Hoe kan ik Oekraïners tewerkstellen in mijn bedrijf?
Zoals in de andere EU-landen bestaat er in ons land een bijzonder beschermingsstatuut voor vluchtelingen uit Oekraïne. Wie uit Oekraïne aankomt als vluchteling kan zich met zijn identiteitsdocumenten aanmelden in het registratiecentrum in Brussel (Victor Hortaplein 40, 1060 Brussel). Na registratie krijgen zij daar een attest 26. Dit is een attest van tijdelijke bescherming. Hiermee kunnen ze naar de gemeente gaan waar ze zullen verblijven. Voor diegenen die niet weten waar ze kunnen verblijven zal de overheid (Fedasil) een verblijfplaats zoeken. In de gemeente van verblijf moet dit attest 26 worden voorgelegd. De gemeente zal eerst een bijlage 15 afleveren die onmiddellijk toegang geeft tot de arbeidsmarkt. Later levert de gemeente een verblijfskaart A af, die geldig is voor een jaar. Vanaf het ogenblik dat een Oekraïense vluchteling over een zo’n verblijfsdocument beschikt heeft hij of zij onmiddellijk toegang tot de arbeidsmarkt. Er moet dus geen vacature worden geopend bij de VDAB en er hoeft ook geen arbeidskaart B te worden aangevraagd. Deze mensen kunnen dus werken in onze bedrijven zoals de onderdanen van andere EU-landen. Zij kunnen werken in de seizoenregeling of met een vast contract. Vooraleer de tewerkstelling start, zal er ook een rijksregisternummer of een bis-nummer moeten worden aangevraagd. Er moet ook een Dimona-aangifte gebeuren zoals voor de andere werknemers. Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen door deze beschermingsregeling onmiddellijk aan de slag in de land- en tuinbouw.
Registratie verloopt terug vlot
De laatste weken verliep de registratie in Brussel moeilijker. Oekraïense onderdanen die zich aanboden, moesten onverrichter zake terugkeren en zich later opnieuw aanbieden. Dit stelde problemen op het terrein. Wij hebben hiervoor contact opgenomen met staatssecretaris de Moor. We kunnen melden dat op dit ogenblik de procedure terug vlot verloopt. Oekraïense onderdanen die zich aanmelden worden de dag zelf verder geholpen. Bijlage 26 wordt onmiddellijk afgeleverd. Dit is goed voor deze mensen zelf en ook voor de planning op onze bedrijven. Wij zullen dit verder opvolgen.
Geldt het beschermingsstatuut voor iedereen?
Oekraïense onderdanen die rechtstreeks naar België komen kunnen het beschermingsstatuut aanvragen in het registratiecentrum in Brussel. Dit is anders voor Oekraïners die eerder reeds een visum of een verblijfsstatuut gekregen hebben in een ander EU-land zoals Polen of Duitsland. Zij moe(s)ten een tijdelijke bescherming in dat land aanvragen. Zij kunnen die bescherming niet krijgen bij ons en kunnen bijgevolg ook niet automatisch aan de slag. Als werkgever moet je voor deze personen een arbeidskaart B aanvragen. Er moet eerst een vacature worden geopend bij de VDAB gedurende drie weken. Nadien kan het aanvraagdossier worden ingediend. In de periode januari-augustus 2024 zijn er op die manier reeds 2721 arbeidskaarten afgeleverd voor Oekraïense onderdanen. Het is hier belangrijk het dossier in te dienen een volle maand voor de aanvang van de tewerkstelling. Een arbeidskaart kan niet verlengd worden.
