Op de eerste rij, 3 juni 2021

Blue Deal, onze boeren en tuinders zitten niet stil!

In juli 2020, midden in een zeer lange en droge periode, kondigde de Vlaamse regering de Blue Deal aan waarmee men de droogteproblematiek op een structurele manier wil aanpakken, onder meer via een aantal instrumenten én betrokkenheid van landbouwers als een deel van de oplossing. Een goede zaak, want een deel van de oplossing zijn we wel degelijk. Wat sommigen misschien ook mogen denken of beweren, boeren en tuinders zijn zich wel degelijk zeer goed bewust van het belang van water en van het belang van het zuinig omspringen met en bijhouden ervan. Het thema water, maar ook bodem, staat al vele jaren op onze agenda – een paar jaar geleden werkten we nog een meersporenaanpak uit met een mix aan maatregelen voor een zuiniger en efficiënter watergebruik en om onze land- en tuinbouw robuuster, weerbaarder te maken tegen droogte en periodes van waterschaarste. Het thema staat ook al jaren op de agenda van de praktijkcentra, waar de praktische en financiële haalbaarheid van nieuwe technologieën wordt uitgetest om vervolgens toegepast te worden op onze bedrijven. Op het terrein wordt er dus hard gewerkt aan en geïnvesteerd in waterbesparing en waterconservering. Denken we maar aan druppelbevloeiing, opvang van hemelwater, peilgestuurde drainage, niet-kerende bodembewerking enzovoort. We investeren daarnaast in de ontwikkeling van meer droogtebestendige variëteiten en nieuwe gewassen. Ook gebiedsgericht zijn er mooie initiatieven van boeren, al dan niet in samenwerking met andere sectoren. Denken we maar aan de stuwtjes, maar ook de samenwerkingen met AB Inbev, Aquafin, initiatieven zoals het irrigatienetwerk van Ardo of in Noord-Limburg. En dan mag ik zeker de innovators en creatievelingen niet vergeten die zelf aan de slag gaan op het bedrijf om waterbesparing te realiseren. Dat betekent niet dat er geen extra winsten meer kunnen worden geboekt, wel integendeel en daar gaan we voluit voor. Maar het is wel heel duidelijk: onze boeren en tuinders hebben de voorbije jaren zeker niet stilgezeten! Dat verdient aandacht en respect. Daarom gaan we al deze goede praktijkvoorbeelden de komende weken en maanden extra onder de aandacht brengen als inspiratie voor collega’s, maar ook voor andere actoren om samen met ons oplossingsgericht te zoeken waar de watervraag nog verder kan verminderd worden of het wateraanbod vergroot. En wie weet, vinden ook de media hier inspiratie voor een positief verhaal rond landbouw …

GLB: no deal

Europa is er vorige week niet in geslaagd om de laatste knopen in de GLB-discussie door te hakken. Een discussie die al loopt sinds 2017 en zeer gepolariseerd gevoerd wordt. Ondanks het feit dat het GLB al enige tijd de motor tot verduurzaming is en het nieuwe GLB nog een versnelling hoger schakelt, blijft men toeteren dat het allemaal niet genoeg is …

De randvoorwaarden, die voldaan moeten zijn om recht te hebben op – sterk verminderende – rechtstreekse inkomenssteun worden nochtans flink aangescherpt. Daar moeten nieuwe ecoregelingen – die een groot deel van de rechtstreekse steun opslokken – op verder bouwen. Die rechtstreekse inkomenssteun kan dan nog verder afgeroomd worden om meer in te zetten op agro-milieumaatregelen en steeds groenere investeringssteun.

We hebben consequent gepleit voor basisrandvoorwaarden, gelijk voor elke Europese boer, waarop stimulerend verder gebouwd wordt. We vragen dus dat wordt ingezet op vertrouwen en stimulerend beleid in plaats van het wantrouwen en bestraffend beleid te versterken. Want al wat verplicht is, wordt niet meer vergoed uit de markt en verzwakt verder de positie van de boer in de keten.

Onze vraag om bij het uittekenen van het GLB rekening te houden met de economische consequenties en de impact op het verdienmodel is geen motie tegen vergroening. De rechtstreekse inkomenssteun en de gekoppelde steun, zoals de zoogkoeienpremie, blijven een belangrijke sluitsteen in het verdienmodel. Ze te sterk en te snel verminderen of gewoonweg afschaffen, heeft grote impact. Het blijft evenzeer onbegrijpelijk dat grote Green Deal-ambities worden neergezet, maar dat tegelijk het GLB-budget wordt gekort. Zonder economische leefbaarheid geen boeren, en zonder boeren geen duurzame eigen voedselvoorziening. Daarom ook onze vraag om de GLB-middelen voluit te focussen op de echte, actieve boer. Zij leveren de inspanning om onze voedselproductie verder te verduurzamen, niemand anders.

In juni volgt een nieuwe poging om tot een akkoord te komen.