Digitale meter
De digitale meter is een elektronische meter die de klassieke mechanische elektriciteits- en gasmeter (Ferrarismeter) vervangt. De uitrol hiervan is begonnen in 2019. Digitale meters registreren nauwkeurig wat je aan energie verbruikt (afname) en wat je aan het net levert (injectie). Ze sturen deze gegevens automatisch door naar je netbeheerder. Je energieleverancier gebruikt die om je factuur op te maken.
Tip. Bedrijven die al een digitale meter hebben, kunnen hun meetgegevens opvolgen via mijn.fluvius.be/verbruik. Daar krijg je elke dag een update van je elektriciteits- en gasverbruik. Om niet alleen de dagtotalen, maar ook de kwartiertotalen te kunnen raadplegen, moet je een aanvraag doen via de website. Het is pas vanaf dan dat je deze gedetailleerde waarden kan bekijken en downloaden. De verbruikshistoriek van de dagtotalen kan je met terugwerkende kracht raadplegen tot het moment waarop de digitale meter werd geplaatst.
De invoering van de digitale meter heeft voornamelijk een impact op gezinnen en bedrijven met een kleine productie-installatie met een omvormervermogen ≤ 10 kVA (de prosumenten). De digitale meter laat hen nu ook toe om aan het net geleverde stroom te vermarkten (zie terugleveringscontract) en om hun zelfconsumptie te verhogen (zie slimme meter). Door de plaatsing van een digitale meter heeft deze groep anderzijds wel geen recht meer om de zelf geproduceerde hoeveelheid elektriciteit volledig te compenseren op de factuur (zie terugdraaiende teller). Voor alle bedrijven met een digitale meter is er sinds kort de mogelijkheid om hun verbruik te sturen op de energieprijzen (zie dynamisch contract).
Slimme meter
Een digitale meter is nog geen slimme meter. Maar je kan er wel een slimme meter van maken via de gebruikerspoorten. Zo zijn er energiebeheersystemen die de elektrische toestellen van je bedrijf slim kunnen aansturen om je zelfconsumptie te verhogen.
Terugdraaiende teller
Veel eigenaars van een eigen productie-installatie gebruiken geen of weinig stroom op de momenten dat ze die produceren. Voor gezinnen en bedrijven met een kleine productie-installatie (tot 10 kVA) bood de terugdraaiende teller de mogelijkheid om dit te compenseren. Als vergoeding voor het gebruik van het net als een soort batterij, betaal je een forfaitaire vergoeding (zie prosumententarief).
De klassieke meter kan de elektriciteit die je afneemt van het net en de overtollige elektriciteit die je op het net plaatst niet apart registreren. Digitale meters doen dat wel. Om prosumenten met een digitale meter toch de garantie te bieden op hetzelfde rendement op hun investering als daarvoor, werd hen in eerste instantie het principe van de terugdraaiende teller toegestaan. Het Grondwettelijk Hof vernietigde dit besluit in januari 2021. Dit betekent dat prosumenten met een digitale meter, net zoals eigenaars van grotere installaties, een aparte afrekening krijgen van afname en injectie. Daartegenover kan de geïnjecteerde stroom wel worden vermarkt (zie (terugleveringscontract), vervalt het prosumententarief en kunnen installaties die de laatste jaren zijn geplaatst een retroactieve investeringspremie aanvragen.
Voor prosumenten die nu nog een klassieke meter hebben verandert er voorlopig niets.
Prosumententarief
Het prosumententarief werd in 2015 ingevoerd voor installaties met een terugdraaiende teller als een forfaitaire vergoeding voor het gebruik van het net waar ze voortdurend stroom op injecteren en afnemen. Het prosumententarief valt automatisch weg na de installatie van een digitale meter.
Retroactieve investeringspremie
Om tegemoet te komen aan de prosumenten die door het wegvallen van de terugdraaiende teller hun rendement op hun investering zien dalen, heeft de Vlaamse regering de retroactieve investeringspremie ingevoerd. Die zal vóór eind 2021 worden uitbetaald. Eigenaars van een productie-installatie die al beschikken over een digitale meter, zullen van Fluvius een bericht ontvangen met de nodige informatie om de premie aan te vragen. Je moet hier dus zelf geen actie voor ondernemen.
Tip. Je kan met de simulatietool van de Vlaamse overheid je premie berekenen. Kijk op www.energiesparen.be/retroactieve-investeringspremie/bereken-uw-retroact....
Ook eigenaars die nu nog een klassieke meter hebben, kunnen op het moment van de plaatsing van een digitale meter de retroactieve investeringspremie aanvragen en dit tot 31 december 2025.
Investeringspremie voor zonnepanelen
Wie vanaf dit jaar nieuwe zonnepanelen installeert, komt in aanmerking voor een eenmalige investeringspremie van de netbeheerder. Het gaat om kleinere installaties met een omvormervermogen van maximum 10 kVA. De uitbreiding van een bestaande installatie komt niet in aanmerking. De premie bedraagt 300 euro/kWp voor de eerste 4 kWp en 150 euro/kWp van 4 tot 6 kWp, met een maximum van 1500 euro en maximum 40% van het factuurbedrag (excl. btw). Vanaf 2022 zal deze premie dalen. Grotere projecten kunnen vanaf mei meedoen aan de call groene stroom.
Terugleveringscontract
Als je zelf elektriciteit produceert dan zijn er momenten dat je bedrijf deze elektriciteit niet ogenblikkelijk kan gebruiken. Deze elektriciteit moet je dan in het distributienet injecteren. Bedrijven met grotere installaties (met een omvormervermogen > 10 kVA) konden deze ogenblikkelijke overschotten van elektriciteit al langer verkopen. Door de afschaffing van het principe van de terugdraaiende teller voor prosumenten met een digitale meter kan deze groep dat nu ook. Het blijft wel belangrijk om in de eerste plaats in te zetten op zelfconsumptie. Het prijsverschil tussen een kWh die je moet aankopen of een kWh die je verkoopt, is immers groot.
Je kan met een energieleverancier een terugleveringscontract afsluiten voor de elektriciteit die je op het net injecteert. Er zijn terugleveringscontracten met vaste en met variabele prijs. De V-test van de Vreg, de Vlaamse energieregulator, vergelijkt niet alleen de afnamecontracten van de verschillende energieleveranciers, maar ook de terugleveringscontracten. Je kan de test doen op vtest.vreg.be.
Let op! Een goed terugleveringscontract wordt niet noodzakelijk samen aangeboden met een goedkoop afnamecontract. Wat voor jouw bedrijf het beste pakket is, hangt af van de hoeveelheid elektriciteit die je op het net injecteert en de hoeveelheid die je nog moet aankopen.
Als je geen terugleveringscontract afsluit, dan gaat je stroomoverschot gratis op het net.
De combinatie van de retroactieve investeringspremie, het wegvallen van het prosumententarief, de terugleververgoeding voor de geïnjecteerde stroom en de bijkomende voordelen van de digitale meter, kunnen voor jouw bedrijf misschien een reden zijn om nu al een digitale meter aan te vragen. De energieconsulenten van het Innovatiesteunpunt helpen je hierbij graag verder.
Dynamisch contract
Sinds januari 2021 kunnen klanten met een digitale meter contracten met een dynamische energiecomponent afsluiten. Hiermee kan je je gebruik per uur afrekenen tegen de prijs die de elektriciteit in dat uur kost. Deze prijs wordt bepaald op basis van de prijzen op de beurzen waarop de leveranciers energie kopen voor de dag nadien. Tot nu zijn er nog maar twee leveranciers die dit aanbieden: Engie en het West-Vlaamse Yuso.
Als je een verbruiksprofiel hebt dat afwijkt van het gemiddelde (bijvoorbeeld een hoog verbruik tijdens de nacht en een laag verbruik overdag) of als je bereid bent je verbruik zo veel mogelijk te laten samenvallen met de uren met lagere prijzen, kan een dynamisch contract interessant zijn. Toepassingen aangesloten op de gebruikerspoort van de digitale meter zullen het in de toekomst mogelijk maken om je verbruik automatisch te sturen op basis van de actuele energieprijs.
Capaciteitstarief
Vanaf half 2022 zullen de distributienettarieven deels worden aangerekend via een capaciteitstarief. Met dit capaciteitstarief worden klanten aangemoedigd om voor minder pieken in hun verbruik (én productie) te zorgen en het net efficiënt te gebruiken.
Voor gezinnen en bedrijven op laagspanning zal het capaciteitstarief worden aangerekend op basis van de ‘gemiddelde maandpiek’ (kW). Deze zal maandelijks worden berekend als het gemiddelde van je 12 laatste ‘maandpieken’. De maandpiek is het hoogste kwartiervermogen (ofwel ‘piekvermogen’) dat je in een maand hebt gebruikt en wordt geregistreerd door de digitale meter.
Voor bedrijven op middenspanning zullen de netkosten vanaf halfweg 2022 volledig op basis van capaciteit worden aangerekend: de helft op basis van het toegangsvermogen (kVA) en de helft op basis van de voorbije maandpiek (kW). Het toegangsvermogen zal je op voorhand moeten instellen, als een soort reservatie van de verwachte nodige maximale capaciteit voor het komende jaar. Wanneer de maandpiek groter is dan het toegangsvermogen, zal je een ontradend tarief moeten betalen.
Door regelmatig je verbruik te raadplegen (via je energieleverancier, ‘MijnFluvius’ of via de gebruikerspoort van je digitale meter), kan je inzicht krijgen in je capaciteitsgebruik en eventueel bijsturen. Dat kan bijvoorbeeld door bepaalde verbruiksprocessen meer te spreiden in de tijd. In de komende periode zal de Vreg de berekeningen verder verfijnen. Van zodra we verdere details hebben, zullen we jullie verder informeren over de impact van het capacititeitstarief op je energiefactuur en over sectorspecifieke maatregelen om deze te verlagen.
Dit artikel werd gepubliceerd in Boer&Tuinder. Voor het overnemen van artikelen uit Boer&Tuinder is steeds schriftelijke toestemming van de redactie nodig. Bronvermelding is altijd verplicht.
