SALV-event plaatst kansen van veredeling in de kijker
De leden van de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV) en sleutelpersonen uit de Vlaamse landbouw- en visserijsector verzamelden op zijn jaarlijks terugkerend netwerkevent op de site van VIB-UGent Centrum voor Planten Systeembiologie op het Technologiepark te Zwijnaarde.
Centraal stonden de kansen die veredeling kan bieden om diverse uitdagingen in de land- en tuinbouwsector tegemoet te treden. Daarvoor brachten de deelnemers in de voormiddag een bezoek aan diverse onderzoekscentra in Zwijnaarde en Merelbeke-Melle. In de namiddag zetten experten en belanghebbenden het belang van veredeling in zijn vele vormen in de verf, en gingen ze in op de rol die de overheid dient te spelen om de kwaliteit van de plantaardige productie te borgen en in-novatie tot op het veld te brengen.
SALV proeft van baanbrekend veredelingsonderzoek
In de voormiddag bezochten de deelnemers het Vlaams Instituut voor Biotechnologie. Het VIB-UGent Centrum voor Planten Systeembiologie (PSB) richt zich op het aanpakken van klimaatverandering, het bevorderen van duurzame landbouw en het behoud van biodiversiteit door middel van innovatief plantenonderzoek. De onderzoekers bestuderen er fundamentele plantprocessen met behulp van innovatieve methoden en geavanceerde technologieën, en combineren daarbij experimentele en computationele benaderingen.
Nadien hield het netwerk van de SALV halt bij proefvelden van de Eenheid Plant van het ILVO (Insti-tuut voor Landbouw- en Visserijonderzoek). Bij de Eenheid Plant doet men onder meer onderzoek naar toegepaste genetica en veredeling. De onderzoekers hanteren daarbij zowel traditionele ver-edelingstechnieken als nieuwe methoden (zoals CRISPR-CAS en dronebeelden). Er is een aparte business unit die hoogwaardig uitgangsmateriaal zoals zaden en stekken ontwikkelt en vermarkt.
Tot slot bezochten de deelnemers de Proefhoeve te Bottelare, een gezamenlijk onderzoekscen-trum van HoGent en UGent. Het centrum biedt studenten van agro- en biotechnologie, landbouw en groenmanagement, en productiebeheer de kans om waardevolle praktische ervaring op te doen. Belangrijk thema in het onderzoek is duurzame land- en tuinbouw, waarbij klimaatresistente agro-ecosystemen en geïntegreerde gewasbeschermingssystemen worden ontwikkeld.
Nieuwe veredelingstechnieken: voer voor discussie, ook binnen de SALV
In de Europese Unie zijn genetisch gemodificeerde organismen (GGO's) sinds 2001 gereguleerd. Als gevolg daarvan werd in Vlaanderen co-existentiewetgeving uitgewerkt, waarover de SALV in 2010 adviseerde. Met de introductie van nieuwe genbewerkingstechnieken (NGT's), die nauwkeuri-ge DNA-aanpassingen mogelijk maken zonder extern genetisch materiaal toe te voegen, is er een groeiende vraag naar een aangepast regelgevend kader. In 2023 formuleerde SALV een gunstig advies hierover aan minister Jo Brouns. Op Europees niveau is er evenwel nog geen definitief uit-sluitsel over de goedkeuringsprocedure voor de NGT-planten.
Jo Brouns, minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale Economie en Landbouw: “De graanoogst in 1900 was lager dan 2 ton per hectare, verschillende groenten hebben we letterlijk zelf uitgevonden de voorbije eeuwen. Veredeling is in Europa al eeuwen een exportproduct. Vlaanderen is het Silicon Valley van de veredeling en de innovatie blijft ervoor zorgen dat we morgen de wereld blijven voeden. We moeten de sector morgen ook blijven steunen.”
Panelgesprek over potentieel van veredeling in zijn vele vormen
Na introducties van prof. dr. Steven Maenhout (UGent) en Cindy Boonen (Agentschap Landbouw en Zeevisserij) gingen diverse experten met elkaar in debat over de meerwaarde en potentiële nadelen van verschillende vormen van veredeling (Ruben Vanholme – VIB-UGent PSB; Greet Lambrecht – Vitale Rassen vzw; Marc Ballekens – Seed@Bel; Johan Van Huylenbroeck – ILVO).
Hendrik Vandamme, voorzitter SALV: “Het is van belang dat innovaties op een verantwoorde en dus gedragen manier ingang vinden in de land- en tuinbouwsector. Dat is ook met betrekking tot de nieuwe genbewerkingstechnieken het geval. Zo moet het wetgevend kader ontwikkelaars de toegang tot genetisch materiaal verzekeren en garanderen dat landbouwers over het reproductief materiaal kunnen beschikken. De SALV zal ook in de toekomst in zijn adviezen richting en gestalte blijven geven aan het innovatiebeleid in de land- en tuinbouwsector.”
Bron: SALV.