Wat staat er in het Klimaatrapport Limburg?
De provincie Limburg besliste in 2008 om klimaatneutraal te worden. Sindsdien brengt ze driejaarlijks de uitstoot van broeikasgebieden op haar grondgebied in kaart. Studiebureau Sweco was eind vorig jaar klaar met het rapport waarin de klimaatcijfers voor de periode 2018-2020 werden verzameld. Door de grote hoeveelheid aan cijfers en soms complexe verwerking zit er twee jaar vertraging op de rapportage. In het rapport komen de sectoren huishoudens, tertiair (horeca, kantoren, winkels, onderwijs …), landbouw, industrie en transport aan bod.
Broeikasgassen
De doelstelling van de provincie is om bij de uitstoot van broeikasgassen een reductie van 30% te behalen tegen 2030. De totale uitstoot van broeikasgassen is in onze provincie tussen 2020 en het referentiejaar 2008 met 29% afgenomen. In het algemeen bevestigen de klimaatcijfers van de periode 2018-2020 deze dalende trend. Toch moet deze daling ook genuanceerd worden. Zo lag de uitstoot van het verkeer door de coronamaatregelen in 2020 meer dan 20% lager dan verwacht. In 2017 was er ook al zo’n knik in de curve door de sluiting van de energiecentrale in Langerlo-Genk. Dit zorgde toen voor een daling van de uitstoot met twee miljoen ton per jaar, destijds een kwart van de totale uitstoot.
Landbouw
Voor landbouw zijn de energiegerelateerde emissies (voornamelijk stookolie voor machines, transport of verwarming) vrij beperkt. In 2020 bedroeg deze uitstoot 2,4% of 135.593 ton koolstofdioxide (CO2). Dit is een daling van 3% tegenover 2017 en met 24% ten opzichte van 2008. De emissies dalen sneller dan de vermindering van het energieverbruik. Het toenemende aandeel van elektriciteit en de afname van het belang van steenkool dragen hier zeker toe bij.
Maar landbouwproductie veroorzaakt ook nog broeikasgassen zoals methaan (CH4) en lachgas (N2O). Methaan ontstaat door verteringsprocessen van vee en mestopslag. Lachgas komt ook van mestopslag, en daarnaast van stikstofverliezen uit de bodem. In het jargon worden deze gassen niet-energiegerelateerde emissies genoemd. Omdat methaan en lachgas sterkere broeikasgassen zijn dan CO2 wordt hun uitstoot gecorrigeerd naargelang hun global warming potential (GWP). Dit is een factor die het opwarmende vermogen van deze moleculen over een periode van 100 jaar weergeeft in vergelijking met CO2. Methaan heeft een GWP dat 21 keer sterker is dan dat van CO2 en het GWP van lachgas is 310 keer sterker dan dat van CO2.
De totale niet-energiegerelateerde uitstoot van de Limburgse landbouw blijft schommelen rond de 520.000 ton CO2-equivalent, dat is een lichte stijging met 1,1% vergeleken met 2008. De pluimveestapel nam de laatste jaren fors toe, terwijl het aantal runderen en varkens licht daalde. Omdat niet elk dier evenveel broeikasgassen produceert (voor kippen bijvoorbeeld is deze uitstoot veel lager dan voor runderen), blijft deze stijging beperkt. Daarnaast zorgen technologische verbeteringen zoals andere staltechnieken en veevoeder ervoor dat de uitstoot per dier afneemt.
Transport
De enige sector waarvan de CO2-uitstoot uitgesproken stijgt, is die van het particulier en commercieel transport. Niet alleen in Limburg, ook elders in Vlaanderen stijgt de uitstoot van het auto- en vrachtwagenverkeer. Alleen tijdens coronajaar 2020 was er een daling van 23% van de CO2-uitstoot door het transport. Van 2008 tot 2019 steeg die uitstoot met 16% en afgaande op de toename van de files zitten we op het vlak van verkeer weer in stijgende lijn.
