Bert Peuteners probeert het water zo lang mogelijk bij te houden
Op 22 maart was het Wereldwaterdag. Op www.waterdagen.be vind je een range van activiteiten rond onze waardevolste grondstof, gaande van natuurprojecten over recreatie en drinkwaterproductie tot droogtemaatregelen en overstromingsbescherming. Over die laatste twee aspecten van water heeft Bert Peurteners uit Bree wat te vertellen. Net als enkele andere collega’s uit zijn regio bouwde hij met de assistentie van Boerennatuur op enkele percelen de klassieke drainage om naar peilgestuurde drainage. Hij is niet de enige in die streek die met die techniek werkt, maar Bert is akkerbouwer, en dat maakte ons bijzonder nieuwsgierig naar zijn ervaringen.
Bert heeft aardappelen, suikerbieten, mais en grove groenten voor de verwerking (schorseneren, erwten, bonen) in zijn bouwplan. Speciaal is de teelt van brouwgerst. Naast de deur hangt een plaquette van Gulpener, met de boodschap: “Hier wordt milieuvriendelijke gerst geteeld voor de bieren van de Gulpener bierbrouwerij.” Gulpener is een brouwerij, net over de Nederlandse grens nabij Maastricht, die sterk inzet op gerst van lokale herkomst. “Ze maken vooral pils, maar ook enkele speciaalbieren en hebben ook een biertje van biologisch geteelde gerst.”
Bert teelt deels op iets nattere gronden. Zijn bedrijf staat op de rand van ‘Het broek’. De naam maakt al duidelijk dat dit over een nat gebied gaat. “Toen we in het begin van de jaren tachtig naar hier kwamen, was dit een bedrijf met rundvee en veel fruit. Ze hadden toen al een deel van de fruitbomen gerooid. En mijn vader heeft ze verder gerooid om die gronden om te zetten voor akkerbouw. Om akkerbouw mogelijk te maken, moesten we ze draineren.” Op sommige van de natste percelen was er al drainage met terracotta buizen. De omvorming naar peilgestuurde drainage kwam er doordat Bert geregeld meewerkte aan projecten rond beregening van de Bodemkundige Dienst. Via hen kwam hij in contact met Boerennatuur Vlaanderen en met peilgestuurde drainage als alternatieve vorm van irrigatie.
Wapenen tegen droogte
Met peilgestuurde drainage kan je dus meer vocht in de bodem houden, waardoor die weerbaarder wordt in droge periodes. Maar het effect is eindig. “Het is niet dat je zonder beregening kan. Als het drie maanden niet regent, dan begin je uiteindelijk de droogte ook te voelen. Ik heb ondertussen de ervaring dat ik dankzij het systeem ongeveer één beregeningsbeurt kan uitsparen. Je kan iets later beginnen met beregenen. Ik heb nog steeds een haspel stand-by voor droge periodes.”
Een waterbassin om tijdelijk opgevangen regenwater op te slaan voor irrigatie ziet Bert niet meteen zitten. Hij heeft wel al eens nagedacht over een andere mogelijkheid. Bert is goed thuis in de waterhuishouding in de regio, omdat hij in het bestuur van de watering zit. “Eén beek verder komt er heel veel water vanuit de dorpskern van Bree. Doordat er de laatste jaren enorm veel verharding en industriegebied bijkwam, loopt die beek nu over bij een hevige stortbui. Die beek werd aangelegd om het water af te voeren. Hier en daar ligt die zelfs hoger dan het maaiveld en zijn er dijkjes langs. Als het waterpeil een halve dag nadien zakt, kan het water dus niet opnieuw de beek in. Als we daar een bufferbekken zouden bouwen om dat water tijdelijk op te vangen, zouden we het nadien terug in de beek kunnen laten om het te gebruiken voor beregening. Maar dat zou uiteraard alleen kunnen als er dan geen captatieverbod komt. En je moet al een behoorlijk bufferbekken maken om voldoende water te kunnen opvangen.”
Bedrijfsfiche
- Bert en Kristien Peurteners-Broekx, Robbe en Marthe
- Akkerbouw
- Bree (Limburg)