Grote bezorgdheid en ongerustheid over stikstofakkoord
Het positivisme waarmee de regeringspartijen het stikstofakkoord verdedigden, staat in schril contrast met wat er bij onze leden en bij Boerenbond leeft. “Onze bezorgdheid is bijzonder groot”, reageert Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens.
Vorige vrijdag kwam er rond het stikstofdossier dan plots witte rook uit de schouw op het Martelaarsplein in Brussel. Nochtans was het water tussen de verschillende regeringspartijen de voorbije weken bijzonder diep, wat leidde tot een nooit eerder geziene crisis in de Vlaamse regering. Het akkoord kwam dan ook onverwacht.
Nog geen definitieve teksten
Op de persconferentie leek er tussen die partijen, die eerder met getrokken messen aan de onderhandelingstafel over de PAS (programmatische aanpak stikstof) zaten, geen vuiltje aan de lucht. Je las opluchting op de meeste gezichten, voornamelijk omdat de regeringscrisis afgewend was. Men leek uit één mond te spreken, hoewel sommigen moeite hadden om hun ontgoocheling te verbergen.
Is er reden tot euforie voor onze land- en tuinbouw? Nee, zeker niet. Er is wel een kader, maar hoe dat concreet wordt ingevuld, is hoogst onzeker. Dat akkoord is grotendeels gebaseerd op een eerdere nota. Twee punten werden bijgesteld: de vergunningsdrempels en het principe van het extern salderen worden nu in een apart onderzoek ondergebracht.
Als dat onderzoek – dat tegen het einde van dit jaar moet klaar zijn – positief is, dan zal de strenge stikstofdrempel voor de landbouw vanaf 2025 verdwijnen. Voorlopig blijft de drempel voor de landbouw op 0,025% liggen, een stuk strenger dan de 1% van de industrie.
Verder vertalen in decreet
“Het lijkt erop dat met het gelijkschakelen van de vergunbaarheidsdrempels tussen landbouw en industrie en het extern salderen tegen 1 januari 2025 twee cruciale bijsturingen zouden zijn gebeurd die Vlaamse landbouwers toekomstperspectief kunnen bieden”, stelt Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens, die de voorbije dagen zijn grote bezorgdheid over dat bijgestuurd PAS uitte. “Belangrijk is wel dat dit ook onverkort verder vertaald wordt in het decreet en er een duidelijk afgelijnd kader komt voor de passende beoordeling die dit mogelijk moet maken.”
Wat die bijsturingen dan ook worden, het stikstofakkoord zal zware inspanningen vragen van onze landbouwers. “We blijven ook heel bezorgd over het ontwikkelingsplan van het Turnhouts Vennengebied en een aantal andere aspecten uit het stikstofakkoord. We kijken uit naar concrete teksten en zullen deze samen met onze bestuursleden en landbouwers minutieus bekijken, waarna we uitgebreider zullen reageren.”
In de volgende fase worden diverse wetgevende initiatieven genomen. “We volgen die initiatieven nauwgezet op. Kritisch, maar altijd zoekend naar oplossingen voor onze land- en tuinbouwers en perspectief voor onze jonge landbouwers. We willen betrokken worden bij de verdere uitvoering. We blijven ook, net als in het verleden, vragende partij om constructief mee te mogen werken aan het zoeken naar bijkomende oplossingen voor uitdagingen die vandaag in de sector aanwezig zijn. Hierbij zullen we te allen tijde de belangen van onze boeren blijven verdedigen”, zegt voorzitter Lode Ceyssens.
Onzekerheid en ongerustheid
Begrijpelijk dat er ook bij onze leden heel wat knagende onzekerheid en grote ongerustheid is. Dat werd de voorbije dagen uitvoerig geventileerd in de (sociale) media. Leghennenhouder Mariëlle Schalk omschrijft bijvoorbeeld het akkoord niet als “slecht”, maar “het zal er zeker niet makkelijker op worden voor onze boeren”. “We kennen al enkele jaren stilstand. We zijn vergund tot 2032. Maar wat met veel jonge boeren?”
Het is de rode draad die vaak in de reacties terugkeert: de rechtsonzekerheid. En wat met dat openbaar onderzoek? Wat met beloftes? “Zal dit akkoord perfect worden uitgevoerd?”, aldus melkveehouder Phille Renders. “Nog dezelfde avond zie je regeringspartijen tegengestelde standpunten verdedigen. Dat is absurd.”
Het voedt alleen maar de stelling dat die rechtszekerheid nog niet voor morgen is. En dat is net wat onze land- en tuinbouwers hoopten te krijgen in het definitieve stikstofakkoord.
Duidelijkheid is er bijvoorbeeld ook niet voor de Abdij van Averbode. “Of we weer op de rode lijst komen? Geen idee”, zegt abt Marc Fierens. “We zouden dan wel langer mogen openblijven. Maar ondertussen ook afbouwen, en of dat rendabel is?” Vragen, vragen en vragen. Ook voor de landbouwers in het Turnhouts Vennengebied. “Er is een akkoord, maar wat dat precies inhoudt? Geen idee. Er zijn enkele lichtpuntjes, maar we wachten op een uitgebreide toelichting.”
