Een passie overdragen/overnemen is niet altijd even gemakkelijk...
Dat doe je normaal gezien ook maar een keer in je leven. Er op tijd over nadenken en er over praten met alle betrokkenen is de beste voorbereiding op de overname. Daarom geven we je graag enkele tips & tricks mee:
1. Plan nu al voor later
Als overlater is het van belang dat je tijdig stilstaat bij je persoonlijke toekomstplannen: wat is je doel na het overdragen van het bedrijf? Hoe ga je de vrijgekomen tijd invullen? Wat kan straks je sociale en financiële positie zijn, en wat is wenselijk?
Maar ook de overnemer moet hier over nadenken: stel voor jezelf vast wat je verwachtingen zijn ten opzichte van het leven, je loopbaan en de familie. Wat zijn je ambities, waar wil je naartoe met je leven en welke plaats heeft het bedrijf en de familie in dat verhaal?
2. Definieer de toekomstige rol van alle gezinsleden
Zorg er voor dat het voor iedereen duidelijk is welke positie ieder in het bedrijf zal innemen. Veel aandacht moet gaan naar de rol die de overlater gaat innemen. Wil hij/zij nog een beslissende rol innemen, bv. als co-bedrijfsleider, of wil hij liever ruimte maken voor zijn (schoon-)zoon/dochter en enkel nog bijspringen of adviseren indien nodig? Indien zijn toekomstige rol niet goed doorsproken wordt, dreigen er conflicten te ontstaan met de opvolger(s).
3. Maak een succes van jullie samenwerking door een goede voorbereiding
Waar er samengewerkt wordt is er nood aan duidelijke afspraken, dat is niet anders in een familiaal land- of tuinbouwbedrijf. Samenwerken is een kunst: de overdragers hebben tot aan de intrede van hun overnemer alle beslissingen alleen kunnen nemen. Opeens komt er dan iemand bij het bedrijf die ook ruimte vraagt. Dat is niet altijd even gemakkelijk. Toch is het belangrijk dat je als overdrager jezelf misbaar maakt op termijn, en systematisch verantwoordelijkheden overdraagt. Op die manier kan de opvolger de kans krijgen om te groeien in het bedrijf.
4. Meten is weten: zorg voor transparante cijfers
Zorg ervoor dat de financiële en economische prestaties van het bedrijf up-to-date zijn en dat je er een duidelijk zicht op hebt. Het is van belang dat de opvolger een goed inzicht krijgt in het bedrijf en de sterke en zwakke punten. Een consequent juist ingevulde bedrijfseconomische boekhouding is hier ideaal voor.
5. Bedrijfsopvolging is niet enkel een juridisch-fiscale verhaal
Familiebedrijven kenmerken zich door een innige verwevenheid van familie, bedrijf en eigendom. Tijdens en net voor het opvolgingsproces komen deze drie aspecten extra onder druk te staan en ontstaan er allerlei verschuivingen. Er gaan ook veel emotionele aspecten gepaard met bedrijfsopvolging, niet alleen wordt er gewerkt op dezelfde plaats als er gewoond wordt, daarnaast wordt ook vaak het bedrijf gedurende een bepaalde periode door twee generaties samen uitgebaat.
6. Weet wat er leeft: Hou ook rekening met eventuele twijfels en emoties van niet-overnemende familieleden
Een overdracht is niet alleen een zaak tussen de overdrager en de opvolger. Alle familieleden zijn betrokken bij een familiebedrijf: ze hebben er gewoond en hebben er een emotionele band mee gevormd. Zelfs al zien ze voor zichzelf niet meteen een toekomst op het bedrijf, toch zijn zij vaak oprecht betrokken en willen ze op de hoogte gehouden worden.
7. Laat je begeleiden
Bedrijfsopvolging doe je normaal gezien maar twee keer in je leven: een keer neem je over, een keer laat je over. Het is logisch dat je soms het bos niet meer door de bomen ziet. Spreek daarom adviseurs aan. Zij zijn dag in dag uit bezig met de materie.
