“Innovatie was de sleutel, en dat blijft ook in de toekomst zo”

Toen we Wouter Marques een tijdje geleden contacteerden voor deze reportage, was hij nog de CEO van Oprins Plant. Intussen is de managementbuy-out afgerond en staat Group MC samen met het management aan het roer bij wat nu ‘Plant Select’ heet. Constante in het verhaal: Oprins Plant zette al van bij het begin sterk in op innovatie, en Plant Select slaat dezelfde weg in, met de focus op dezelfde producten: niet-woekerende bamboe, Ilex en Hydrangea.

Met Plant Select slaat het management een bladzijde om in de geschiedenis van het sierteeltbedrijf, met Group MC als belangrijke partner. Maar hoe is het bedrijf geworden tot wat het nu is? Wouter Marques: “Jan Oprins begon in 1976 als professional in de sector. Dat deed hij in eerste instantie in de tuinaanleg. Hij besloot om de planten die hij hiervoor nodig had niet meer aan te kopen, maar ze zelf te gaan kweken. Dat deed hij goed en graag en de kwekerij bleef groeien, in die mate zelfs dat het bedrijf te groot werd voor Jan alleen. Zijn broer Paul kwam mee in het bedrijf en legde zich toe op het stukje tuinaanleg onder de naam Oprins Tuin. In 1990 werd dan Oprins Plant opgericht voor de kwekerij-activiteiten. In de periode dat het bedrijf bestaat werden, zoals dat altijd gaat, diverse activiteiten opgestart en weer gestopt, maar de focus bleef altijd liggen op activiteiten waarmee Oprins Plant zich kon onderscheiden van de concurrentie. Twee jaar geleden werd dan luidop de vraag gesteld hoe het in de toekomst met Oprins Plant verder moest en gingen we kijken of er interesse was van een externe partner. Zo’n traject is natuurlijk niet op enkele dagen afgerond. De potentiële partners moeten elkaar leren kennen en aanvoelen. Eind 2020 werd Oprins Plant dan Plant Select, geleid door het bestaande management én Group MC.”

"Plant Select heeft veel troeven in handen om zich ook in de toekomst op de markt te kunnen onderscheiden. “Wij hebben in eerste instantie de in vitrotechnologie om bamboe te vermeerderen. Dankzij deze techniek kunnen dat doen zonder kwaliteitsverlies, en kunnen we mooie, gelijkvormige planten aanbieden aan onze klanten. Hierin zit zeker nog groei: de vraag naar niet-woekerende bamboe is momenteel groter dan wat wij kunnen aanbieden.”

Nieuwe serre

De productie van Plant Select gebeurt in en rondom Rijkevorsel. “Vroeger werkten we met meerdere locaties. De productielocatie in Meer, vlak bij de Nederlandse grens, was toe aan renovatie. Er moest dus geïnvesteerd worden, en bij zo’n grote investering wil men ook meteen een aantal zaken optimaliseren. De terreinen achter ons kantoor in Rijkevorsel waren beschikbaar, dus hebben we hier onze nieuwe productielocatie gebouwd. Dat levert een enorme efficiëntiewinst op, omdat ons logistiek centrum hier al zit. We hebben gekozen voor een moderne serre, met diverse mogelijkheden. ’t Is geen geheim dat het weer in België wisselvallig is, en het klimaat alsmaar meer onvoorspelbaar blijkt. Daarom werken wij met een containerveld dat volledig open en dicht gezet kan worden. Dankzij een oproldak kunnen wij onze planten beschermen van, of net blootstellen aan zon en regen. In het waterbassin gebruiken we een nieuwe techniek om algenvorming tegen te gaan. We zijn nog maar de tweede locatie in België die werkt met een dergelijke beluchting met nanobubbeltjes, die veel effectiever is dan de gangbare beluchting. Wij zetten sterk in op technologie en innovatie, ook op energievlak. Vlak naast onze site kwam er een groot nieuw tomatenbedrijf, dat zijn eigen energie opwekt. Via een warmtenet krijgen wij warmte. Onze buren kunnen daardoor hun investering nog beter uitnutten, en wij hebben energie gemaakt met een veel hoger rendement dan we zelf zouden kunnen én leverzekerheid. Een win-win-win voor beide bedrijven én het milieu.”

De vraag is groter dan wat wij kunnen aanbieden.

“We zijn altijd al geïnteresseerd geweest in technologie. Vanwege ons in vitrolaboratorium was het bedrijf altijd al meer technologisch georganiseerd dan de klassieke kwekerijen. Maar de moeilijkheid zit hem altijd in het vertalen van nieuwe technologische mogelijkheden naar bruikbare technieken. Denk bijvoorbeeld aan drones: hoe kan je dat vertalen naar een meerwaarde voor het bedrijf? In ons geval zetten we drones in voor de monitoring van onze productievelden. Die zijn 40 ha groot. In het verleden was het een arbeidsintensief proces om die op te volgen. Tien mensen liepen toen door de velden, telden de planten en noteerden de grootte. Nu doen we dat met een drone. Die vliegt over de velden en maakt hogeresolutiefoto’s. Daarmee kan een softwareprogramma aan de slag, dat ons een perfect overzicht geeft van de situatie op het veld.

Ook het milieu en het klimaat vormt voor iedereen in de sector een grote uitdaging. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen wordt almaar beperkter. We gaan dus op zoek naar andere manieren om planten op te volgen en te kunnen anticiperen op problemen. Overigens heeft de klimaatverandering niet enkel invloed op onze productieprocessen, maar ook op de strategische keuze van het assortiment dat je gaat verkopen. Na enkele hete, droge zomers gaan mensen bepaalde planten niet of minder kopen, en op zoek gaan naar droogtebestendige alternatieven. Daar moeten wij op inspelen.”

Logisch gevolg

“De naam Plant Select was een logische keuze”, vertelt Willem Broux van Group MC. We hebben meerdere plantcategorieën waar we sterk in zijn: fargesia, ilex en hydrangea, en voor deze groepen gebruikten we de term al als merknaam met Bamboo Select, Ilex Select, en sinds kort ook Hydrangea Select. De nieuwe naam verduidelijkt ook dat er een bladzijde wordt omgeslagen, en aan een nieuw hoofdstuk begonnen wordt.” Er waait een nieuwe wind door het bedrijf, maar de windrichting, die blijft. “We hadden hier al een bedrijf met een ambitieus, gedreven managementteam. Zij willen vooruit en dat willen wij met Group MC ook. Wij moeten vandaag de nieuwe varianten maken die we over enkele jaren op de markt willen hebben. Met Plant Select onderschrijven we een ambitieuze toekomstvisie.”

We moeten vandaag de mutant maken die we over enkele jaren in de markt willen zijn. 

“Met Group MC hadden we het voordeel dat zij de sector en het speelveld begrijpen, en daardoor zeer realistische verwachtingen hadden”, vertelt Wouter Marques. Willem Broux vult aan: “Group MC heeft drie jaar geleden een boomkwekerij overgenomen: Carolus Trees in Nieuwerkerken. Vanuit die sector zijn we vertrouwd geraakt met kwekersrechten en het licentiemodel. We hebben de nodige kennis in huis om ook Plant Select op dat vlak te ondersteunen en verder te laten groeien.” Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen uitdagingen zijn. “Na een overname is er altijd eerst tijd nodig om de integratie te verteren. We zijn momenteel bezig met de strategische oefening, om het groeitraject verder in detail uit te werken. In ons businessplan tekenden we uit waar we de komende vijf jaar naartoe willen. Je moet realistisch zijn, op vijf jaar gaan we niet al onze doelen kunnen behalen, maar we streven er wel naar. Concreet hebben we twee grote R&D-trajecten opgezet voor de komende periode. We zijn ook bezig met een studie om het in vitrolaboratorium te optimaliseren en uit te breiden.”

Geen dertien in een dozijn

Wouter Marques rondt af. “De essentie van dit bedrijf zit in de innovatie. Dat is een constante doorheen onze geschiedenis. Jan Oprins heeft er samen met de medewerkers voor gezorgd dat het bedrijf dankzij innovatie is geworden tot wat het nu is. In dit bedrijf is van bij het begin gekeken hoe we dingen anders kunnen doen dan de anderen, met de bedoeling dat ‘anders’ natuurlijk ‘beter’ is, qua plant of qua teelttechniek of …. Wij willen niet de dertiende in een dozijn zijn en de zoveelste kopie zijn van wat alle anderen al doen. Oprins Plant heeft altijd gezocht naar opportuniteiten in de markt. Natuurlijk is niet alles wat blinkt goud en er zijn ook wel eens keuzes gemaakt waar we nadien op zijn teruggekomen. Dat geldt voor elk bedrijf dat innoveert. Maar toch zijn we hier altijd blijven proberen, blijven innoveren. Jan Oprins begon bamboe te vermeerderen in vitro ‘tegen beter weten in’, want weinigen geloofden erin dat deze techniek ook hiervoor op punt gesteld kon worden . Maar het is net in zulke situaties dat de opportuniteiten liggen. Als je doet wat je altijd al deed, krijg je wat je altijd al kreeg. Je moet gaan zoeken waar er nog niet werd gezocht. En dat is het verhaal dat wij met Plant Select willen verder stappen. Daarom wilden wij als management ook zo graag met Group MC samenwerken. Met het potentieel dat wij als management altijd al in het bedrijf zagen, kunnen we nu een versnelling hoger schakelen.”

Dit artikel werd gepubliceerd in  Boer&Tuinder. Voor het overnemen van artikelen uit Boer&Tuinder is steeds schriftelijke toestemming van de redactie nodig. Bronvermelding is altijd verplicht.