In twee maanden tijd zijn de voorspellingen voor oogsten die aanvankelijk positief waren, op hun kop gezet door slechte weersomstandigheden in heel Europa. De totale EU-productie voor oliehoudende zaden en eiwithoudende gewassen blijft, ondanks de dramatische situatie in Spanje en Italië, correct. Copa en Cogeca vragen actie van het Directoraat-generaal Landbouw en plattelandsontwikkeling (EU).
Voor granen is de situatie echter uiterst zorgwekkend met een verwachte productie van 256 miljoen ton, mogelijk de slechtste oogst sinds 2007 en 10% onder het gemiddelde van de laatste 5 jaar. Veel boeren zullen hun productiekosten niet kunnen dekken, daarom lanceren Copa en Cogeca een dringende oproep tot actie om deze moeilijke situatie in 2023 en de gevolgen ervan voor 2024 het hoofd te bieden.
Vermindering van de productie
Begin mei werd al duidelijk gemaakt dat sommige lidstaten, zoals Spanje, Portugal of Noord-Italië, zware verliezen zouden lijden (tot 50%). Op dat moment schatten de voorspellingen van Copa en Cogeca echter nog in dat de totale productie van de EU stabiel zou blijven dankzij een verbetering van de weersomstandigheden in Noord- en Oost-Europa. Helaas is de situatie sindsdien dramatisch verslechterd.
In mei en juni hebben de droogtes in de hele EU opnieuw toegeslagen, zonder neerslag in sommige regio's. We verwachten nu een serieuze vermindering van de productie, vooral voor granen, niet alleen in Spanje, Portugal of Italië (tot -60% ten opzichte van 2022), maar in de hele EU (bijvoorbeeld Roemenië -20%, Finland -30%, Polen - 14%, Litouwen -35% in vergelijking met de prognose van mei). Deze lage graanproductieaantallen zullen in veel regio's gepaard gaan met een ernstig kwaliteitsprobleem. Hoewel voor oliehoudende zaden en eiwithoudende gewassen de verwachte productie redelijk blijft (32 miljoen ton voor oliehoudende zaden, 3,8 voor eiwithoudende gewassen), zou de weersinvloed op de kwaliteit de winstgevendheid ernstig kunnen verminderen.
Hoge inputprijzen
Europese boeren worden geconfronteerd met een dubbel probleem omdat deze lage productie wordt gecombineerd met zeer hoge inputprijzen en lage toekomstige prijzen voor alle gewassen. Naast de hoge energieprijzen en de aanhoudende algemene inflatie, is het cruciaal om op te merken dat meststoffen die voor de oogst van 2023 werden gebruikt, werden gekocht toen de prijzen in 2022 het hoogst waren. Met de huidige heel lage toekomstige prijzen voor granen (219 euro/ton maaltarwe) en oliehoudende zaden (407 euro/t voor koolzaad) ontstaat hierdoor een situatie die voor de meeste boeren simpelweg onhoudbaar is, zoals voor Frankrijk en Zweden is gebleken.
Tegen deze achtergrond roepen Copa en Cogeca de Commissie op tot flexibiliteit bij de uitvoering van het GLB dit jaar om de toegang van landbouwers tot basissteun niet in gevaar te brengen. Verder vragen wij om afwijkingen voor volgend jaar, vanwege de gevolgen van deze klimatologische omstandigheden voor het volgende landbouwjaar.
Op dezelfde manier zou de verlenging van de schorsing van de invoerrechten op ammoniak en ureum en de uitbreiding ervan tot andere minerale meststoffen (evenals de schorsing van antidumpingmaatregelen ten aanzien van UAN) de landbouwers helpen het hoofd te bieden aan een zeer moeilijke situatie waarin zij van alle kanten worden uitgeknepen.
Bron: Copa-Cogeca.
