om op deze manier niet-professioneel agrarisch gebruik terug te dringen, stelt het Ruimtepact. Verder stelt men dat eventuele zonevreemde activiteiten zo weinig mogelijk bijkomend ruimtebeslag mogen genereren.
Planologische ruil
In de oppervlakte aan juridisch bestemd agrarisch gebied heeft 11.283 ha een natuur- of bosfunctie in Limburg. Anderzijds stelt men vast dat 11.029 ha landbouwgebruik gelegen is in een groene bestemmingszone zoals natuur- of bosgebied. Boerenbond Limburg vindt het daarom positief dat de provincie inspanningen wil doen om te komen tot een planologische uitwisseling tussen zonevreemde landbouw en natuur/bos. Reeds bij het ontstaan van het ruimtelijk structuurplan in de jaren 90 was dat onze vraag. In het Ruimtepact is nu voorzien om op een drietal plaatsen hiertoe een project op te starten.
Behoud open ruimte
De provincie wil tegen 2040 een planologisch positieve ruimtebalans voor de open ruimte. Maar de positieve balans geldt voor het geheel aan openruimtebestemmingen, met andere woorden voor landbouw, natuur en bos samen. Dit biedt helaas geen garantie naar het behoud van de Limburgse agrarische oppervlakte, omdat wanneer agrarisch gebied wordt omgezet in ‘harde’ ontwikkelingen er op een andere plaats eenzelfde oppervlakte open ruimte bijkomt, die evengoed natuur of bos kan zijn. Omdat landbouw het vaakst zal moeten inleveren voor ‘harde’ ontwikkelingen vindt Boerenbond Limburg dat de provincie moet garanderen dat de planologische compensatie bij inname van agrarisch gebied voor harde bestemmingen, eveneens agrarisch is.