Boerenbond vraagt erkenning storm als natuurramp
Op 9 juli heeft het in zowat heel Vlaanderen zwaar gestormd. Ook land- en tuinbouwbedrijven zijn zwaar getroffen, waarbij zowel bedrijfsgebouwen als teelten zware schade hebben opgelopen. Boerenbond vraagt de overheid om deze zomerstorm snel te erkennen als natuurramp zodat de getroffen bedrijven een schadevergoeding bij het Vlaams Rampenfonds kunnen aanvragen. Voorzitter Lode Ceyssens ging samen met Tom Dehaene, gedeputeerde voor Landbouw in de provincie Vlaams-Brabant, langs bij enkele getroffen boeren in Londerzeel.
Het bezoek moest uiteraard de getroffen boeren een hart onder de riem steken, en ook nog eens duidelijk maken hoe zwaar de situatie precies is. Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens zette om te beginnen nog eens de vragen van Boerenbond op een rijtje: de zomerstorm erkennen als natuurramp en de gemeentebesturen oproepen om de schattingscommissie samen te roepen. Dat laatste is in Londerzeel alvast in orde, aldus de aanwezige burgemeester Conny Moons. “De afgelopen weken zijn een rollercoaster geweest. Er was uiteraard heel veel schade, ook bij particulieren. Daarnaast kreeg ik ook heel wat berichtjes van boeren die hele teelten verloren zagen gaan. Wij zitten er hier alvast met onze neus op. Ik roep nogmaals iedereen op om zo veel mogelijk in te dienen bij het Rampenfonds. Ik heb ook al contact gehad met collega-burgemeesters zodat we ons hier samen kunnen achter zetten.” De burgemeester bezocht ook enkele velden en was zichtbaar aangedaan. “Je kan foto’s bekijken, maar als je het hier met eigen ogen kan zien, is het echt wel duidelijk hoe enorm groot de ravage is.”
Dat ondervinden uiteraard ook de getroffen land- en tuinbouwers uit de streek. Het woord ‘oorlogsgebied’ viel hier, en dat is geen overdrijving. Tijdens het bezoek werd er halt gehouden aan diverse velden waar de gewassen gedeeltelijk of zelfs geheel vernield zijn door de zomerstorm van 9 juli.
Aardappelplanten zonder loof
Het eerste perceel dat we bezoeken is dat van aardappelteler Jan Lamberts. Hagelbollen ontdeden de aardappelplanten van hun loof. Boven de grond enkel nog wat stengels, onder de grond te kleine aardappelen. “Dit gewas moest nog twee weken goed groeien. Alle bladeren zijn verdwenen, en geen blad betekent geen fotosynthese. Een mooie aardappeloogst kan ik hier dus vergeten, maar daar blijft het niet bij. De druk van phytophtora is enorm hoog, dus ik moet behandelen, zelfs al weet ik dat ik nauwelijks opbrengst zal hebben. Verder op het perceel staat nog water. Die aardappelen rotten. Het was al een moeilijk jaar. Iedereen heeft te laat gepoot. Dit perceel stond relatief goed, maar door de hagel is het nu ook verloren.”
Waardeloos maisperceel
Aan de overkant van de straat ligt een perceel mais van vleesveehouder Guido Robberechts. Hier en daar een sprietje groen is alles wat er nog overblijft. “De groeipunten zijn voor 90% weg. Dit perceel is dit jaar waardeloos voor mij. Vanwege de toegepaste onkruidbestrijding zal een nateelt hier ook niet meer lukken. Ik heb nog enkele andere percelen waar de mais al hoger stond. Ook daar verwacht ik dat de groei snel zal stoppen. Eventueel kan ik deze nog beschouwen als snijmais, maar die zal dan wel minder voederwaarde hebben. Er zit niets anders op dan minder dieren te gaan houden en verder te hopen dat ik nog een hoop gras goed kan binnenhalen.”
Opbrengst graan verloren
David Raes teelt onder andere peterselie en koriander voor de versmarkt. Het lijkt alsof er op de percelen nooit iets gegroeid heeft. “Die gewassen zijn helemaal verloren. Ik heb hier ook suikerbieten staan. De schade is nog niet precies meetbaar, maar ik verwacht dat de opbrengst ongeveer gehalveerd zal worden. De bladeren zijn zwaar beschadigd door de hagel. Ik heb nog overwogen om mijn graan te dorsen vlak voor de storm. Dat heb ik niet gedaan en nu is het nog maar de vraag of het nog gedorst zal kunnen worden. Zeker de helft van de graankorrels ligt op de grond.”
Geen voeder voor het melkvee
Leen Mertens heeft samen met haar vader Johan een melkveebedrijf. De zomerstorm vernielde bij hen 70% van het areaal, waaronder het volledige areaal mais. “Wij hebben veel grond vlak bij huis liggen. In andere omstandigheden is dat een luxe, nu betekent het dat de storm zowat al onze velden vernietigd heeft. Het zou sowieso al geen gemakkelijk jaar zijn, maar nu is het dramatisch. We hadden al mais besproken en dat zou net voldoende zijn. Maar nu er van onze eigen oogst niets over is, zitten we met grote vraagtekens. We zijn alvast begonnen met het aandeel mais in het rantsoen te verminderen en wachten de prijzen van de mais af. We zullen zo snel mogelijk gras zaaien en hopen daar nog een of twee snedes af te halen. En verder is het afwachten wat de maisprijs zal doen, om meer mais aan te kopen.”
Wat gaat de klant doen?
“Het was al een moeilijk seizoen, want we zitten met een serieuze groeiachterstand”, zegt Vincent Goossens die hier spruiten teelt. “Wij leveren rechtstreeks aan warenhuizen en zij verwachten op de afgesproken momenten hun levering. Als we daar dit jaar niet aan kunnen voldoen, zijn we misschien onze klanten kwijt. De hagel heeft de spruitplanten zwaar gehavend. De groeipunt is gelukkig niet beschadigd, maar de planten zijn blad kwijt en dat is nadelig voor de fotosynthese. We hebben al een herstellende fytobehandeling gedaan en hopen op een goede zomer, maar dat er minder tonnage zal zijn, is nu al zeker. Nog moeilijker dan het financiële, vind ik de situatie naar de klanten toe. Als we die kwijtspelen, wordt dat ook een probleem op lange termijn.”
Ook Paul Verhasselt, die aardbeien teelt op stellingen, zit in die situatie. “Normaal gezien leveren wij aardbeien van 15 april tot 15 september. Daar vallen nu zes weken tussenuit. Mijn planten zijn vernield, maar ook de stellingen zelf zijn kapot en die moeten hersteld worden. Wat als mijn klanten een andere leverancier vinden? Die indirecte schade zie je niet, maar de gevolgen duren veel langer.”
Geen wortel, geen witloof
Het laatste veldbezoek was bij Joris Vertonghen, die witloofwortels teelt. “De teelt stond al drie weken achter vanwege het natte voorjaar. De storm zorgde voor schade en een bijkomende achterstand, hoewel het gewas op zich wel goed herstelt. Veel zal afhangen van het groeiseizoen. Eind augustus zou dit veld moeten dichtgegroeid zijn, dan mag er geen grond meer zichtbaar zijn. Je ziet nu al dat dat niks wordt. En op een dunne wortel kan je geen mooie krop telen. De schade zal pas in het najaar echt duidelijk worden.”
En Boerenbond?
Het Vlaams Rampenfonds kan tussenkomen wanneer de storm erkend wordt als natuurramp. Boerenbond vraagt daarom aan de Vlaamse regering om het onderzoek op te starten voor de erkenning als natuurramp zodat er spoedig kan overgegaan worden tot uitbetaling van schadevergoedingen.
Boerenbond heeft ook de burgemeesters, schepenen en gouverneurs van de getroffen provincies aangeschreven met de vraag om de schadecommissies onmiddellijk te activeren en centrale meldpunten te voorzien om de land- en tuinbouwers verder te helpen met hun eerste vragen.
Tot slot herhaalt Boerenbond zijn vraag aan de waterloopbeheerders om structureel aandacht te hebben voor het onderhoud van de waterlopen. De overvloedige regen kon opnieuw op bepaalde plaatsen niet snel genoeg worden afgevoerd omdat de waterlopen niet onderhouden werden waardoor er meer bijkomende schade werd opgelopen aan de naastgelegen percelen.
In de zwaarst getroffen regio’s zal Boerenbond extra zitdagen organiseren om zijn leden te helpen bij alle vragen die zij kunnen hebben over de stormschade aan hun infrastructuur en teelten.