Politicoloog Carl Devos over verkiezingstriomf BBB in Nederland

16 maart 2023

Niet alleen in Nederland wordt de imposante verkiezingswinst van de BoerBurgerBeweging met grote ogen bekeken, ook bij ons gaat het nieuws over de tongen. Want als het regent in Nederland, druppelt het in Vlaanderen. Politicoloog Carl Devos van de Universiteit Gent acht de kans op een Nederlands scenario klein, maar waarschuwt: “Dit is een belangrijke les voor Vlaanderen. Stikstof is maar een symbool voor een veel breder gevoel van ongenoegen.”

Een stevige score had hij verwacht, maar dat de BoerBurgerBeweging de grootste partij van Nederland zou worden heeft Carl Devos toch verbaasd. “Een partij die nog maar net bestaat en meteen de verkiezingen met voorsprong wint, dat is toch opvallend”, klinkt het. “Hiermee is bewezen dat het niet gaat om een één thema-partij, zoals ze ten onrechte bestempeld wordt.”

Van waar al die stemmen plots komen, kan Carl niet meteen zeggen. Daar is nog meer onderzoek voor nodig. Maar de exitpols tonen alvast dat de stemmen niet allemaal vanuit het Forum voor Democratie zijn weggelopen, de grote verliezer van deze Nederlandse verkiezingen. “Een dergelijk aantal stemmen kan alleen verklaard worden door het feit dat heel wat kiezers de traditionele centrumpartijen hebben verlaten”, aldus Devos.

dccd
Stikstof als katalysator

“Stikstof is een heel belangrijk element, maar het gaat veel breder dan dat. Het is een symbool geworden voor het gevoel dat het beleid veel te ver staat van de burger. Of die nu op het platteland woont of niet”, zegt Devos.

“Ook hier in Vlaanderen leeft dat gevoel. Aardgas werd vijf jaar geleden nog geprezen als energiebron, vandaag moet je je schuldig voelen als je geen warmtepomp of zonnepanelen hebt. Het beleid wil alles in een razendsnel tempo veranderen en verduurzamen, maar de burger stelt zich daar vragen bij. En dat gevoel van onmacht is niet beperkt tot de boeren of het platteland.”

"Boeren zijn de culturele centra van het platteland."

Carl Devos, politicoloog UGent

Natuurlijk is de hele stikstofcrisis een katalysator geweest voor het succes van de BoerBurgerbeweging, beaamt Devos. “Wat culturele centra zijn voor de grote steden, zijn de boeren voor het platteland. Raak je daar als beleid aan, dan treft dat veel meer mensen in het hart dan enkel de boeren zelf.”

Aan het roer

Kunnen we zo’n Nederlands scenario ook bij ons verwachten? Volgens Devos zal het zo’n vaart niet lopen. “Het feit dat we hier weinig grootsteden hebben en lintbebouwing Vlaanderen aan elkaar rijgt, zorgt ervoor dat het contrast tussen landelijk Vlaanderen en de stad hier iets minder sterk speelt dan in Nederland. Maar het gevoel van niet betrokken te worden bij de grote beslissingen die Brussel maakt speelt hier zeker ook.”
De kans dat er nog voor de verkiezingen van 2025 een nieuwe partij opstaat die de winst binnenhaalt acht hij eerder klein. “De gebeurtenissen in Nederland zullen de bestaande partijen in Vlaanderen tonen dat inzetten op de belangen van het platteland een keuze is die kan lonen. Al is het natuurlijk makkelijker voor een partij die niet mee aan het roer zit om deze kiezers binnen te halen dan voor een regeringspartij.”

Bron: Boerenbond/foto's: UGent, BBB-twitter.