Op de eerste rij: 23 mei 2024
Boeren zorgen voor uw eten, stem voor hun toekomst!
Tussen de mooie borden ‘Daar zorgt de boer voor’ heb je ze ongetwijfeld al zien staan: de campagneborden van de talrijke kandidaten voor de Europese, federale en Vlaamse lijsten. Maar wat mogen onze land- en tuinbouwers van onze politici verwachten in de volgende vijf jaar?
Toen we vijf jaar geleden naar de stembus gingen, werd het maatschappelijk debat nog bijna volledig gedomineerd door de klimaatmarsen. Bij het woord corona dachten we toen nog onmiddellijk aan een Mexicaans bier. En ondanks alle eerdere provocaties van Poetin, was er niemand die rekening hield met een oorlog in Oekraïne. Wel, de actualiteit heeft ons verrast.
We hebben moeten vaststellen dat beide gebeurtenissen ons met de voeten op de grond hebben gezet. Onze voedselbevoorrading kwam op de helling te staan omdat logistieke processen tijdens de coronaperiode overhoop werden gehaald. Door de oorlog in Oekraïne werd onze markt overspoeld met Oekraïens graan omdat Oekraïne gebruikelijke afzetmarkten zag wegvallen. Stijgende kosten voor energie, kunstmest, voeders … zorgden er dan weer voor dat uiteindelijk zelfs de prijs van onze winkelkar steeg.
We hebben meer dan ooit met z’n allen beseft dat voedsel cruciaal is. De klimaatverandering toont aan dat voedselproductie kwetsbaar is, de coronapandemie leert ons dat lokale voedselproductie nodig is en de oorlog in Oekraïne wijst ons op het geostrategisch belang van onze voedselproductie. Kortom, we mogen onze voedselvoorziening niet uit handen geven! En om voedsel te produceren, hebben we boeren nodig. Hoe onvoorstelbaar is het dan dat in deze tijden ... onze boeren dit jaar de straat op moesten trekken om hun wanhoop uit te schreeuwen.
De politiek liet landbouwers achter met een stikstofbeleid dat zodanig veel onzekerheid met zich meebrengt dat ze niet weten of ze nog vergunningen kunnen krijgen en of het dus nog zin heeft om grote investeringen te doen. Landbouwgrond wordt voor de neus van onze boeren weggekocht door de overheid zélf, of met belastinggeld. In Europa denkt men nog altijd aan een Natuurherstelwet met alweer nieuwe biodiversiteitsdoelen, terwijl we in Vlaanderen nog altijd worstelen met de gevolgen van de Habitatrichtlijn van 1992! En intussen moeten onze boeren concurreren met producten elders uit de wereld, die aan veel lagere standaarden werden geproduceerd. Om nog te zwijgen over de administratieve rompslomp waar ze zich dagelijks doorheen moeten worstelen. Administratieve verplichtingen die dikwijls een toonbeeld zijn van wantrouwen in plaats van vertrouwen in onze boeren.
De horizon van onze boeren ligt verder dan 9 juni. Zij moeten beslissingen nemen die tot de volgende generatie reiken. Kortom, boeren zijn betrokken en afhankelijk van beleidsbeslissingen op alle mogelijke niveaus. Zij willen hun stem op een goed geïnformeerde manier uitbrengen. Na de boerenprotesten kwam er wel overleg met de verschillende overheden en konden een aantal zaken deels worden bijgestuurd. Maar na de verkiezingsdag zal er nog veel werk zijn om onze boeren terug rechtszekerheid en toekomstperspectief te geven. Daarom nodigden wij vorige week de politieke partijen uit om deel te nemen aan Het Groot Landbouwdebat! Op p. 12 lees je de nabeschouwing van moderator Johny Vansevenant.
De politieke kandidaten trekken hun laatste sprint richting verkiezingsdag. We hebben nog steeds geen glazen bol om de toekomst te voorspellen. Maar één ding is zeker: we hebben onze boeren nodig, voor ons dagelijks voedsel, voor de bloemen en planten die je woning en tuin opfleuren, om energie te produceren, voor de mooie landschapszichten tijdens een zondagse wandeling, voor jeugdbewegingen om hun tentenkampen op te slaan in de zomer … Vergeet daarom wanneer je binnen enkele weken in het stemhokje staat, niet: “Boeren zorgen voor uw eten, stem voor hun toekomst”.